Spuiten in verenigingskleuren
Swapfiets bedreigt studententraditie
Het is zaterdag 3 oktober. Volleybalvereniging Veracles heeft overduidelijk een thuisspeeldag op de ACLO, te zien aan de zee van groen-zwart gespoten fietsen in de rekken. ‘Zodra je aan komt fietsen en ze ziet staan krijg je gelijk het Veraclesgevoel’, zegt vicevoorzitter Ilse Bouwhuis. ‘Het voelt echt als thuiskomen.’
Veracles is niet de enige Groningse sportvereniging met de traditie om de fietsen van leden in verenigingskleuren te spuiten. Schaatsvereniging Tjas spuit met rood en wit, volleybalvereniging Donitas heeft geel en blauw en bij hockeyvereniging GCHC spuiten de leden zelfs fietsen in de speciale lustrumkleuren rood, oranje en goud.
Roeivereniging Gyas is waarschijnlijk de grootste producent van gekleurde fietsen. Vrijwel alle nieuwe leden verven hun fietsen tijdens het jaarlijkse introductiekamp in de clubkleuren zwart, wit en cognac. ‘Ze nemen zelf de spuitbussen mee en daardoor doet eigenlijk iedereen gezellig mee’, zegt Djimmer Riemersma van de introductiecommissie. De bussen die overblijven worden in het Bootenhuysch bewaard voor als fietsen bijgewerkt moeten worden.
Swapfiets
Het is een traditie die al decennia bestaat, maar je ziet de laatste jaren steeds minder gekleurde fietsen in het straatbeeld. De oorzaak? De opkomst van Swapfiets, de leasefiets met de blauwe voorband. Die mag je niet overspuiten. ‘Daardoor kan niet iedereen meer meedoen’, zegt Ilse. ‘Ik heb zelf twee teamgenoten die nu zo’n fiets hebben en die balen echt dat het niet kan.’
Als je ze ziet staan krijg je direct het Veraclesgevoel
Bij tennisvereniging TAM werd het inmiddels zo bar dat de vereniging stopte met de fietsenacties. ‘Door de populariteit van swapfietsen was het niet echt een goed promotiemiddel meer tijdens de KEI-week’, zegt Brenda Wenniger, bestuurslid in 2019. Haar bestuur koos uiteindelijk voor andere gadgets, zoals paarse scrunchies en bieropeners.
Commercieel directeur Onno Huyge van Swapfiets studeerde zelf in Groningen. Hij waardeert de traditie en vindt het dan ook jammer dat juist zijn bedrijf die in gevaar brengt. ‘Maar om op grote schaal onze speciale fietsservice aan te bieden kunnen we onze fietsen helaas niet in die mate personaliseren’, zegt hij. Een extra bel toevoegen in de kleuren van de vereniging zou volgens hem een oplossing kunnen zijn. ‘Als je ’m dan zelf meeneemt naar je volgende fiets als je hem swapt, heb je toch altijd een herkenbare fiets.’
Tape
Bij Tjas doen ze dat al. ‘Leden met een swapfiets gebruiken verenigingsstickers en fietsbellen’, zegt voorzitter Laura de Jonge. Bij Gyas zijn sommige leden nog wat fanatieker. ‘Er was een meisje dat zo graag mee wou doen dat ze haar hele swapfiets met tape had afgeplakt, zodat de fiets toch nog overgespoten kon worden’, zegt Djimmer.
Waarom willen leden dan toch zo graag hun fietsen overspuiten in verenigingskleuren? ‘Het is een leuke manier om je verbonden te voelen met de vereniging, je bent deel van iets’, zegt Katie Wiersma van de activiteitencommissie van Donitas. Djimmer is het met haar eens: ‘Tijdens roeiwedstrijden fiets je met de hele vereniging mee langs de waterkant en het is leuk om te zien dat alle fietsen dezelfde kleur hebben.’
Ook voor Ilse was dit de reden om haar fiets te spuiten. ‘Elke keer dat je op je fiets stapt word je er weer aan herinnerd dat je bij de vereniging hoort. Je herkent elkaar als je onderweg bent en dan zwaai je even’, zegt ze.
Promotiemiddel
Ondanks de concurrentie van Swapfiets hebben de verenigingen hun traditie dan ook nog niet opgegeven. Volleybalvereniging Kroton probeert leden zelfs extra te motiveren om hun fietsen over te spuiten in de clubkleuren. ‘Teams kunnen voor een onderling klassement punten verdienen per geverfde fiets, waarmee leuke prijzen te winnen zijn’, zegt voorzitter Eva Raga Oroño. ‘Dat leden met een swapfiets niet mee kunnen doen maakt het wel wat lastiger, ja.’
