Niet ons Amerika
De worsteling van RUG’ers uit de VS
Door Noah Remke
By Noah Remke
Noah Remke
Het was heus niet dat ze dachten dat Amerika een paradijs was. Dat ze niet doorhadden dat the land of the free flinke problemen had. Om het nog maar niet eens te hebben over Amerika’s geschiedenis van moord op de inheemse bewoners, slavernij, segregatie…
Maar toch. Voor de Amerikanen die werken en studeren in Groningen staat Amerika ook voor het nastreven van groei en de wereld verbeteren, voor samenleven in een diverse maatschappij en voor het accepteren van verschillen. ‘Ik blijf die waarden voor mezelf claimen, omdat ze het soort Amerika vertegenwoordigen waarin ik wil geloven,’ zegt UCG-student Julia St. Germain. ‘Maar het racisme en nationalisme dat Trump verspreidt, maakt dat ik me erg verscheurd voel.’
Amerikanen aan de RUG worstelen al sinds de inauguratie van Donald Trump in januari met gevoelens van frustratie of schaamte. Ze hebben niet alleen te stellen met een president wiens overtuigingen ze niet delen, maar worden daar in vrijwel elk gesprek ook op aangesproken. Collega’s, vrienden en vreemden op feestjes beginnen over de handelsoorlog die Trump is begonnen, het stopzetten van diversiteits- en inclusieprogramma’s of het bezuinigen op ontwikkelingshulp.
Politieke vragen
Julia was vroeger trots op waar ze vandaan kwam. Voor haar draait Amerikaans zijn om tradities als Thanksgiving of Onafhankelijkheidsdag, om de lokale keuken van Boston, maar ook om ruimdenkendheid en acceptatie.
Mijn nationale identiteit gaat verder dan een politicus op wie ik niet gestemd heb
Tegenwoordig, zegt ze, krijgt ze elke keer als ze vertelt dat ze uit Amerika komt meteen een spervuur aan politieke vragen over zich heen. ‘Het is het eerste wat mensen me vragen, wat me het gevoel geeft dat het ook het eerste is waar ze aan denken als ze me ontmoeten. Dat haat ik, want ik wil niet met Trump geassocieerd worden.’
Dat geldt ook voor UCG-student Alexandra Strzynski. Amerika, dat staat voor familie, vrienden, haar favoriete Amerikaanse eten en muziek, zegt ze. ‘Ik denk aan hoe divers het land is en aan de mooie kanten van de cultuur in het Midwesten.’
Trump komt niet in haar op als ze aan thuis denkt. ‘Het irriteert me dat mensen niet begrijpen dat Trump niet voor iedereen onderdeel is van de Amerikaanse cultuur. Mijn nationale identiteit gaat verder dan een politicus op wie ik niet gestemd heb.’ Toch belandt ook zij voortdurend in dit soort gesprekken.
Vuile was
Universitair docent internationale betrekkingen Jesse Crane-Seeber voelt de noodzaak om grapjes te maken over zijn nationaliteit als hij ergens heen gaat, vertelt hij. ‘En er waren wat ongemakkelijke momenten waarop mijn partner me voorstelde als “mijn Amerikaan”. Ze bedoelde er niets mee, maar toch. Als ik zo word voorgesteld denk ik: verwachten ze nu dat ik de regering-Trump ga verdedigen?’
Crane-Seeber is er trots op Amerikaans te zijn als het gaat om bepaalde aspecten van de cultuur: het land is bijvoorbeeld de bakermat van de hiphop en van de homorechtenbeweging. ‘Maar door wat Trump nu doet en de hatelijke verhalen die hij verspreidt, is het alsof de hele wereld onze vuile was ziet.’
Ik kon gewoon niet geloven dat dit in Amerika gebeurde
Ze zijn allemaal verbijsterd over de plotselinge verschuiving, en geschokt door de beelden van de recente protesten in Los Angeles, die de politie op brute wijze probeerde neer te slaan. ‘Toen ik politiemensen in militaire uniformen traangas en flitsgranaten naar demonstranten zag gooien, kon ik gewoon niet geloven dat dit in Amerika gebeurde. Het maakt me bang voor de toekomst’, zegt Julia.
En toen ze las over Trumps aanvallen op Harvard, deed dat haar denken aan dictators uit het verleden. ‘Alleen maar omdat hij ervan overtuigd is dat ze conservatieve standpunten onderdrukken. Het komt rechtstreeks uit het draaiboek voor dictators.’
