Superhandig dat digitaal toetsen

Pedagogiekstudent Maureen Koning stond gek te kijken. Ze moest een aanvullende digitale toets maken, bij een niet-digitaal tentamen, zodat ze extra punten kon krijgen. Maar dat mocht gewoon thuis. ‘Ik maakte de toets met vriendinnen. Maar toen de docenten daar achter kwamen, kregen we een preek en werd de toets ongeldig verklaard.’

Typisch iets dat hoort bij een betrekkelijk nieuw verschijnsel aan de RUG als het digitale toetsen. Het is nog maar twee jaar geleden dat Sake Jager, hoofd ICT & Onderwijs van letteren, een project startte om een digitaal toetssysteem in te voeren binnen de RUG. Een jaar later werden er zo’n honderd toetsen per computer afgenomen. Dit jaar zijn het er al 256 en is zaal 3 van de Aletta Jacobshal, met 288 digitale toetsplekken, in gebruik.

Want zo’n digitale toets heeft allerlei voordelen, betoogt Jager. ‘Je kunt vragen stellen met behulp van van muziek of film. Daarnaast verhoogt een computer de leesbaarheid. Vooral studenten geschiedenis en filosofie pennen zich vaak suf, maar door antwoorden te typen zijn onleesbare handschriften verleden tijd.’

Sneller en makkelijker

Ook het nakijken kan sneller en makkelijker. ‘Bovendien kun je digitale toetsen analyseren door te kijken naar de behaalde resultaten. Docenten moeten voor elk vak een leeruitkomst formuleren. Zo kun je makkelijker zien of die zijn behaald.’

En studenten vinden digitaal toetsen ook prettig. In de beginfase werden bij verschillende opleidingen pilotstudies uitgevoerd die na afloop uitgebreid werden geëvalueerd met zowel studenten als docenten en bestuurders. Uit een enquête onder 45 studenten geschiedenis bleek dat 70 procent tevreden was.

Maar helemaal vlekkeloos gaat het nog niet. Zo kon geneeskundestudent Sanne Ruiter drie weken geleden haar tentamen overdoen na inlogproblemen. De ellende begon toen de docenten die de studenten moesten aanmelden, niet op alle computers konden inloggen. Daardoor was een aantal studenten al begonnen, terwijl anderen nog zaten te wachten. ‘Toen werd besloten het tentamen op de computer af te blazen. Alleen duurde het een kwartier voor de pc’s uitgingen waardoor de ingelogde studenten de vragen al in konden zien.’

Ongeldig

De docenten printten de toets uiteindelijk en iedereen maakte hem op papier. Maar na een week kreeg Ruiter alsnog te horen dat de toets ongeldig was verklaard. ‘Ik baalde als een stekker’, zegt ze. Want ze moest een week later weer aan de bak. Digitaal.

Ook zijn nog niet alle docenten even gewend aan het digitale systeem. Bij letteren klaagden docenten dat het aanmelden van een toets eindeloos duurt door administratieve rompslomp. En er zijn er ook die na dertig jaar handwerk moeite hebben met het opstellen van zo’n digitale toets.

Jager snapt dat wel. ‘Die vinden het een grote stap. Bovendien weten ze niet precies wat de mogelijkheden zijn en zien ze niet altijd de meerwaarde. Het hangt ook af van de cultuur op een faculteit. Bij technische opleidingen zijn zowel studenten als docenten vaak verder, omdat ze meer ICT-kennis in huis hebben.

Crash

Maar ook Jager erkent dat er wel eens wat fout gaat. ‘Computers zijn immers apparaten die kunnen uitvallen, crashen of gegevens wissen’, zegt hij. ‘Maar er zijn geen grote rampen gebeurd.’

Als het aan hem ligt, worden er in de toekomst veel meer toetsen digitaal afgenomen. ‘De belangstelling en bereidheid bij de faculteiten is er’, zegt Jager.

Hij is er van overtuigd dat door digitale toetsing ook de kwaliteit van het onderwijs omhoog gaat. ‘We leven in een onderwijswereld met steeds meer beeldcultuur. Digitale toetsen met tentamenvragen met multimediale fragmenten hebben een absolute meerwaarde.’

Maar eerst moet Jager wachten op het nieuwe computersysteem dat de universiteit op alle computers wil invoeren. Er is nog veel ruimte voor innovatie, want het systeem is nog niet perfect. ‘Het proces moet worden uitgebreid met bijvoorbeeld toetsvormen in Excel. Zo ver zijn we nu nog niet. Maar we zijn tevreden over hoe het tot nu toe gaat.’