Een bureaucratische nachtmerrie
Monty werd zomaar uitgeschreven
‘Beste Monty, het Immigration Service Desk heeft geen geldige Nederlandse verblijfsvergunning van je ontvangen. Daarom ben je uitgeschreven bij de navolgende vakken.’
Tweedejaars student arts, culture and media Monty Slater las de mail terwijl hij in een leeg klaslokaal stond. Hij had de Nestor-aankondiging dat zijn college op het laatste moment verplaatst was niet gekregen. Toen hij haastig Nestor opende om uit te vinden waar hij moest zijn, stuitte hij op een lege pagina.
Na een jaar lessen online gevolgd te hebben, werd hij nu helemaal uitgesloten van de colleges. ‘Ik was zo opgewonden dat ik eindelijk mijn studiegenoten en docenten zou ontmoeten.’
Gestolen vergunning
Een paar weken eerder, thuis in Engeland, was Monty’s portemonnee gestolen tijdens een avondje uit, met daarin zijn verblijfsvergunning. Hij had er nog drie uur tevergeefs naar gezocht, terwijl z’n telefoon dood was en hij geen andere manier had om thuis te komen.
Toen hij weer in Groningen was, vroeg de Immigration Service Desk (ISD) van de universiteit om een scan van zijn verblijfsvergunning. Misschien vanwege Brexit? ‘Dit is mijn tweede jaar in Nederland’, zegt Monty. ‘Ik heb nooit eerder hoeven bewijzen dat ik mijn vergunning nog had.’
Gelukkig had hij een foto gemaakt van de voorkant, dus stuurde hij die op. Een paar dagen later kwam het antwoord:
Ik wilde met een echt mens praten, maar dat leek onmogelijk
‘Beste Monty, stuur alsjeblieft zo spoedig mogelijk een kleurenscan van je Nederlandse verblijfsvergunning (voor- en achterkant) in pdf-formaat.’
‘Ik maakte me zorgen’, zegt Monty, ‘aangezien ik niet aan dat verzoek kon voldoen tot ik een nieuwe verblijfsvergunning had.’
Hij was natuurlijk legaal in Nederland. Het enige probleem was dat hij daar geen tastbaar bewijs van had. ‘Ik probeerde dat uit te leggen aan het ISD en het Bureau Studentzaken’, zegt hij. ‘Ik wist zeker dat ik binnen een maand een nieuwe vergunning zou hebben.’
Maar daar in dat lege klaslokaal ontdekte hij dat hij zonder pardon uitgeschreven was.
Brexit
Volgens het ISD is dat niet hun beleid. ‘Het ontbreken van iemands verblijfsvergunning kan en zal niet leiden tot uitschrijving’, zegt een woordvoerder. ‘Je kaart verliezen is niet hetzelfde als je recht op verblijf verliezen.’
Sinds Brexit moeten ze Britse studenten naar hun verblijfsvergunning vragen, stelt de woordvoerder, maar een brief van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) waarin staat dat iemand hier legaal mag verblijven is voldoende.
Maar dat was niet zo in Monty’s geval. Hij probeerde de helpdesk van de universiteit te bellen, maar het was vrijwel onmogelijk om tijdens kantooruren iemand aan de lijn te krijgen.
Hij probeerde het de volgende dag opnieuw zonder succes, dus besloot hij in eigen persoon naar de helpdesk te gaan. Maar dat was ook lastig, vanwege de coronamaatregelen die toen golden. Toen hij eindelijk de dame aan de balie te spreken kreeg, zei ze tegen hem dat hij iemand anders moest bellen.
Vervolgens was de persoon die hij moest hebben niet beschikbaar. ‘Iedereen kende wel iemand die me kon helpen. Dus ging ik dan maar weer naar de volgende persoon, om twintig minuten lang mijn situatie toe te lichten en vervolgens doorverwezen te worden naar weer iemand anders.’
Geautomatiseerde emails
Online communicatie ging niet veel soepeler. Alle belangrijke updates die hij kreeg waren geautomatiseerde emails met no-reply adressen. Het systeem lijkt vinkjes te zetten, denkt Monty, en als er een vinkje ontbreekt, kan dat ertoe leiden dat een student uitgeschreven wordt.
Ik overwoog om de universiteit vaarwel te zeggen
Monty’s frustratie groeide. Hij moest telkens met andere mensen contact opnemen om de fouten van het geautomatiseerde systeem op te lossen. ‘Ik wilde met een echt mens praten, maar dat leek onmogelijk.’
