Een wereld van verschil
In 2010 ging de RUG een samenwerkingsverband aan met de Saoedische Koning Faisal-universiteit. Sindsdien kunnen Saoedische studenten geneeskunde studeren in Groningen.
Ook wordt het Groningse geneeskundeprogramma aangeboden op de Saoedische universiteit. De deal levert de RUG 3,2 miljoen euro op aan collegegeld.
Na pakweg zes jaar telt Groningen 151 fulltime geneeskundestudenten uit Saoedi-Arabië. In december zijn de eerste twee Saoedi’s afgestudeerd aan de RUG.
Een speciaal Saoedisch overheidsprogramma moet studenten de kans bieden om een kijkje buiten de muren van het koninkrijk te nemen.
Het valt de Saoedische studenten op dat ze in Nederland meer vrijheid hebben om te zijn wie ze zijn.
Maar de meesten blijken wel te moeten wennen aan de individualistische Nederlanders. ‘Saoedi’s zijn niet gewend om alleen te zijn.’ Ook de directheid van Nederlanders is even wennen.
De Saoedi’s krijgen wekelijks vier uur Nederlandse les, maar door de studielast hebben sommigen moeite om de taal vloeiend te leren spreken.
Leestijd: 7 minuten (1240 woorden)
In 2010 is de RUG een intensieve samenwerking aangegaan met de Koning Faisal-universiteit (KFU) in Al-Ahsa. De samenwerking levert de Groningse instelling 3,2 miljoen euro op aan collegegeld, en heeft als doel het Groningse geneeskundecurriculum aan te bieden in Al-Ahsa en Saoedische studenten de kans te geven om onder hetzelfde programma aan de RUG te studeren.
Inmiddels zijn we bijna zes jaar verder en lijkt de samenwerking zijn vruchten af te werpen. Groningen telt 151 fulltime geneeskundestudenten uit Saoedi-Arabië en in december zijn de eerste twee diploma’s uitgereikt.
Totaal veranderd
Het aangaan van internationale samenwerkingen wordt sinds 2005 gestimuleerd via het King Abdullah Scholarship Program (KASP). Hiermee wil Saoedi-Arabië studenten de kans bieden om een kijkje buiten de muren van het koninkrijk te nemen. ‘Een initiatief dat mijn leven en dat van 200 duizend andere Saoedi’s totaal heeft veranderd’, vertelt derdejaars geneeskundestudente Futun Khayat. ‘Wij leren hierdoor meer open te staan voor andere culturen.’
De Nederlandse geneeskundestudent Tom Kuipers vindt het programma een goed initiatief. ‘Dat er politiek gezien streng wordt opgetreden tegen het beleid van Saoedi-Arabië snap ik, maar zo een programma als dit draait om studenten en educatie. De studenten zijn niet het regime. Laten we hen, maar ook onszelf, de kans geven om nuance te kunnen creëren.’
Zelf kreeg Kuipers in 2015 de kans om samen met drie andere geneeskundestudenten een paar maanden in Saoedi-Arabië te studeren. Ondanks negatieve reacties om zich heen greep hij de kans uit nieuwsgierigheid met beide handen aan. ‘Ook ik had mijn vooroordelen wel klaarliggen’, geeft hij toe. ‘Maar op het moment dat je er zelf bent en in gesprek raakt met Saoedi’s van je eigen leeftijd, krijgt het land meer een gezicht. Ja, er gelden andere regels, maar je leert dat dit niet per se fout is.’
Oppervlakkig contact
Dat er andere regels gelden viel ook Anas Madani, voorzitter van de Saudi Student Club in Groningen, op: ‘Je hebt hier in Nederland meer vrijheid om te zijn wie je wilt zijn. In Saoedi-Arabië moet iedereen aan hetzelfde plaatje voldoen. Alles wat daarvan afwijkt, wordt niet geaccepteerd.’
Ondanks deze tolerantie vond Madani het wel lastig om te integreren in de Nederlandse samenleving. ‘Nederlanders zijn erg individualistisch, terwijl Saoedi’s niet gewend zijn om alleen te zijn. Wij hebben een groep nodig.’ Dit zorgt ervoor dat het contact met Nederlanders vaak oppervlakkig blijft, aldus Madani.
Khayat is het niet met hem eens. Zij heeft Nederlandse vriendinnen bij haar volleybalvereniging en voelt zich bij hen als een vis in het water. ‘Je kunt helemaal jezelf zijn, je wordt geaccepteerd zoals je bent. Dat vind ik fijn.’
