Het einde van een tijdperk
Thuis west, OOST best
Van buitenaf viel OOST nooit op. Het was gewoon een gebouw in een levendige straat die bekendstaat om zijn nachtleven. Maar wie naar binnen stapte, belandde in een andere wereld. De lucht blauw van de rook, de bas dreunend als een tweede hartslag en boven de dansvloer drie lichtgevende ringen die hypnotiserend hun rondjes draaiden. Blauwe en paarse lampen flitsten aan en uit, onthulden soms een gezicht om de ruimte daarna weer in stroboscopisch anonimiteit te hullen.
Op de dansvloer zag je vage silhouetten door de met rook gevulde zaal bewegen, terwijl het geluid van rinkelende glazen achter de bar door de luide beats van de DJ heen prikte. Voor sommigen was het gewoon een club. Maar voor velen was OOST een scene, een ervaring, een ritme dat nergens anders in Groningen te vinden was.
Het was negen jaar lang het soort plek dat voor iedereen iets anders betekende, en tegelijk alles betekende voor de vaste bezoekers. Nu de club sluit vanwege sterk stijgende (huur)kosten, valt er een stilte in het hart van de stad.
Mix van genres
Raymond van Felius was er vanaf het begin bij als DJ. Dit jaar keerde hij terug met zijn oude duo Enthousiaste Gasten voor een set tijdens Koningsnacht, hun eerste optreden in ruim tien jaar. ‘Destijds voelde het goed, en het voelde ook goed om het weer te doen’, zegt hij.
Ze draaiden snelle, energieke vinylsets, en waren verrast hoe goed de oude tracks aansloegen bij het jonge publiek. ‘Mensen half zo oud als ik kwamen naar me toe en zeiden dat ze dit soort muziek nog nooit hadden gehoord. Die connectie was bijzonder.’
Mensen zeiden dat ze dit soort muziek nog nooit hadden gehoord
Wybren Jager, een vaste bezoeker, zegt dat OOST ‘een van de weinige plekken in de stad is waar je naar goede muziek kunt luisteren’. De club maakte naam door een platform te bieden aan lokaal aanstormend DJ-talent én aan de grote namen. Het resultaat was een unieke mix van genres en undergroundartiesten, die OOST roemden om de geweldige geluidsapparatuur.
‘Ik hou van OOST vanwege het geluid. Dat vind je nergens anders in Groningen’, zegt Igor Dolfing (36), een DJ die meerdere keren op het podium van OOST stond. ‘En dat licht in het plafond, met die drie ringen? Magisch. Echt van een ander niveau.’
Voor Dolfing was OOST meer dan een locatie – het was een canvas, een plek waar hij kon doen waar hij goed in is: mensen verbinden door muziek. Met een zorgvuldig opgebouwde set die zich langzaam ontwikkelt van sfeervolle ambient naar groovy techno, creëert Dolfing een reis. ‘Het is een verhaal’, zegt hij. ‘Met een begin en een einde.’ En OOST maakte dat mogelijk. ‘Tijd doorbrengen met deze mensen, en hun verbinder zijn als DJ, dat geeft me enorm veel energie.’
Kunst en poëzie
‘Wat OOST zo bijzonder maakt, is dat ’t het centrum is van subcultuur’, zegt Sandra Mako Sanchez, medeoprichter van het poëziecollectief Spaces. Het event begon tijdens de woensdagse Pub OOST-avonden, wanneer de dansvloer werd omgetoverd tot een knusse setting met tafels, kussens en kaarslicht. ‘Het zat echt helemaal vol’, herinnert ze zich.
Je kon zo bij iemand aanschuiven in een gesprek
Mako Sanchez (25), mediastudies-alumnus en parttime DJ, startte het collectief in de zomer van 2023, op een moment dat techno het Groningse nachtleven domineerde. ‘Die twee werelden samenbrengen voelde gewoon zo goed en vanzelfsprekend’, zegt ze. OOST draaide niet alleen om feesten – het opende de deuren voor kunst, poëzie, kroegavonden en subculturele experimenten die ergens tussen rave en cultureel centrum in hingen.
