MOSAiC, de grootste poolexpeditie aller tijden
MOSAiC, de grootste poolexpeditie aller tijden
RUG doet mee aan onderzoek in de ‘weerkeuken van Europa’
Ook wetenschappers van de RUG (en Wageningen University & Research) doen mee met deze grootste poolexpeditie aller tijden, die de naam MOSAiC heeft meegekregen. In totaal werken zeshonderd mensen mee aan de expeditie, waarvan de helft wetenschappers.
De Noordpool wordt gezien als de ‘weerkeuken’ voor het weer in Noord-Amerika, Europa en Azië. Extreme weersomstandigheden, zoals heel strenge winters of hittegolven in de zomer, houden direct verband met veranderingen in het noordpoolgebied.
Onzekerheden
Tegelijk zijn de onzekerheden in onze klimaatmodellen nergens groter dan juist daar, zegt expeditieleider Markus Rex. ‘Er zijn geen betrouwbare prognoses over hoe het noordpoolklimaat zich verder zal ontwikkelen of wat dat voor ons weer zal betekenen. Onze missie is om dat te veranderen.’
De Noordpool is een van de regio’s die de laatste decennia zeer snel is opgewarmd. De klimaatprocessen daar leveren wellicht een stukje van de puzzel op dat nodig is om betere prognoses te maken over de wereldwijde klimaatverandering.
Ontoegankelijk
Na een decennium van voorbereidingen vertrekt vrijdagavond uit de Noorse haven Tromsø de Duitse ijsbreker Polarstern naar het centrale noordpoolgebied. Vanaf dat schip wordt, deels ingevroren in ijs, een jaar lang onderzoek uitgevoerd in een regio die in de winter vrijwel ontoegankelijk is.
Wetenschappers verzamelen informatie die cruciaal is in de wisselwerking tussen de atmosfeer, de oceaan en het zee-ijs, en over het ecosysteem. Dankzij de samenwerking tussen internationale experts zal dit onderzoek naar de ijsdrift langs de Noordpool het klimaatonderzoek ‘naar een geheel nieuw niveau tillen’, zo is de hoop.
Algen
Vanaf februari zijn RUG-wetenschappers Jacqueline Stefels en Maria van Leeuwe enkele maanden aan boord van de Polarstern. Hun onderzoeksonderwerp is de biogeochemie. Ze onderzoeken welke rol een van de kleinste micro-organismen op aarde speelt bij het grote vraagstuk van klimaatverandering: algen.
Algen in zee-ijs nemen CO2 op en gaan zo de opwarming van de aarde wat tegen. Ook produceren ze het verkoelende gas dimethylsulfide. Het opwarmen van het zeewater en het smelten van zee-ijs door klimaatverandering zet deze twee processen echter onder druk.
Unieke inzichten
Stefels: ‘Ons onderzoek kijkt vooral of het verdwijnen van zee-ijs een versterkend effect op de klimaatverandering zal hebben. Wij verwachten dat dit project unieke inzichten zal opleveren in de toekomstige ontwikkeling van zee-ijs en hoe het klimaat hierop gaat reageren.’
Jacqueline Stefels zal aan boord van de Polarstern zijn van februari tot en met april. ‘Ik hoop de overgang van winter naar lente te ervaren, wat ook heel spannend zal zijn’, zegt Stefels. ‘Hopelijk kunnen onze instrumenten het begin van biologische activiteit oppikken.’ Maria van Leeuwe komt een half jaar later en onderzoekt het zee-ijs tijdens de overgang van de zomer naar de herfst.
Zie hier voor meer informatie over MOSAiC