Xtc en paddo’s verdrijven de sleur
Trippend door de lockdown
‘Shit, dit is niet oké’, dacht Lana (20) toen ze in het centrum van Groningen opeens uitgeput op de grond zat. Noodgedwongen had ze van haar fiets moeten stappen: ze kreeg hartkloppingen en knallende koppijn. De oorzaak? Ze had twee weken lang elke dag drugs gebruikt. ‘Veel te veel’, vindt de letterenstudent zelf ook. Daar, zittend op de grond, besloot ze dat het genoeg was.
Xtc, cocaïne, ketamine, wiet, paddo’s, lsd, 2C-B, 2-FMA, 3-MMC: Lana gebruikte in haar leven al flink wat drugs. Maar in het afgelopen coronatijdperk werd het steeds meer.
Lana is niet de enige: studenten zitten al maandenlang thuis en de verveling slaat toe. Alle mogelijkheden tot uitgaan of festivals bezoeken zijn verdwenen. En dan kan het best wel eens zijn dat je thuis sneller naar een pilletje grijpt.
Truffels
‘Heftig, maar wel heel tof’, vond Emma (24), student medische biologie, haar eerste ervaring met truffels. Voor corona gebruikte Emma ook wel eens drugs: zo’n vier of vijf keer per jaar, en dan eigenlijk alleen xtc op festivals. Heel af en toe rookte ze wel eens een joint, maar tot vorige zomer had ze nog nooit truffels geprobeerd. ‘Ik ging samen met twee vrienden op een bankje in het park zitten. Het was heerlijk weer en hartstikke leuk.’
Je hebt meer tijd voor experimenten
Ook student Europese talen en culturen Vera (21) probeerde afgelopen jaar voor het eerst truffels. ‘Ik was heel erg aan het spacen, en zag echt gekke dingen’, zegt ze. Voor de pandemie nam ze hooguit twee keer per jaar drugs. Het is sinds corona geen vaste prik geworden, maar in de zomervakantie gebruikte ze wel wat vaker dan normaal. ‘Je hebt er gewoon meer tijd voor. Zeker nu je niet op stap kunt’, legt ze uit.
Om zich heen zien Emma en Vera dat andere studenten ook vaker drugs gebruiken. ‘Laatst hoorden we onze onderburen lachgas doen op een brakke middag’, zegt Emma. Vera denkt dat studenten in deze tijd sowieso meer open staan voor experimenten. ‘Je bent waarschijnlijk sneller geneigd om het te doen. Je hebt meer tijd en mogelijkheden. Zeker als je een hecht huis hebt; veel mensen experimenteren met hun huisgenoten.’
Festivalgevoel
Marcel Seuninga, preventiefunctionaris van Verslavingszorg Noord-Nederland (VNN), durft geen harde uitspraken te doen over het drugsgebruik van studenten tijdens de pandemie. ‘We krijgen wel signalen van wijkagenten, jongerenwerkers en scholen, dat zij het idee hebben dat er meer met drugs wordt geëxperimenteerd’, zegt hij. ‘Maar aan het onderzoek dat we tot nu toe zien blijkt niet dat de algemene bevolking meer is gaan gebruiken.’
Het is leuker dan op de bank hangen
Drugs kunnen ‘van deze tijd toch iets speciaals maken’, legt Emma haar eigen beweegredenen uit. ‘Met bijvoorbeeld xtc is het makkelijk om met een klein groepje toch iets leuks te doen.’
Om een festivalgevoel te creëren kocht ze met haar huisgenoten een bellenblaasmachine, lachgaspatronen, lolly’s en ijsjes. ‘Als het lekker weer is zit je dan met z’n allen op het balkon en dat is supergezellig.’ Het kan niet op tegen een echt festival, zegt ze, ‘maar het is toch echt wel leuker dan een avondje op de bank hangen’.
Ook Vera ziet drugs als een middel om de verveling te doorbreken. ‘Het is een leuke invulling van de tijd, en iets waar je met z’n allen naar uit kan kijken’, zegt ze. ‘Het is weer even wat anders dan anders.’
Emoties
Lana gebruikte voorheen vooral drugs als ze met vrienden was en tijdens sociale gelegenheden, maar in de afgelopen maanden werd het steeds meer een gewoonte. ‘Dagen leken veel op elkaar en ik verveelde me. Normaal was ik bezig met studie en mijn werk, maar dat viel allebei weg. Ik was op zoek naar iets wat me emotie liet voelen. Het hoefde niet eens positief te zijn. Als ik maar íets kon voelen’, zegt ze.
Dat ging niet altijd goed. ‘Door alle extra vrije tijd dacht ik dat ik veel kon gebruiken, wanneer ik maar wilde.’ Ze kwam er echter achter dat ze het moeilijk vindt om zichzelf grenzen te stellen. ‘Ik ging te ver. Ik weet nu dat ik niet altijd een gezonde relatie heb met drugs.’ Haar gedrag draaide vooral om het vermijden van verveling, beseft ze, dus probeert ze haar tijd nu met andere bezigheden in te vullen.
Met weinig mensen maak je er toch wat speciaals van
Een recent onderzoek van het Trimbos-instituut naar de invloed van covid-19 op alcohol-, tabak- en drugsgebruik tijdens de eerste lockdown, laat zien dat Lana niet de enige is die het lastig heeft. De onderzoekers ondervroegen 4460 respondenten tussen de 16 en 35 jaar. Van hen gaf 71,2 procent aan zich geïsoleerd te voelen en ‘behoefte te hebben aan ondersteuning op het gebied van sociaal contact, dagstructuur en –activiteiten of het omgaan met een negatieve stemming’, aldus het rapport.
Of de pandemie ook geleid heeft tot ander drugsgebruik blijkt lastig te zeggen. Sommige van de ondervraagden geven aan dat ze minder alcohol en drugs gebruiken door het verdwijnen van uitgaansmogelijkheden tijdens de lockdown, maar voor anderen veroorzaakte het juist toenemend alcohol- en drugsgebruik.
Drugs testen
‘Het gebruik van xtc zou flink verminderd kunnen zijn, want heel veel mensen doen dat liever op een feestje’, denkt Seuninga. ‘En het kan ook zijn dat mensen die alleen drinken tijdens het uitgaan, nu minder drinken.’
Definitieve uitspraken kan hij er niet over doen. Bij de drugstestservice in Groningen heeft VNN geen toename gezien in het aantal mensen dat hun drugs laat testen. ‘Maar dat kan ook van andere factoren afhangen’, zegt Seuninga. ‘Tijdens de eerste golf moesten we bijvoorbeeld op slot, en later moesten mensen eerst een afspraak maken. Dan is de lage drempel om je drugs te laten testen ook wel weg.’
Voor Vera en Emma zijn drugs in elk geval een welkome afleiding in coronatijd. ‘Voor oud en nieuw kocht ik met vrienden een gezamenlijke rookmachine en laserset’, vertelt Emma. ‘Daarmee bouw je met elkaar een soort minifestival in huis. Met xtc op krijg je dan een goeie vibe.’ Vera beaamt dat. ‘Zo maak je er met weinig mensen toch wat speciaals van.’
De namen van de geïnterviewden zijn gefingeerd. Hun echte namen zijn bekend bij de redactie.