Ja, ook als student kun je beleggen
Vooral niet
in paniek raken
Door Tim van de Vendel
By Tim van de Vendel
Tim van de Vendel
Toen Sasha Westra (22) in het eerste jaar van zijn studie bedrijfskunde kennismaakte met Excel, was hij meteen verkocht. Hij begon een boekhouding bij te houden en maakte spreadsheets voor het vergelijken van aandelen en munten.
Dus toen hij geld over had, dankzij twee eigen marketingbedrijfjes en bijbanen als teamleider bij Albert Heijn en hoofddocent bij een bijlesbureau, was de stap naar investeren makkelijk gezet. ‘Ik wilde het niet zomaar op een spaarrekening laten staan of uitgeven aan nutteloze dingen.’
Hij begon met hier en daar wat kleine investeringen, maar dat groeide al snel. ‘Ook de spreadsheets die ik gebruikte werden steeds uitgebreider’, vertelt hij. Tegenwoordig investeert Sasha in onder andere beleggingsfondsen, vastgoed en horloges. ‘Het is verschoven van een beetje proberen naar serieus overwegen hoe ik mijn geld moet verdelen.’
En dat is niet alleen leuk voor later. ‘Het is altijd een van mijn hobby’s geweest om in oude munten te investeren’, vertelt hij. ‘Nu kan ik hem ook nog eens betalen.’
Rente op rente
Sasha is bepaald niet de enige die al op jonge leeftijd geld belegt. Uit een rapport van het Nibud en de Rabobank blijkt dat vorig jaar 41 procent van de studenten dat deed, tegenover 20 procent van de hele Nederlandse bevolking. De voornaamste reden is om vermogen op te bouwen, maar zo’n 56 procent noemt ook de ‘hobbymatige’ kant van beleggen. Zij houden van de spanning of vinden het een leuke manier om met geld om te gaan.
Je moet je eigen psychologie uitzetten
‘Er is niks mis mee om vroeg je eigen vermogen op te bouwen’, vertelt hoogleraar beleggingseconomie Roelof Salomons. ‘Dan moet je alleen je eigen psychologie uitzetten, zodat je niet op verkeerde momenten in paniek raakt.’
Volgens hem is het vooral belangrijk dat studenten de kracht van rente op rente kennen. ‘Beleggen doe je voor de lange termijn. Als je iedere maand een beetje geld investeert en dat laat staan, gaat op een gegeven moment de tijd voor je werken.’ Er ontstaat dan een soort sneeuwbaleffect waarbij je beleggingen steeds harder groeien.
Zonnepark
Natuurkundestudent Thomas Dam (22) stak vier jaar geleden zijn geld in obligaties met een looptijd van veertien jaar. ‘Er kwam een zonnepark bij mijn ouders in de buurt, en daar moest crowdfunding voor komen’, vertelt hij. Zijn vader raadde hem aan daarin te investeren. Ieder jaar krijgt hij een stukje aflossing terug met rente die afhankelijk is van de stroomprijs. ‘Dus ik pluk de vruchten van de hoge stroomprijs van tegenwoordig.’
Hij investeerde sindsdien vaker in zonneparken. Steeds via hetzelfde bedrijf, al varieert hij wel met de looptijd en type aflossing. ‘Ik probeer het een beetje te spreiden.’ Maar veel uren spendeert hij er niet aan. ‘Ik stop er soms wat geld in en dan kijk ik er een tijdje niet meer naar.’
Thomas zegt voorzichtig te zijn met zijn beleggingen. ‘Ik probeer niet meer te investeren dan ik leen van DUO’, zegt hij. ‘Op dit moment sta ik 500 euro buiten de balans, maar dat vind ik nog wel oké.’ Twee jaar geleden wist een vriend hem te overtuigen om ook cryptomunten te kopen. ‘Dat was ongeveer 200 euro, maar de waarde kelderde daarna heel hard. Ik vind crypto het nu niet meer waard.’
Crypto
Heel wat studenten denken daar anders over: zo’n 27 procent van de studenten investeerde vorig jaar in crypto. ‘Voor mij heeft dat niks met beleggen te maken’, zegt Salomons daarover. Bij crypto wordt de focus namelijk vooral gelegd op snel geld verdienen. ‘Zulke beleggingen worden meer gedreven door psychologie en hype dan door economische wetten’, vertelt hij.
Ik pluk de vruchten van de hoge stroomprijs
Ook beleggen met een studielening, zoals Thomas doet, vindt Salomons risicovol. ‘Als je met geleend geld wilt beleggen, moet je nooit meer lenen dan je je kunt veroorloven om te verliezen’, legt hij uit. ‘Je moet wel aan je verplichtingen kunnen blijven doen.’ De schuld blijft tenslotte staan, ook als je investeringen minder waard worden.
Theoretisch kunnen jongeren wel meer risico nemen dan ouderen, omdat zij nog hun hele leven hebben om te werken en geld te verdienen. ‘Maar als je net op het verkeerde moment belegt en je geld kwijtraakt en vervolgens krijg je onverwachte rekeningen, dan kom je in de problemen.’
In de min
Met een studielening die tot voor kort op 0 procent rente stond, lijkt het desondanks makkelijk geld verdienen. ‘Vorig jaar was je inderdaad bijna gek als je minder dan 0 procent rendement haalde’, zegt Salomons. ‘Maar dit jaar staan de aandelen 18 of 19 procent in het rood. Zelfs relatief veilige staatsobligaties staan 15 procent in de min.’
Sasha probeert zich niet al te druk te maken over die fluctuaties. ‘Het is vervelend als iets minder waard wordt’, zegt hij. ‘Maar negen van de tien keer wordt het op de lange termijn weer meer waard. De aandelenmarkt is één grote rampenbende.’
De aandelenmarkt is één grote rampenbende
Toch neemt ook hij geen grote risico’s. ‘Mijn opa zei altijd: “Beleggen moet je doen met geld waarvan je niet wakker ligt als je het kwijt raakt.” En ik raak natuurlijk liever geen geld kwijt.’
Student bewegingswetenschappen Tom van Heuvel (21) merkt dat beleggen veel reacties oproept. Zijn ouders vonden het een prima idee, maar sommige vrienden verklaren hem voor gek. ‘Het is wel een praatpuntje,’ vertelt hij. ‘Als je erover begint, heeft iedereen een mening. Maar uiteindelijk is het mijn geld, ik doe ermee wat ik wil.’
Hij selecteert zelf bedrijven, zoals bijvoorbeeld ING, en stopt daarvan aandelen in zijn portefeuille. ‘Ik laat het daar gewoon staan, in plaats van dat ik het met 1 procent rente op een spaarrekening steeds minder waard laat worden.’
Rationeel
Volgens Salomons is het grootste gevaar voor beleggers dat we uiteindelijk allemaal menselijk zijn. ‘Soms zitten we onszelf in de weg. We denken dat we heel rationeel zijn, maar onze irrationaliteit zorgt er vaak voor dat we op de verkeerde momenten de verkeerde dingen doen’, zegt hij. Dan handelen mensen bijvoorbeeld te veel, of hopen ze verliezen goed te maken. ‘Gelukkig zijn computers daar een stuk beter in.’
Hij benadrukt nogmaals de kracht van passief op de lange termijn investeren. Het liefst in een investeringsfonds, of door het uit te besteden aan een investeerder. ‘Als je dat bedoelt met beleggen, dan kunnen studenten het ook.’
