Lauren, Luca en Mink over eenzaamheid
‘Erbij passen is nog niet erbij horen’
Door Ingrid Ştefan
By Ingrid Ştefan
Ingrid Ştefan
Lauren
Het eerste dat Lauren doet als ze ‘s ochtends wakker wordt in haar studio, is TikTok openen. Ze zet de app op auto-scroll en gaat dan verder met haar dag: ze kookt, ze maakt schoon, ze werkt aan opdrachten. ‘Nu ik geen familie heb om me wakker te maken, word ik wakker met TikTok’, zegt de tweedejaars mediastudent. ‘Ik vind het fijn om dat geluid op de achtergrond te hebben, dan is het alsof ik niet alleen ben.’
Het is haar manier om met het gevoel van eenzaamheid om te gaan dat constant aanwezig is. ‘TikTok is mijn maatje, het helpt me ontsnappen aan mijn gekte.’ Die ‘gekte’ is het gevolg van veel alleen zijn en het gevoel hebben dat ze nergens bij hoort. Ze raakt daardoor steeds meer in de put en vraagt zich dan af waarom ze eigenlijk in Nederland is en of het een fout was om hierheen te komen.
Huilbuien
Dat gevoel kreeg ze voor het eerst in november van haar eerste studiejaar, net na de tentamenperiode. ‘Al mijn vrienden waren naar huis, maar ik kon geen ticket terug naar Saudi-Arabië betalen’, vertelt ze. ‘Ik had heel veel huilbuien toen. Het was alsof het weer coronatijd was.’
Mijn vrienden kunnen maar eens per week afspreken
Nog altijd worstelt ze met eenzaamheid. Niet alleen wanneer haar vrienden weg zijn, maar doorlopend. Ze ziet hen weinig en afspraken moeten altijd ver van tevoren gepland worden. ‘De meeste van mijn vrienden wonen buiten Groningen en dus kunnen we maar eens per week afspreken. Ik mis de spontaniteit.’
En dan vindt ze het vanwege cultuurverschillen ook nog eens lastig om nieuwe vrienden te maken. Lauren is geboren in Australië, maar bracht een groot deel van haar jeugd door in Saudi-Arabië en ging naar een Britse middelbare school, waardoor ze zich niet echt verbonden voelt met een bepaalde cultuur.
‘Maar hier is iemands cultuur een groot deel van hun persoonlijkheid’, zegt Lauren. En ze denkt dat veel studenten elkaar daarin vinden. ‘Voor mij is het lastig om mensen met een vergelijkbare achtergrond te vinden.’
Middelbare school
Ze herinnert zich een gesprek met twee jongens van haar middelbare school die nu in Amsterdam studeren. ‘Een van hen vroeg me of ik nu ook meer moeite had om verbinding te maken met mensen dan toen ik nog op school zat. En dat herkende ik enorm.’
Destijds had iedereen hetzelfde leven, beseft ze. Maar ze zou graag willen dat mensen niet zoveel nadruk legden op culturele identiteit. ‘Laten we gewoon studenten zijn die samen proberen het leven uit te vogelen.’
Luca Bachiri
Toen Luca Bachiri in 2022 vanuit Amerika naar Groningen verhuisde om natuurkunde te studeren, had hij één doel: hij wilde een sociaal leven opbouwen. Het moest geen herhaling worden van de middelbare school, toen hij zichzelf veel afzonderde en uren doorbracht op platforms als Twitch en Youtube zonder contact te leggen met anderen, of met oppervlakkige vrienden gamede op Discord. ‘Straks op de universiteit wordt het anders’, hield hij zichzelf voor.
Maar na zes maanden, toen hij op een willekeurige middag in februari door de stad fietste, realiseerde hij zich opeens: ‘Ik doe precies hetzelfde wat ik altijd doe. Ik ben helemaal niets veranderd.’ ‘Een openbaring’, noemt hij het nu.
‘Ik was wel tevreden met mijn leven, maar er miste toch iets. Het was een deprimerend besef dat ik helemaal geen goede vrienden had’, zegt Luca. En hoewel zijn sociale netwerk sindsdien gegroeid is, is dat gevoel van eenzaamheid nooit helemaal weggegaan.
Verlangen
‘Het is een soort geestelijke chronische pijn’, legt hij uit. ‘Het is altijd op de achtergrond aanwezig en soms laait het opeens op. Of je kunt het zien als een verlangen naar iets betekenisvols, maar je weet niet precies hoe je dat verlangen kunt bevredigen.’ Naar een bar gaan voor een drankje werkt niet voor hem, maar afspreken bij een vriend thuis soms wel.