Het valt op als er een onbekende op een Tjas-fiets rijdt
Veel clubs organiseren ook spuitacties, waarbij studenten hun fiets voor een paar euro kunnen laten verven. ‘Het is een mooie manier om je vereniging te promoten’, zegt Katie van Donitas. ‘Maar aan de activiteit zelf verdienen we geen geld.’ Dit jaar werden bij Donitas de fietsen in een speciale lustrumeditie gespoten met het cijfer 50 in goud over de standaard kleuren geel en blauw heen.
Ook hockeyvereniging GCHC heeft lustrumfietsen, omdat de vereniging vorig jaar zijn negentigjarig bestaan vierde. ‘We hebben fietsen die bij leden thuis stonden met bijvoorbeeld lekke banden en missende zadels opgehaald en overgespoten’, zegt coördinator Anne Mensinga. Zo wilde de vereniging het lustrum onder de aandacht brengen en genoeg geld ophalen voor een groot feest. ‘Het is niet alleen een win-winsituatie voor de nieuwe eigenaar en de kas van de lustrumcommissie, maar ook nog eens een lustrum-item met een duurzaam verhaal.’
Minder gestolen
Bij Tjas spuiten ze de fietsen van hun leden tijdens de introductieperiode in de verenigingskleuren rood en wit. ‘Dit doen we vooral omdat je fiets dan herkenbaarder is en er wat leuker uitziet’, zegt Laura. Maar dat is niet de enige reden. ‘Je fiets wordt misschien wel minder snel gestolen, want het valt op als er opeens een onbekende op een Tjas-fiets rondfietst’, zegt ze. ‘Hierdoor heb ik een keer een gestolen fiets van een vriendin gevonden. Helaas was hij alweer weg tegen de tijd dat ze er was om hem op te halen.’
Sommigen studenten hebben een mooie fiets van huis meegenomen en vinden het zonde om die over te spuiten, of ze willen hun fiets ‘professioneel’ houden. ‘Toch kan het ook dat je een goede fiets er juist crappy uit wilt laten zien zodat hij niet gestolen wordt’, zegt Laura. Maar de meeste studenten rijden op een goedkoop barrel en willen hem juist mooier maken, weet ze. ‘Zelf had ik een oude, lelijke fiets en die werd er eigenlijk alleen maar beter van.’
Veracles, Ilse Bouwhuis: ‘Dit soort fietsen kunnen leden winnen met de eindejaarsactiviteit ‘fiets serveren’. Er staat dan een gespoten fiets achter in het veld en die moet je zien te raken door de bal goed te serveren. Degene die als laatste overblijft wint de fiets.’
Tjas, Laura de Jonge: ‘Ik heb zelf twee Tjas-fietsen. Ik wil het verenigingsgevoel uitdragen en ze zien er nu leuker uit, want zeker de eerste was toch al een barrel. Toen ze net gespoten waren werden ze er alleen maar mooier van.’
Donitas, Katie Wiersma met haar lustrumfiets: ‘Ik denk dat een kwart van de leden zo’n fiets heeft. Dit jaar hebben we met de activiteitencommissie zo’n dertig tot veertig fietsen geverfd. Het is leuk als je veel fietsen bij elkaar ziet staan op een thuisdag.’
Gyas, Djimmer Riemersma (r) met clubgenoot Ruben op de verenigingstandem. ‘De tandem is een cadeau van het huidige bestuur. Tijdens een wedstrijd verder weg in het land fietst het bestuur mee op OV-fietsen, maar deze fiets kan mee op de botenwagen en ziet er een stuk leuker uit.’
TAM, Brenda Wenniger: ‘Ik had een goedkope fiets gekocht die een lelijke bruine kleur had, dus ik wilde hem sowieso al overspuiten. En wat is nou een mooiere kleur dan paars?’
GCHC, Pleuni Kirch: ‘Mijn eigen fiets was gestolen en we waren net bezig met de fietsenactie bij GCHC, dus ik heb gelijk zelf zo’n opgeknapte fiets gekocht. Doordat hij geverfd is denk ik niet dat m’n fiets snel nog een keer gestolen wordt. En ik heb de vereniging er ook mee geholpen, dus dat is fijn.’
Kroton, Vincent Goossens: ‘Het is gemakkelijk om een unieke fiets te vinden tussen veel verschillende fietsen. Ik vind de Kroton-spirit die achter het spuiten van de fietsen zit erg leuk en ik rij het hele jaar door op een kerstfiets!’