Studeren met een tolk

Leestijd: 6 minuten (913 woorden)

Dreuning heeft het niet altijd even makkelijk op de universiteit. Groepsgesprekken zijn voor hem bijvoorbeeld lastig te volgen. In zo’n geval komt een tolk goed van pas, maar het blijft schipperen. ‘Het gaat altijd heel snel. Als mijn tolk eenmaal heeft vertaald wat de één heeft gezegd, is de ander al overgeschakeld op een ander onderwerp. Het is dan moeilijk om op zo’n groepsgesprek in te haken’, zegt de student.

Eén-op-ééngesprekken kan hij ook zonder tolk wel af. Toch schuift gebarentolk Martje Kuijpers (38) aan bij het gesprek met de UK. Ze vertaalt onze vragen naar gebarentaal en Dreuning beantwoordt ze in gesproken taal. De student praat als een niet-dove die een accent heeft; slechts een enkele keer moeten we zijn tolk vragen iets te verduidelijken.

Zo legt Dreuning op eigen kracht uit dat die voor hem zo lastige groepsgesprekken binnen de studie gelukkig niet zo vaak voorkomen. Maar ook in andere onderdelen van het studentenleven, zoals bij commissie- en bestuurswerk, kunnen dergelijke gesprekken een drempel opwerpen. Al is dat dan wel een drempel waar Dreuning graag overheen stapt, bijvoorbeeld toen hij bestuurslid werd bij studentenkamerfestival Stukafest.

Gallaudet University

Dreuning heeft het prima naar zijn zin in Groningen. Toch besloot hij vorig jaar dat het tijd werd om zijn horizon te verbreden en wat ervaring op te doen in het buitenland. Hij reisde af naar Washington D.C., de Amerikaanse hoofdstad, waar hij negen maanden studeerde aan de Gallaudet University. ‘Dat is de enige plek ter wereld waar iedereen doof is: studenten, docenten en andere stafleden. Daarmee is het ook de enige universiteit waar, naast Engels, gebarentaal de voertaal is.’

Hij kon er aan zijn Engels werken en een aantal vakken volgen, die hem studiepunten opleverden voor zijn rechtenopleiding. ‘Alles bij elkaar was het dus een aantrekkelijke optie’, zegt Dreuning.

Het was wel even wennen, want op de Amerikaanse dovenuniversiteit wordt een andere gebarentaal gebruikt dan in Nederland. ‘Ik had me er niet echt op voorbereid’, geeft hij toe. ‘In het begin kon ik bijna niks volgen. Ze gebaren en praten daar Engels, dus door te liplezen kon ik deels achterhalen wat ze zeiden. Op basis daarvan probeerde ik te begrijpen wat de bijbehorende gebaren betekenden. Na twee weken kreeg ik het steeds meer door en werd ik er al redelijk vloeiend in.’

Totaal andere wereld

Inmiddels heeft Dreuning zijn ‘jaartje’ VS erop zitten. In mei kwam hij terug naar Nederland. ‘Het was een leuke ervaring om in een totaal andere wereld terecht te komen. Wel waren negen maanden, in totaal twee semesters, erg lang.’ Naast de voertaal moest Dreuning ook wennen aan het curriculum, dat heel anders is dan hier. ‘Het niveau lag in de VS lager, maar je moest wel meer doen in kortere tijd. Alles wat je deed werd meegeteld voor je cijfer, terwijl hier vaak alleen het tentamen telt.’

De Amerikaanse universiteit is totaal andere koek dan die in Groningen, ondervond Dreuning, en dat geldt ook voor de mensen. ‘De Amerikanen zijn heel open. Als ik mensen buiten de universiteit vertelde dat ik doof ben, waren ze heel behulpzaam en probeerden ze zelfs gebarentaal te gebruiken om met me te communiceren. Dat is in Nederland veel minder.’

Trump wil veel bezuinigen op het onderwijs, op mensen met een handicap en op immigranten

Met zijn verblijf in Washington D.C. viel Dreuning bovendien met zijn neus in de politieke boter. ‘Het was natuurlijk het jaar dat Trump president werd. Hij zat maar zo’n twee mijl verderop en er ging geen dag voorbij zonder dat er over hem werd gesproken.’ De ontwikkelingen in het Witte Huis fascineerden Dreuning. Eenmaal terug in Nederland volgt hij het nieuws uit Washington nog steeds op de voet.

Op Gallaudet zag de student dat men niet blij was met de nieuwe president. ‘Trump wil veel bezuinigen op het onderwijs, op mensen met een handicap en op immigranten. De universiteit is daar allemaal afhankelijk van en maakt zich daarom zorgen over hoe het in de toekomst verder moet.’

Eerste dove notaris

Dreuning zou dolgraag in Nederland naar een dovenuniversiteit gaan, maar die is er niet. En de kans dat die er ooit komt, is gering, denkt de student. Als klein land heeft Nederland immers een veel kleinere dovengemeenschap dan de VS. Maar ook binnen de RUG zijn er genoeg voorzieningen voor doven en slechthorenden, vindt hij. ‘Al zou het natuurlijk wel heel handig zijn als iedereen gebarentaal zou kunnen’, zegt zijn gebarentolk lachend. Dreuning knikt instemmend.

De twee hebben ook enkele serieuze suggesties voor de RUG. ‘Het zou prettig zijn als de videocolleges worden ondertiteld, dan heb ik ook echt toegang tot de volledige inhoud’, zegt Dreuning. Kuijpers: ‘Voor mij zou het heel handig zijn als alle docenten een dag of twee van tevoren hun presentatie naar me zouden kunnen opsturen, zodat ik me goed kan voorbereiden op een college waar ik als tolk bij moet zijn. Sommige docenten doen dit al, maar lang niet iedereen wil dit.’

In september begint Dreuning in Groningen aan zijn master notarieel recht. Daarna hoopt hij verder te kunnen met de beroepsopleiding notariaat. Zijn uiteindelijke doel is om de eerste dove notaris van Nederland te worden. ‘Ik wil graag een eigen kantoor openen, waar de doelgroep doven en slechthorenden terecht kunnen voor notarieel juridisch advies in gebarentaal. Dan hoeven zij geen tolk meer mee te nemen naar de notaris.’

Engels