Corona veranderde hun blik op de wereld
Nooit meer hetzelfde na de lockdown
Denise
Remco
Denise Overkleeft
Nederlandse politiek? Eigenlijk vond ik dat altijd een beetje saai, dus volgde ik het niet. Als er verkiezingen kwamen, dan vulde ik een stemwijzer in.
Ik observeerde liever. Vaak begreep ik meerdere kanten van het verhaal, waardoor ik het moeilijk vond om zelf een standpunt in te nemen. Echt betrokken was ik niet.
De politiek leek mijn leven ook nauwelijks te beïnvloeden. Het leenstelsel was al voor mijn tijd ingesteld en ook de alcoholgrens van achttien was er voor mij vanaf het begin. Ik had dus niet zoveel te zeggen over een Rutte of Grapperhaus. Zij namen de beslissingen over ons Nederlanders en dat vond ik dikke prima.
Noodzakelijk
Maar toen werden er coronamaatregelen doorgevoerd die mijn vrijheid en leven beperkten. Ik verloor mijn bijbaantje, de mogelijkheid om mijn zus in België op te zoeken en zelfs een biertje op het terras zat er niet meer in. Ondanks dat mijn studentenleven opeens niet meer zo studentikoos was, steunde ik de maatregelen. Ik zag Mark Rutte als een liberale man die alles op alles zou zetten om de Nederlandse economie niet te schaden. Hij nam alleen de meest noodzakelijke maatregelen om de druk op de zorg te verlagen.
Ik wist toen niet dat ze de maatregelen zonder pardon telkens weer zouden verlengen. En dat mijn omgeving zo geraakt zou worden door die beslissingen uit Den Haag. Lopend door de Groningse straten zie ik steeds meer lege panden: restaurants en winkels die het niet meer trekken. En ik hoor de sombere stemmen van mijn vrienden die vertellen hoe zat ze het zijn. Levensmoe bijna.
Mijn 12-jarige broertje in de tweede klas van de havo gaf laatst stilletjes toe dat hij eigenlijk niks leert thuis. Zijn cijfers gaan bergafwaarts, maar er is geen plek meer in de fysieke klas voor kinderen die extra hulp nodig hebben – die zit namelijk al vol. En terwijl er in de verpleeghuizen weer geknuffeld mag worden, zijn docenten nog niet gevaccineerd.
Uitgestelde scan
Intussen kan mijn partner – 25 jaar – niet terecht in het ziekenhuis. Ze was verlamd geraakt aan haar rechterbeen en oog, maar door corona werd haar MRI-scan voor een paar maanden uitgesteld. Ik zag hoe ze daardoor meerdere keren van haar fiets viel tot ze uiteindelijk niet meer naar buiten durfde. Gelukkig kon ze naar haar thuisland, Griekenland, waar ze direct terecht kon. Ze bleek MS te hebben. Haar zicht en mobiliteit kwamen terug, maar het uitstellen van de zorg heeft een grote ontsteking in haar ruggenwervel veroorzaakt en die gaat nooit meer weg.
Is dat eerlijk?
Wie komt eigenlijk op voor mijn rechten?
We weten waar we het voor doen: het verlichten van de druk op de zorg. Maar het zijn de alleroudsten in Nederland – die toch al niet meer naar het ziekenhuis gebracht zouden worden – die als eerste een vaccinatie krijgen. Op social media wordt het einde van de oversterfte toegejuicht, maar dat betekent wel dat die druk op de zorg in stand wordt gehouden.
En extra investeringen in de zorg vermijden we nog steeds. We willen de zorg namelijk zo efficiënt mogelijk houden. Terwijl juist daar de vergrijzing gaat toeslaan, met grote tekorten aan zorgpersoneel en apparatuur, waarschuwde het demografisch onderzoeksinstituut NIDI onlangs.
Twijfel
Ik twijfel aan de keuzes van het kabinet. Maakt dat wel de juiste afwegingen? Kunnen we de 1,5 meter afstand niet veel beter handhaven als we een drankje op het terras weer legaliseren? Hoe kan het zijn dat je in de supermarkten hutjemutje met je karretje filerijdt, terwijl de musea uitgestorven zijn? Politiek is een spel van compromissen met winnaars en verliezers, maar in dit potje was ík aan het verliezen en met mij het grootste deel van de rest van Nederland.
Wie komt eigenlijk op voor mijn rechten? Is er een politicus in wiens ideeën ik me kan vinden? Ik verdiep me nu meer in het Nederlandse beleid en in de standpunten en daadwerkelijke acties van de verschillende partijen. Ik ben een laatbloeier in een omgeving waarin veel van mijn medestudenten zich verkiesbaar stelden tijdens de universitaire verkiezingen, of zich aansloten bij een politieke jongerenpartij. Tijdens discussies met vrienden ben ik niet meer enkel het luisterend oor, maar ook een stem met een mening en politieke voorkeur.