Crane-Seeber maakt zich vreselijk zorgen over de verhalen die Trump verkondigt. ‘Het idee dat je de wet moet overtreden om mensen te verdedigen’, legt hij uit. ‘Dat is enorm schokkend.’
Uitbuiting en onderdrukking
Maar het succes van Trump komt niet helemaal uit het niets, denken ze. Het is mogelijk gemaakt doordat de problemen in het land niet aangepakt zijn.
‘Als je opgroeit in Amerika, krijg je veel te horen over de Amerikaanse Droom, waarbij het land beschreven wordt als een geweldige plek waar iedereen dezelfde kansen heeft om te slagen’, zegt Alexandra. ‘Maar toen ik ouder werd, realiseerde ik me dat dit gewoon niet waar is.’
De Amerikaans-Duitse Leon Leier groeide op in New York en geloofde lange tijd dat Amerika een kracht ten goede was in de wereld, die opkwam voor onderdrukten en mensenrechten hooghield. Maar ook hij kwam daar op terug. ‘Ik werd me er steeds bewuster van dat Amerika in werkelijkheid draait om de uitbuiting en onderdrukking van de zwaksten en meest kwetsbaren’, zegt de geneeskundestudent.
Het verbaast hem dan ook niet wat er nu allemaal gebeurt. ‘De regering-Trump toont gewoon de ware aard van het Amerikaanse imperialisme.’
Crane-Seeber is het daarmee eens. Het idee dat je bereid moet zijn om illegale, gewelddadige en mogelijk racistische dingen te doen om de ‘stille meerderheid’ te beschermen, is al veel ouder, zegt hij: kijk maar naar de aanvallen op gayclubs of racistische massaschietpartijen door de jaren heen. Of natuurlijk de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. ‘Die verhalen hebben echte gevolgen.’
Kapitalisme
En dan zijn er nog de meer tastbare problemen waardoor mensen op Trump gestemd hebben. ‘Veel van hen hebben echt economisch te lijden gehad’, zegt universitair docent internationale politieke economie Greg Fuller. ‘Het land heeft niet genoeg gedaan om de oorzaken hiervan aan te pakken en die zijn inherent aan het kapitalisme.’
Iemand moet aankaarten hoe beschadigd we zijn
De enige uitweg voor Amerika, vindt hij, is om progressiever te worden en een meer interventionistisch standpunt in te nemen om de problemen aan te pakken. ‘Wat de democraten deden, zeggen dat het allemaal prima ging en dat Trump het alleen maar erger zou maken, dat is geen boodschap waarmee je succes behaalt. Daarmee ga je voorbij aan het feit dat er echte problemen zijn in Amerika, vooral op het platteland en bij de arbeidersklasse.’
Wat het land nodig heeft, is een politiek leider die het gevoel bevestigt dat er iets mis is, zonder daarvoor andere groepen als schuldige aan te wijzen. ‘Iemand moet aankaarten hoe beschadigd we zijn.’
De Amerikaanse economie en het politieke systeem moeten fundamenteel aangepakt worden om een beter land te creëren, zegt Fuller. ‘We moeten dingen als het verkiezingsstelsel veranderen en zorgen voor betere werknemersbescherming.’
Kernwaarden
Maar niemand heeft een oplossing op de korte termijn. ‘Het gaat jaren kosten om de sociale en politieke schade die Trump aanricht te herstellen, en het lijkt alleen maar erger te worden’, zegt Julia.
Alexandra denkt dat Amerikanen opnieuw moeten leren met elkaar te communiceren en naar elkaar te luisteren – zelfs naar Trump-aanhangers. ‘Mensen dom noemen helpt niemand verder. We zouden naar hun verhaal moeten luisteren of ze op een bepaalde manier voorlichting moeten geven, zodat ze beter geïnformeerde keuzes kunnen maken.’
Ondertussen doen de Amerikanen in Groningen wat ze kunnen. ‘Ik heb gedoneerd aan verschillende organisaties, zoals instellingen die opkomen voor de reproductieve rechten van vrouwen en juridische fondsen voor mensen die betrokken waren bij de protesten in Los Angeles’, vertelt Fuller.
Crane-Seeber probeert het verschil te maken via zijn onderwijs. ‘Als we de kernwaarden van Amerika overbrengen op toekomstige generaties, kunnen zij de status quo blijven uitdagen en van Amerika een betere plek maken’, zegt hij. ‘Met Trump zijn we op een punt beland dat we moeten bepalen wat voor soort Amerikanen we willen zijn en welke waarden we willen verdedigen.’
Lees ook: Het is oppassen met wat je zegt als gastonderzoeker in Amerika