Het is een soort geestelijke chronische pijn
Toen hij eenmaal aan zichzelf kon toegeven dat hij eenzaam was, begon Luca, inmiddels derdejaars, aan een interne zoektocht: waar kwam dat gevoel vandaan? ‘Ik besefte dat er wat dingen waren die me in de weg zaten. Ik had behoefte aan diepere contacten, maar ik vond dat sociale aspect eng en ik had weinig zelfvertrouwen.’
Hij begon aan zichzelf te werken en ging zelfs naar een studentenpsycholoog. ‘Maar Rome is ook niet in een dag gebouwd.’ Inmiddels heeft hij meer goede vrienden en meer zelfvertrouwen en is hij minder zenuwachtig in het sociaal verkeer, maar toch voelt hij zich nog altijd geregeld eenzaam.
Onzichtbare barrière
‘Waar het bij mij misgaat is als ik me niet op m’n gemak voel in een bepaalde setting. Dat heeft te maken met een gevoel van kwetsbaarheid’, zegt hij. Ook legt hij de lat hoog voor andere mensen en dat maakt het lastig om een klik te hebben. ‘Misschien focust mijn brein wel op onze verschillen omdat dat veiliger voelt. Er is een soort onzichtbare barrière waardoor ik me nooit helemaal verbonden kan voelen met iemand.’
Hij mist het ook om zich onderdeel te voelen van een groep. ‘Ik kan ergens tussen passen, maar dat is niet hetzelfde als er echt bij horen.’ Daarom is hij ook geen fan van studentenverenigingen. ‘Ik kan mijn best doen om me aan te passen, maar hoeveel mensen zouden het erg vinden als ik wegging?’
Daar heeft hij overigens wel iets op gevonden: hij heeft vorig jaar zijn eigen boekenclub opgericht voor muziekfanaten. ‘Het idee was om een online groep ook offline voort te zetten.’ Daardoor voelt hij zich nu wat beter op zijn plek, maar het blijft ‘ingewikkeld’, zegt hij, omdat mensen met dezelfde interesses niet per se ook een klik hebben. ‘Maar het is sowieso een leuke uitlaatklep. Er zouden meer van dit soort coole clubs moeten zijn.’
Mink Berg
Mink Berg heeft een heel actief sociaal leven. De tweedejaars scheikunde is lid van zijn studievereniging en van een dansvereniging en rent van de ene afspraak naar de andere. Hij danst drie tot vier keer per week en heeft bijna elke avond wel iets te doen.
Maar als hij thuiskomt, bekruipt hem toch een gevoel van eenzaamheid. ‘Net voor ik ga slapen. Dan zit het me dwars dat ik alleen thuis ben en dat ik niemand heb om mee te praten. Het gaat altijd snel voorbij, maar ik voel me dan wat alleen.’ Hij heeft inmiddels geaccepteerd dat het zo gaat, maar daar heeft hij wel hard aan gewerkt.
Onzeker
Mink is altijd al het soort mens geweest dat veel sociale interactie nodig heeft. Toen hij samen met zijn vriendin naar Groningen verhuisde, was dat makkelijk genoeg, omdat zij er altijd was. Maar toen de relatie een jaar geleden uitging, bleef die behoefte onvervuld, en hij was het niet gewend om nieuwe mensen aan te spreken.
Ik dacht dat ze misschien niet met me zouden willen praten
‘Ik wil niet zeggen dat het me zenuwachtig maakte, maar ik was er wat onzeker over’, zegt hij. ‘Ik haalde me in het hoofd dat ze misschien niet met me zouden willen praten, of dat ze geen tijd hadden.’
Een gesprek met een vreemde – hij weet niet eens meer wie – bracht daar verandering in. ‘Hij zei dat ik mezelf in de weg zat door niet het initiatief te nemen voor contact terwijl ik daar wel behoefte aan heb. Maar ook dat ik die ander daarmee ook tekort deed, omdat die misschien dezelfde gedachtegang had. En dat als ik als eerste die barrière doorbreek, het ons allebei ontlast.’
Moeilijkste deel
Het was alsof er een lichtje aanging in zijn hoofd en hij besloot dat het tijd was om eropuit te gaan. Studentenverenigingen waren daarbij erg nuttig. ‘Ik was in mijn eerste jaar op een kerstfeestje en ik liep een beetje rond met mijn ziel onder mijn arm, maar toen bleek een van de bestuursleden mijn naam te kennen. Daardoor kreeg ik het gevoel dat ik ertoe deed.’
Hij werd erkend als deel van de groep en dat gaf hem het zelfvertrouwen om meer contacten aan te gaan. ‘Het is een soort mentale horde, maar als je daar eenmaal overheen bent, heb je het moeilijkste deel al gehad’, zegt hij. ‘Ik dacht dat ik geen sociaal netwerk had, maar dat had ik mezelf gewoon aangepraat.’