Mening
De pandemie heeft mijn visie op de Nederlandse politiek gevormd, of beter gezegd: hij vormde een mening die lang verborgen is gebleven. Ik weet nu wél wat ik vind. De politici moeten zich gaan focussen op de kwaliteit van het leven in plaats van de kwantiteit. Ze moeten alles op alles zetten om het onderwijs en de zorg weer op gang te krijgen.
De jongere generaties betalen een hoge prijs en wie weet of we die schade later nog kunnen repareren? Zij – wíj – zijn de toekomstige beroepsbevolking die moet opdraaien voor de schulden die we nu maken én degenen die de oudere bevolking straks moet financieren. Laten we de sterkeren in de samenleving niet zwak maken.
Remco van Veluwen
Ik weet nog hoe het begon. Het besef dat er met deze pandemie geschiedenis werd geschreven vond ik enerverend. Ik volgde al het nieuws en keek naar elke persconferentie. Ik volgde de politiek al langere tijd, maar toen nam de belangstelling een nog hogere vlucht.
Ik voelde de saamhorigheid. Intussen kun je de slogans niet meer zien zonder er een beetje onpasselijk te worden, maar toen voelde het nog alsof we ‘alleen samen’ uit deze crisis konden komen. Mensen die boodschappen voor elkaar deden, minder uitstoot en vervuiling van het milieu, de zorgmedewerkers in het zonnetje zetten: mijn vertrouwen in de mensheid was springlevend.
En dus waste ik mijn handen stuk en stak de straat over als iemand me tegemoet kwam. Het idee van een lockdown was nog spannend en nieuw. Nooit eerder moesten we massaal verplicht thuiszitten. Ik twijfelde amper aan de noodzaak en voelde me bijna trots dat ik me er zo goed aan hield.
Zin
In de maanden die volgden, begon ik me steeds vaker af te vragen: hebben die maatregelen wel zin? Ik hield me er wel aan, maar had steeds vaker discussies met huisgenoten over het nut van de coronaregels. Het kostte me steeds meer moeite om me naar mijn beeldscherm te slepen voor het zoveelste online college.
De toenemende censuur en het wegzetten van andersdenkenden als ‘wappies’ begon ik bedenkelijk te vinden. Juist in een democratie als Nederland moeten we toch het debat aan kunnen gaan? Ik stelde ook vragen bij de houding van veel Nederlanders. Waarom leek het soms alsof er zo weinig kritiek was op beleid dat wél aan alle kanten rammelde?
Ik werd kritischer op de eenzijdige koers van het kabinet. Er ging er geen dag voorbij zonder dat we klaagden over de zoveelste teleurstelling of tegenslag. Dat klagen werd afgewisseld met cynisme: juist door grappen te maken, wisten we het nog een beetje vol te houden.
En nu?
Coronamoeheid
Ik heb me erbij neergelegd. De interesse in het nieuws heeft plaatsgemaakt voor coronamoeheid. De persconferenties kijk ik niet meer, hooguit lees ik de samenvatting. Het maakt me alleen maar neerslachtig. Hoe graag zou ik ’s avonds gewoon weer een keertje de tijd kunnen vergeten als ik buitenshuis ben, zonder die continue blik op de klok om nog legaal over straat te mogen.
Ik vind niet dat covid-19 ‘maar een griepje’ is
Misschien klinkt het nu alsof ik het virus niet serieus neem, maar dat is niet zo. Ik houd me nog steeds aan de maatregelen en ik vind niet dat covid-19 ‘maar een griepje’ is. Ik prijs me gelukkig dat ik niemand in mijn directe omgeving ken die ernstige gevolgen van het virus heeft ondervonden. Ik respecteer mensen in een heel andere situatie die zich nog veel zorgen over het virus maken. Maar ik vraag me ook af hoeveel langer deze lockdown nog kan duren, want ik kan het eigenlijk niet meer verdragen.
Zwijgen
In mijn huis geldt nu de officieuze regel dat we het na 3 uur ’s middags niet meer over corona mogen hebben. Maar eigenlijk is dat overbodig: het cynisme heeft plaatsgemaakt voor zwijgen. Heel af en toe kan ik me er nog over opwinden, maar dan merk ik al gauw dat ik daar eigenlijk geen energie meer voor heb.
Ik schrik daar soms zelfs van, want hoe heeft het ooit zover kunnen komen? Ik mis avontuur, spontaniteit, uitbundigheid. Ik zou zo graag willen dat alles gauw weer wat normaler kan worden, want dit is voor mij geen manier van leven.