Poëzie en ravemuziek lijken misschien mijlenver uit elkaar te liggen, maar Mako Sanchez ziet een gedeelde mentaliteit: een behoefte aan vrijheid. ‘Het stelt mensen in staat om af te wijken van normatieve manieren van denken en kleden. Gewoon doen wat je wilt. Beide zijn veilige manieren om te experimenteren.’
Zelfs de naam Spaces komt voort uit de witregels van een gedicht – en uit de geest van OOST. ‘Het gaat over het creëren van ruimtes waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en gedachten uitwisselen’, legt ze uit. ‘Sommige van mijn beste gedichten zijn geïnspireerd op gedachten die ik had tijdens een rave.’
Verbonden
Ook voor vaste bezoeker Masha Chubareva was dat brede aanbod aantrekkelijk. ‘Je had niet alleen DJ-avonden, maar ook Pub OOST, er was ruimte te huur voor creatieve events, en er waren samenwerkingen zoals Spaces, cocktailbar Cilinder en vegan restaurant Achterwerk’, zegt ze. ‘De hele scene was met elkaar verbonden.’
En wat haar ook lang zal bijblijven: het fotohokje. ‘Dat was echt de beste marketingkeuze ooit – en de slechtste keuze voor onszelf aan het eind van de avond’, lacht ze, waarna ze vertelt over nachten vastgelegd op korrelige, overbelichte foto’s.
Een plek waar je jezelf kunt zijn, zonder dat iemand je veroordeelt
Voor Kat, student Engelse taal en cultuur, was het vooral het publiek dat haar aantrok. ‘Het waren gewoon veel mensen met dezelfde interesses op één plek. Je kon zo bij iemand aanschuiven in een gesprek.’ Vooral de wekelijkse kroegavonden vond ze geweldig. ‘Die waren fijn voor mensen die van alternatieve muziek houden maar liever zitten dan dansen op een rave.’ Haar mooiste herinnering? Pink Pony Club van Chappell Roan zingen tijdens een thema-karaokeavond.
Veilig
Of ze er nou waren om te naar muziek te luisteren, poëzie te declameren of gekke foto’s te maken in het fotohokje, de mensen die naar OOST kwamen voelden zich hier prettig genoeg om helemaal zichzelf te zijn. Ook op de dansvloer, waar je op een doorsnee avond zomaar een groep mensen kon zien die cowboys nadeden op denkbeeldige paarden met denkbeeldige lasso’s, of meisjes die een dans deden die op een soort duikvlucht leek. De club, zegt iedereen die het we vragen, was een van de weinige plekken in de stad die echt een veilige ruimte bood voor individuele expressie.
‘Het is een plek waar je gewoon jezelf kunt zijn, zonder dat iemand oordeelt. Het voelde daar altijd veilig’, zegt Jager. Dat beaamt Chubareva. ‘Ik zou nooit in m’n eentje naar een andere club in Groningen gaan, maar naar OOST ging ik gerust alleen.’
Wat daarbij hielp, was de inzet van de zogenaamde floor angels: mannen en vrouwen in gele shirts die je kon aanklampen als je je om wat voor reden dan ook onveilig voelde. Ook laat OOST geen grote groepen binnen en geen mensen in verkleedkleren. Maar de vaste bezoekers van OOST hebben helemaal geen lange lijst regels nodig om respect te tonen voor hun mederavers. Je ziet zelden mensen filmpjes opnemen met hun telefoon; iedereen geniet gewoon, met hun mobiel in hun zak.
Het nieuws dat er een einde komt aan een hoofdstuk vol goede vibes en door locals aangezwengelde evenementen, kwam dan ook hard aan bij zowel vaste bezoekers als artiesten. ‘Ik was verdrietig toen ik het hoorde’, zegt Chubareva, ook al woont ze sinds kort niet meer in Groningen. ‘Het is jammer dat ze moesten sluiten.’ Jager is het met haar eens: ‘Het is een groot verlies voor de stad.’
Van Felius noemt het verdwijnen van de club een klap voor de creatieve cultuur van Groningen. ‘Het was een plek zonder poeha. Alles draaide om de muziek.’ Hij hoopt dat de stad in de toekomst meer zal doen om te voorkomen dat culturele locaties als OOST verdwijnen. ‘Als Groningen zich wil presenteren als vooruitstrevend en creatief, dan moeten dit soort plekken niet worden vergeten, maar juist levend gehouden.’