Een van de Saoedische studenten schaatst hand in hand met een lid van de Navigators in Kardinge.
Ook heeft Khayat door haar verblijf in Nederland geleerd om directer te zijn. ‘In Saoedi-Arabië hebben we de neiging om dingen heen te draaien. Nederlanders zijn heel direct. In het begin was dit even wennen, maar nu bevalt deze houding mij wel.’
Jehan Alhelali, die ook geneeskunde studeert aan de RUG, lijkt nog niet helemaal gewend te zijn. ‘Vergeleken met Saoedi’s zijn Nederlanders erg afstandelijk. Soms mis ik de warmte van Saoedische mensen wel, hoor.’
Nederlands leren
Madani is van mening dat studeren in Nederland hem veel oplevert. ‘Je leert out of the box te denken. Geneeskundestudenten in Saoedi-Arabië hebben vaak een tunnelvisie wanneer ze een medisch probleem moeten oplossen. Het hebben van een tunnelvisie wordt in Groningen gezien als een grote don’t.’ Khayat sluit zich hierbij aan: ‘Je leert om de stof niet alleen te stampen, maar ook om verbanden te leggen.’
Toch is Madani ook kritisch over het studeren aan de RUG. ‘Er wordt van ons verwacht dat we vloeiend Nederlands leren spreken, voordat we aan de slag gaan met de master geneeskunde. Nederlands leren is op zich niet moeilijk, maar het kost wel tijd. Door de zware studielast hebben we die tijd niet.’
Van de Saoedische studenten wordt verwacht dat ze de taal tijdens hun eerste jaar in Nederland op B1-niveau leren beheersen. Daarvoor krijgen ze vier uur per week les. Ook Khayat vond dit aan de krappe kant: ‘Vaak heb ik gevraagd om extra lessen Nederlands, maar helaas was dat niet mogelijk. Daarom oefen ik mijn Nederlands nu bij Humanitas en met mijn Nederlandse vriendinnen.’
Met beide handen
Khayat is gek op Groningen. ‘Veel van mijn medestudenten zouden een wat grotere stad leuker vinden, maar het studentikoze van deze stad spreekt mij erg aan. Daarnaast ga ik de zelfstandigheid die ik hier heb missen als ik weer in Saoedi-Arabië ben.’
Alhelali is eveneens blij dat ze de kans heeft om aan de RUG te studeren. ‘Ook de zelfstandigheid die je krijgt binnen de studie is heel fijn. Bijvoorbeeld dat niemand me verplicht om naar college te gaan.’
Op de vraag of ze het soms moeilijk vindt om niet in Saoedi-Arabië te zijn, antwoordt de geneeskundestudente: ‘Helemaal niet. Als ik de kans zou krijgen om het opnieuw te doen, zou ik die met beide handen aangrijpen.’
Na een uur samen schaatsen is het tijd voor de traditionele warme chocolademelk met slagroom.
Samenwerking tussen RUG en KFU
De RUG heeft meerdere samenwerkingsprojecten lopen met landen die in de westerse wereld op de nodige scepsis kunnen rekenen. Denk bijvoorbeeld aan Yantai in China, verschillende projecten in Rusland en ook de samenwerking met de Saoedische Koning Faisal-universiteit.
Velen vragen zich af waarom de RUG dit soort samenwerkingen aangaat. Universitair hoofddocent Wim Jongman is een van hen. ‘We moeten voorzichtig zijn met dit soort samenwerkingen. Het lijkt me namelijk dat er wetenschappelijk gezien weinig uit te halen valt. De voordelen die zo’n samenwerking wél heeft, moeten we dus goed afwegen tegenover de nadelen.’
Paul Aarts, Midden-Oostendeskundige en voormalig docent internationale betrekkingen aan de UvA, kan wel een aantal voordelen bedenken: ‘Geld lijkt mij een duidelijke rol te spelen.’ Het contract dat de RUG met de KFU in Saoedi-Arabië heeft, is 3,2 miljoen euro waard. Maar geld is volgens Aarts niet de enige reden voor de samenwerking. ‘Het is zeer belangrijk om met elkaar in gesprek te komen. Op die manier kan er van elkaar geleerd worden.’
Meer weten over Saoedi-Arabië? Op woensdag 20 januari om 20.00 uur geeft Paul Aarts een lezing in het Academiegebouw met de titel ‘Saudi Arabia in the international spotlights’. De toegang is gratis.