Belangrijk:
- Maak je post open en controleer je internetbankieren. Hou overzicht!
- Maak maandelijks een begroting. Dit schema kan je hierbij helpen.
- Maak afspraken met jezelf over hoeveel je waaraan mag uitgeven en hou je daar ook aan.
- Leen alleen wat je écht nodig hebt.
- Ga opzoek naar een slimme bijbaan. Studeren kost vaak geen 40 uur per week.
- Zorg dat je krijgt waar je recht op heb. Vraag toeslagen aan.
- Koop met studentenkorting (laat je studentenpas zien!)
- Zet geld opzij wanneer je het niet nodig hebt.
Kijk voor meer tips op de Facebook van Slim Studeren = geld beheren.
Studeren is duur. Het collegegeld steeg in vijf jaar tijd bijna driehonderd euro en met de het sociale leenstelsel dat dreigend naderbij kruipt, wordt het alleen maar duurder. ‘Daarom wordt het steeds belangrijker om je als student bewust te zijn van je financiële situatie,’ zeggen budgetcoaches Cathy Bolhuis en Anne Rademaker.
Cathy (22) en Anne (22) studeren aan de RUG en cruisen door het hele land om budgettraining te geven. De trainingen zijn vooral bedoeld voor eerstejaars. ‘Mijn ouders konden mijn studie niet betalen dus ik heb altijd moeten lenen’, vertelt Anne, die bedrijfskunde studeert. ‘Ik had in het eerste jaar constant dilemma’s: Wat kan ik wel en wat kan ik niet doen? Ik liep tegen kosten aan waarvan ik het bestaan niet eens wist. Toen ik bij mijn ouders woonde, wist ik bijvoorbeeld echt niet dat wasmiddel vijf euro kostte hoor. Ik heb dat allemaal een beetje zelf uitgevogeld. Ik dacht dat ik met zo’n budgettraining eerstejaarsstudenten veel bij kon brengen. Eigenlijk wat ik zelf gemist heb. Ik denk dat ik zelf toentertijd heel blij was geweest met zoiets.’
Gierig en krenterig
Dat de training van de dames geen overbodige luxe is, blijkt uit een peiling van Stichting Weet Wat je Besteedt. Slechts eenvijfde van de eerstejaars studenten heeft bij het begin van de studie een financieel studieplan. ‘Ik ben zelf heel gierig en krenterig’, zegt student klinische psychologie Cathy. ‘Ik zoek altijd naar dingen waarop ik geld kan besparen. Dit probeer ik over te brengen op anderen. Er zijn zoveel simpele dingen, waardoor je per maand 50 tot 70 euro kan besparen, waarvan mensen niet op de hoogte zijn. Dat vind ik mooi.’
Cathy en Anne geven de trainingen nu voor het tweede jaar. Ze reageerden op een vacature voor het programma ‘Slim studeren = geld beheren’, waarvoor in iedere provincie twee studentcoaches werden aangenomen. Na een jaar samen verantwoordelijk te zijn geweest voor de provincie Groningen, zijn de meiden nu met z’n tweeën verantwoordelijk voor het programma in heel Nederland. Dit komt naast het geven van trainingen voor een groot deel neer op online tips geven, via bijvoorbeeld Facebook.
‘Het leukst vind ik de eye-openers,’ zegt Cathy. ‘Die zijn er zo veel, niet normaal! Dan vraag ik bijvoorbeeld: wie heeft er allemaal zorgtoeslag aangevraagd? Echt heel veel mensen hebben dat gewoon niet. Twaalf procent van de studenten vraagt het nooit aan. Of belastingaangifte, veel mensen denken ‘Ik heb al loonheffingskorting dus dat hoef ik niet aan te vragen’. Dus wel! Want je krijgt vaak toch nog geld terug. ‘t Zelfde geldt voor huurtoeslag. Soms heb je er eerder recht op dan je zelf denkt. Ga gewoon een aanvraag doen. W at kost het je? Hoogstens een postzegel en daarna heb je misschien een paar tientjes per maand extra.’
Peiling UK
Uit een peiling van de UK onder honderd studenten, blijkt dat de helft van de ondervraagde studenten precies weet wat hun maandelijkse inkomsten en uitgaven zijn. De rest weet het ongeveer of heeft geen flauw benul. Dit herkennen trainers: ‘We laten mensen tijdens de training altijd een begroting invullen met de algemene inkomsten en uitgaven. Over het algemeen hebben ze geen idee wat voor bedragen en binnenkomen en uitgaan. Ze weten vaak niet eens hoeveel stufi erbinnen komt’, zegt Anne.
‘Onnodig’, vult Cathy aan. ‘Wij adviseren altijd om één keer in de maand een financieel overzicht te maken. Zo blijf je op de hoogte waar je geld naartoe gaat en kun je je levensstijl en eventuele lening hierop aanpassen.’
Lenen bij DUO speelt altijd een grote rol in de trainingen van Anne en Cathy. De UK-peiling maakt ook duidelijk dat 75 procent van de student leent, maar vijftien procent heeft geen idee hoe hoog die lening is.
Anne: ‘Veel studenten hebben hun lening gewoon maximaal aanstaan. Dan houden ze iedere maand geld over om uit te geven in de kroeg of te winkelen. Het wordt echt als eigen geld gezien, omdat het op hun rekening staat. En daardoor gebruiken veel studenten het voor andere dingen dan waar het uiteindelijk voor bedoeld is. Onze boodschap is dat je alleen moet lenen wanneer je het nodig hebt en niet voor bijvoorbeeld een skivakantie.’
Lekker leven
Toch geeft een groot aantal studenten (46 procent) aan de lening wel degelijk te gebruiken om lekker van te kunnen leven, met af en toe wat luxe. En 29 procent heeft de lening wel eens omhoog geschroefd voor een dure aankoop als een televisie of vakantie. ‘Veel mensen doen dit omdat de rente nu toch zo laag is’, zegt Cathy. ‘Maar weinig mensen zijn op de hoogte van de voorwaarden van DUO. De rente die voor vijf jaar vaststaat wordt bijvoorbeeld pas bepaald als je afstudeert. Nu is die wel laag, maar hoe is dat over vier jaar? In 2007 was de rente bijvoorbeeld nog 4,1 procent, daar zit je dan toch maar mooi vijf jaar aan vast. En wist je bijvoorbeeld dat snel aflossen loont? Je mag er dan wel vijftien jaar over doen, maar hoe sneller je aflost, hoe minder het je kost.’
Maar, als student moet het toch niet iedere dag over geld gaan? ‘Dat klopt, daar ben je geen student voor’, zegt Anne. ‘Maar het zijn wel bepaalde gewoonten die je aanleert. Elke dag een broodje in de kantine, is toch snel zeshonderd euro per jaar. Niet per se erg hoor. Ik wil zelf bijvoorbeeld ook niet weten hoeveel duizend euro ik aan biertjes heb uitgegeven, maar wees je er wel bewust van!’