Ondertussen liep hij een studieachterstand op. Hij moest lesmateriaal en opdrachten zien te achterhalen omdat hij geen toegang had tot zijn RUG-account. Studiegenoten en docenten hielpen hem, maar door zo aantekeningen bij elkaar te bietsen was hij anderen tot last, vond hij. ‘Het was alsof ik probeerde bij een waterval omhoog te zwemmen’, zegt hij. ‘Het was alsof ze actief van me af probeerden te komen.’
Aangifte
Uiteindelijk stuurde de IND hem in november een mail, waarin stond dat ze zijn aanvraag voor een nieuwe verblijfsvergunning zouden toewijzen als hij voor een Nederlandse aangifte zorgde, in plaats van de Engelse die hij hen al meerdere keren gestuurd had.
Dat deed hij. Toen antwoordden ze:
‘Beste Monty, we kunnen je aanvraag niet verwerken als er niet in je aangifte staat dat je Nederlandse verblijfsvergunning is gestolen/kwijtgeraakt.’
‘Als ze me een paar maanden geleden hadden verteld dat ik de aangifte alleen maar hoefde aan te passen, had ik dat meteen gedaan’, zegt Monty.
Hij ging terug naar Engeland. Deels om zijn aangifte aan te passen, maar ook omdat hij zich een buitenstaander en een bedrieger voelde op zijn eigen universiteit.
Waarom werd hij in deze situatie gebracht, vraagt hij zich af. ‘Waarom moet ik een scan laten zien van mijn verblijfsvergunning, terwijl de IND wel weet dat ik hier legaal ben? Ik sta in het systeem.’
Kwaad
Begin december, nadat de IND de aangepaste aangifte had gekregen, werd zijn aanvraag goedgekeurd. En ze zeiden erbij dat het opsturen van de voorkant van zijn vergunning – zoals hij aanvankelijk gedaan had – afdoende had moeten zijn.
Monty is er nog steeds kwaad om. ‘Het voelde allemaal zo zinloos, al die moeite die ik had moeten doen. Ik was niet blij, alleen maar kwaad.’
Ik ben de kinderziekte van Brexit aan de RUG
En toen was de nachtmerrie nog niet voorbij. Twee weken voor hij een afspraak had om zijn nieuwe verblijfsvergunning op te gaan halen, kreeg Monty weer toegang tot Nestor, met daarbij de belofte dat hij opnieuw ingeschreven zou worden aan de RUG.
Maar een paar dagen later was hij alweer uit Nestor gegooid. Van het Bureau Studentzaken kreeg hij dit bericht:
‘Beste Monty, we hebben van het ISD gehoord dat je je Nederlandse verblijfsvergunning niet hebt opgestuurd. Dat betekent dat je registratie aan de universiteit niet voltooid is en dat we je volgende week bij alle vakken gaan uitschrijven.’
‘Toen overwoog ik om de universiteit vaarwel te zeggen’, zegt hij.
Hertentamens
Hij werd pas weer toegelaten tot Nestor toen hij zijn verblijfsvergunning opgehaald had. Begin maart, zes maanden nadat hij voor het eerst om het papiertje was gevraagd, kon hij de brokken van zijn studentenleven weer gaan lijmen.
Monty moet de tentamens en opdrachten die hij vorig semester niet mocht doen nu inhalen. Maar hij heeft ook zijn reguliere vakken nog en hij moet in zijn derde jaar een scriptie schrijven. Hij probeert nu uit te zoeken of hij zijn hertentamens zo kan plannen dat hij zijn studielast voor komend jaar wat kan beperken. ‘Maar het lijkt erop dat dat niet mogelijk is.’
Nu hij een semester aan fysieke colleges heeft gemist, voelt Monty zich eenzaam. Hij heeft een cruciale periode gemist waarin anderen banden met elkaar gesmeed hebben, zegt hij. ‘Iedereen kent elkaar al en ik kom nu terug naar de les als die gast die constant om lesmateriaal bedelde.’
Niemand die hem had kunnen helpen nam daar goed de tijd voor, zegt hij. ‘En dat had wel gemoeten.’ Het was tenslotte niet zijn fout, vindt hij, en zo’n situatie komt niet dagelijks voor. ‘Ik was de kinderziekte van Brexit aan de RUG. De universiteit moet zijn verantwoordelijkheid nemen en voorkomen dat zoiets nog een keer gebeurt.’
He Immigration Service Desk wilde om privacyredenen niet specifiek ingaan op Monty’s geval. Het Bureau Studentzaken reageerde niet op de vragen van UKrant.