Laat Jaan niet gaan, zegt Joep
‘Zij zag dat ik het zwaar had’
Hij heeft de handdoek niet in de ring gegooid. Maar dat had zomaar kunnen gebeuren, weet hij. Hij bezweek haast onder de studielast van bedrijfskunde, de lat lag hoog en mentaal ging het niet goed met hem. Slapen lukte niet, studeren niet, en erover praten ook niet.
Maar toen zag iemand hoe zwaar Joep Augustus het had. Zijn docent, Jaan Kets, werd zijn reddingslijn. Door hem voelde hij zich gezien, zegt hij, terwijl hij langzaam onzichtbaar aan het worden was.
Dus toen hij een maand geleden hoorde dat haar contract niet verlengd werd, wist Joep dat hij niet stil kon blijven. Hij schreef een protestbrief aan het college van bestuur. Niet alleen vanwege haar, maar ook om waar zij voor staat.
Veilige plek
Ze leerden elkaar kennen bij Kets’ vak Academische Vaardigheden I. Joep zat in het eerste jaar van zijn studie en het ging niet zo goed met hem. Hij haalde onvoldoendes, hij was mentaal afwezig en zijn leven draaide om zijn slaapproblemen. ‘Ik had het zwaar en zij zag dat’, vertelt Joep.
Voor ik haar ontmoette, wist ik me geen raad
Dankzij meer dan dertig jaar leservaring merkt Kets het vaak wel als er iets mis is. En ook nu had ze vrijwel meteen in de gaten dat het niet lekker ging met Joep. Dat maakte het voor hem veel makkelijker om naar haar toe te komen en te vertellen hoeveel impact zijn persoonlijke problemen hadden op zijn leven.
Kets zorgde voor een veilige plek waar studenten kwetsbaar durfden te zijn. Ze hoefden niet altijd veel te zeggen. Zij begreep hoe zwaar hun dagelijkse problemen konden wegen en daardoor durfden ze haar na college aan te spreken. ‘Ze was geen docent die alleen volgens het boekje les gaf, maar ze was altijd professioneel en menselijk’, zegt Joep.
Ze luisterde niet alleen naar hem, maar ze probeerde hem ook te helpen. ‘Waar ik het meest aan had, was haar positieve houding. Door haar geloofde ik echt dat er iets kon veranderen, dat ik kon veranderen. Dat heeft me zo geholpen’, zegt hij. ‘Voor ik haar ontmoette, wist ik me geen raad.’
Persoonlijke begeleiding
Haar kracht lijkt niet alleen te liggen in het lesgeven, maar in het écht zien van mensen. Ze bood precies het soort stille ondersteuning dat ervoor kan zorgen dat een student niet tussen de mazen van het net glipt. In de snelle academische wereld is er vaak weinig ruimte voor de menselijke verbinding en persoonlijke begeleiding die zij bood.
Een maand geleden besloot Joep de vrouw die altijd naar zijn welzijn informeerde te vragen hoe het eigenlijk met háár ging. In het gesprekje dat volgde, liet ze vallen dat ze volgend jaar niet op de universiteit zou zijn, omdat haar contract ten einde liep. ‘Ze was niet echt verdrietig toen ze me dat vertelde, maar het deed haar wel wat, zag ik.’ En toen zei Joep, zonder erover na te denken: ‘Ik regel het wel.’
Studenten weten beter dan een bestuur wie de goede docenten zijn
Deels draait zijn actie om haar. ‘Ze heeft me geholpen mijn leven om te gooien. De afgelopen tweeënhalve maand gaat het veel beter met me. De invloed die ze op me heeft gehad? Daar heb ik geen woorden voor’, zegt Joep.
Maar het gaat ook om iets groters. Als ze iemand zoals zij stilletjes kunnen laten gaan, wat zegt dat dan over het systeem? ‘Ze is niet de enige. Ik ken andere goede docenten die weg moeten. Maar studenten weten beter dan een bestuur of directeur wie de goeden zijn. Wij zitten in dat leslokaal. Wij merken de impact. Ik heb er ook met anderen over gesproken.’
Als ze Kets laten vertrekken, benadrukt hij, zou dat een enorm verlies zijn voor de universiteit. ‘Ik wil gewoon niet dat de RUG waardevolle mensen kwijtraakt zonder te weten wat ze in handen hebben.’
Geraakt
Kets zelf had geen idee waar haar student mee bezig was. ‘Ik was behoorlijk verrast dat hij dit gedaan had.’
Het raakte haar ook, zijn besluit om een brief te schrijven aan het college van bestuur. ‘Ik denk dat hij zich gezien en gehoord voelde en dat hij wilde helpen door zoiets te doen.’
Maar Kets was niet verbaasd dat haar baan verdween. Ze wist dat haar contract tijdelijk was en dat ze niet kon blijven. ‘Ik kwam hier gewoon helpen’, zegt ze. ‘Ik ben een voorbijganger en ik ben blij dat ik een verschil heb kunnen maken.’
Veel druk
Ze vond haar werk leuk, maar ze is ook bezorgd over de druk die er tegenwoordig op studenten ligt. ‘Ze maken zich zorgen om werk, dat ze niet goed genoeg zijn, dat ze achter raken.’
De heftige overgang van de middelbare school naar de universiteit versterkt dat alleen maar. ‘Veel studenten blonken uit op school, en we zien dat ze het academische niveau en de verwachtingen niet kunnen bijhouden’, legt ze uit.
We zien dat studenten het academische niveau niet kunnen bijhouden
En op de universiteit is er veel minder begeleiding en een-op-een contact, waar studenten behoefte aan hebben als ze worstelen met hun studie. ‘Die discrepantie tussen de institutionele verwachtingen en de echte levens van studenten baart me het meeste zorgen.’
Hoewel ze de universiteit haar besluit niet kwalijk neemt, is ze bang voor de gevolgen die het vertrek van de tijdelijke docenten heeft voor studenten. ‘Het is belangrijk dat jonge mensen toegang hebben tot goed onderwijs’, zegt Kets. Ze voorziet dat studenten het in de komende jaren nog zwaarder gaan krijgen.
Natuurlijk, ze had graag willen blijven. ‘Want ik houd echt van lesgeven. Maar ik ben ook heel dankbaar dat de RUG me de kans heeft gegeven om mijn academische periode zo positief af te sluiten.’ Ze is al op zoek naar nieuw werk. ‘Zo gaan die dingen.’
Signaal
Joep begrijpt ook dat de universiteit onder druk staat, maar hij vreest dat dit soort besluiten een onderwijssysteem oplevert dat niet voldoet aan de hoge standaard van Nederlandse universiteiten. ‘Ik hoop dat deze brief als signaal kan dienen: studenten zien wie er echt verschil maakt. En Jaan is absoluut een van die mensen.’
Een maand nadat hij zijn brief verstuurde, heeft hij nog geen antwoord gekregen. ‘Daar wacht ik nog op. Maar ik ben heel benieuwd wat ze te zeggen hebben.’
Reactie RUG:
Het college van bestuur had de brief niet ontvangen omdat hij naar een verkeerd mailadres was gestuurd, laat woordvoerder Anja Hulshof weten. Verder zegt ze: ‘De RUG doet geen uitspraken over haar afspraken met personeel vanwege zorgvuldigheid en vertrouwelijkheid. We respecteren de zorgen en de betrokkenheid van de student. Vanuit de faculteit zal contact worden gezocht met hem over zijn zorgen en hoe we hem daarbij kunnen helpen. Inhoudelijk zullen wij geen informatie delen over personeelsdossiers.’