Altijd praten over vet

In een café aan het Hoge der A schudt een vrouw met haar bovenarm. Haar denkbeeldige kipfiletje zwaait vrolijk mee. Haar vriendin kijkt, knikt begrijpend, staat op en laat zien hoe haar spijkerbroek het niet-bestaande overtollige vet van haar billen richting rug duwt. Lovehandles, zegt ze, en probeert ze tussen duim en wijsvinger te pakken. Het lukt haar nauwelijks.

Afstand tot het ideaal

Het is lastig voor vrouwen in onze samenleving om positief te denken over hun lichaam, zegt Simon Dalley. Niet alleen omdat ze veel druk ervaren dat ze mooi en slank moeten zijn, maar vooral ook omdat ze constant geconfronteerd worden met hoe ze eruit zien, in vergelijking met anderen. Met – in hun ogen – dunnere meisjes op straat, maar ook met supermodellen in de bladen.

Onze cultuur, met onze media, vertelt vrouwen dat dun zijn een essentieel onderdeel is van schoonheid. Maar vrouwen leren niet alleen wat het ideaal is, ze vergelijken zichzelf en andere vrouwen vooral met afbeeldingen uit tijdschriften. Zo bepalen ze de afstand tot het ideaal – en hun schrikbeeld – en juist deze vergelijking maakt dat ze zich slecht voelen over hun lichaam.

Dikke billen

Dalley doet onderzoek naar het fenomeen fat talk en sprak daarvoor met heel veel vrouwen. En wat blijkt? De meerderheid van de vrouwen in de westerse samenleving is ontevreden is over het eigen lichaam. Ze vinden zichzelf te dik en praten daar veelvuldig over.

Over vet bij zichzelf, bij vriendinnen of bij wildvreemde vrouwen op straat. ‘Opvallend was dat vooral de vrouwen die niet dik zijn, praten over hun lichaamsomvang’, zegt Dalley. ‘Over dat ze dikke billen hebben in hun spijkerbroek, dat ze meer zouden moeten sporten, dat ze een fat day hebben.’

Maar uit zijn onderzoek blijkt ook dat het de kwaliteit van leven aantast. Dalley: ‘We trekken vaak conclusies uit ons eigen gedrag. We zijn wat we doen. Dus als je er maar lang en veel over praat, ga je geloven dat je dik bent.’ Je voelt je daardoor slecht, je denkt na over een dieet en kiest er dan ook nog voor om daaraan te beginnen. Maar zo’n dieet werkt nooit. Het mislukt, vrouwen geven zichzelf de schuld en gaan zich nog slechter voelen, ook omdat de media ons vertellen dat zo’n dieet altijd werkt.’

Constant vergelijken

Waarom praten vrouwen dan toch zoveel over vet? Het brengt ze bij elkaar, ze creëren een groepsgevoel en voelen zich dan weer even beter omdat ze niet de enigen zijn met zo’n probleem. ‘En soms is het ook puur strategisch’, zegt Dalley. ‘Als je weet dat je echt dun bent, skinny zeg maar, dan kun je niet echt meepraten. Dus stellen ze de ander gerust: ik heb ook last van lovehandles. Zo blijven ze er toch bij horen.’

Hoe vrouwen zich voelen over zichzelf, hangt sterk af van degene tegenover ze. ‘Ze vergelijken zichzelf constant met anderen vrouwen’, zegt Dalley. Een sociaal psychologisch fenomeen, maar in dit geval helemaal niet handig. ‘Je kiest je vergelijkingsmateriaal niet uit. Dat komt naar je toe. Op straat, maar ook via de media.’

Toch is het niet zo dat vrouwen juist dat ideale beeld van een topmodel willen evenaren. Ze zijn niet ongelukkig, omdat hun eigen lichaam zo ver verwijderd lijkt te zijn van het extreem dunne ideaalbeeld. ‘Vrouwen zijn vooral ongelukkig met zichzelf omdat ze te dichtbij lijken te zijn bij een onaantrekkelijk, dik lichaamsbeeld.’

Triest

Het is ongelofelijk en triest, dat zoveel meisjes zo negatief over zichzelf denken, zegt Dalley. ‘Het is zo zwaar om een meisje te zijn. Eigenlijk zouden ze allemaal moeten afspreken om gewoon niet meer over hun vet, hun lichaam te praten. Daar zouden ze een stuk gelukkiger van worden.’