Internationals vinden huisarts ontoegankelijk
‘Je moet je symptomen overdrijven’
Ergens in oktober lag Chris op een nacht wakker in de smalle, tot studentenkamer omgebouwde container die hij huurt in The Village, toen opeens zijn telefoon oplichtte door een bericht van een student die vier kamers verderop woont.
‘Wie is er zo aan het hoesten? Je klinkt alsof je er bijna in blijft’, stond er.
‘Dat ben ik, sorry’, appte Chris terug, om zich daarna om te draaien in een poging de slaap weer te vatten.
Chris Conway, die in augustus naar Groningen kwam om aan een master journalistiek te beginnen, begon zich eind september ziek te voelen. Dat baarde hem aanvankelijk nog niet zoveel zorgen: ‘Ik krijg altijd de studentengriep aan het begin van het jaar, dat is niets nieuws’, vertelt hij.
Maar deze keer verdwenen de verschijnselen niet en ze begonnen een negatieve invloed op zijn dagelijks leven te krijgen. Na twee weken besloot hij dat hij naar de dokter moest. ‘Het is zo zwaar om studiedingen te doen als je ziek bent – je bent moe, afgepeigerd, en je brein werkt gewoon niet optimaal’, zegt hij. Van A naar B komen was ook afzien: als hij koude lucht inademde werd het hoesten erger, waardoor vooral de fietstochten naar Meerwold voor ochtendcolleges erg zwaar werden.
‘Je wilt niet ziek naar college gaan en je wilt ook je studiegenoten niet besmetten’, zegt Chris, die al die tijd negatief testte voor covid.
Nieuw land
Thuis in Ierland had hij gewoon een afspraak gemaakt met zijn huisarts voor de volgende dag en had hij medicatie gekregen. Maar in Groningen gaat dat niet zo eenvoudig, ontdekte hij.
Chris keek online rond en vroeg andere internationale studenten om advies waar hij terecht kon voor een afspraak. Zij wisten het ook niet. ‘Als je naar een nieuw land komt, weet je niet hoe het systeem werkt’, zegt hij.
Ik kreeg elke keer te horen dat ze geen plek hadden
Uiteindelijk kreeg hij van studenten die al langer in Groningen woonden de telefoonnummers van twee dokterspraktijken. Maar een afspraak maken bleek opnieuw een struikelblok.
‘Ik heb drie keer gebeld met de StudentArts-praktijk’, zegt Chris. ‘En elke keer kreeg ik te horen dat ze geen plek hadden en dat ik het via hun website moest proberen en dan moest wachten tot er een tijdslot beschikbaar kwam.’
Uitdaging
Hij is niet de enige international die moeite had om een nieuwe dokter te vinden. Het is een van die uitdagingen waar iedereen die naar Nederland verhuist mee te maken krijgt – naast het inschrijven bij de gemeente en het leren omgaan met de chaos in het fietsverkeer.
‘Het kostte me twee maanden om een huisarts te vinden’, zegt Adrian Aaen, een Noor die computerwetenschappen studeert. Hij klopte tevergeefs aan bij vijf tot tien huisartsen, schat hij in, voor hij terecht kon bij de huisartsenpraktijk in het UMCG. ‘Ik was zo opgelucht dat ik eindelijk klaar was met dat gedoe.’
De Cypriotische Katerina, die een master marketing analytics and data science doet, probeerde zich in maart in te schrijven bij een huisarts. ‘Ik heb er wel iets van tien gebeld. Ze weigerden me ofwel omdat ze vol zaten, of omdat ze dachten dat ik covid had.’
Toestroom van internationals
Het is niet dat huisartsen geen nieuwe patiënten willen aannemen, zegt Anne Visser, praktijkmanager van StudentArts. Ze kunnen er gewoon niet meer aan. In het hele land is er een huisartsentekort, maar in Groningen knelt het nog eens extra door het toenemende aantal internationale studenten.
StudentArts is de belangrijkste huisarts voor internationals die naar de stad komen en behandelt jaarlijks zo’n vierduizend nieuwe patiënten uit het buitenland. In september is de toestroom van studenten altijd weer een uitdaging. ‘We zaten dit jaar een paar maanden helemaal vol’, zegt Visser.
En vergeet niet dat het ook tijd kost om nieuwe patiënten te registreren, benadrukt hij. ‘Het kost ongeveer een half uur om een buitenlandse student in te schrijven’, beaamt Nicoline van den Broek, die twintig jaar ervaring heeft als huisarts in Groningen en Friesland.
Niemand voorzag de extra druk op het zorgstelsel
Als je weet dat het aantal internationals in Groningen in 2021 gestegen is tot 9094, verklaart dat het probleem wel een beetje. ‘De Nederlandse regering heeft besloten dat we meer buitenlandse studenten zouden moeten hebben, omdat we een goed onderwijsstelsel hebben en we willen dat mensen daar gebruik van maken’, zegt Van den Broek. ‘Maar niemand voorzag de extra druk die zij leggen op het zorgstelsel.’
Internationale studenten gaan ook vaker naar de dokter dan voorzien. Niet omdat ze ongezonder zijn geworden, maar omdat ze klachten hebben die voort blijken te komen uit bijvoorbeeld depressie of eenzaamheid, in plaats van iets fysieks, zegt Visser. Om die reden heeft de kliniek dit jaar meer psychologische hulp beschikbaar voor deze groep.
Maar niet alleen StudentArts heeft te kampen met lange dagen en volgeplande spreekuren: dat geldt voor alle dokterspraktijken. ‘Dus over het algemeen gesteld zijn alle huisartsen heel moe’, zegt Van den Broek.
Paracetamol
Chris kreeg nooit een dokter te zien. Nadat hij telefonisch zijn symptomen had toegelicht aan de assistent, kreeg hij te horen dat hij vier keer per dag twee paracetamol moest innemen en veel moest rusten. Het is een veelgehoorde grap onder internationals dat Nederlandse huisartsen overal paracetamol voor voorschrijven, of het nou een verkoudheid is of een gebroken been. Maar Chris kon hier niet om lachen.
Ik had het gevoel dat ik met een kluitje in het riet werd gestuurd
Zijn vrienden adviseerden hem om ‘te blijven zeggen dat het urgent is’ in de hoop zo toch een afspraak te krijgen, weet hij nog. ‘Maar dat leverde niks op. Ik had het gevoel dat ik met een kluitje in het riet werd gestuurd.’ Hij vond het maar gek dat hij ‘zo weinig sympathie’ kreeg van een huisartsenpraktijk.
‘Je moet absoluut je symptomen overdrijven’, zegt de Spaanse student international relations Alma Martorell. ‘Ze laten je niet langskomen tenzij je ze genoeg reden geeft, en ze leggen de lat behoorlijk hoog.’ Voor de coronapandemie was het makkelijker, heeft ze het idee, maar nu zijn dokters minder geneigd om je op spreekuur te laten komen.
Dokter thuis
Katerina miste een deadline omdat ze geen behandeling kreeg, zegt ze. ‘Ik lag tien dagen thuis in bed met hoge koorts. Ik wilde medicatie om beter te worden en weer dingen voor mijn studie te kunnen doen, maar die kon ik niet krijgen.’
Uiteindelijk belde ze haar dokter thuis op Cyprus maar. ‘Een spoedverzending en dan heb je je medicijnen en ben je weer helemaal beter.’
Toen Chris eindelijk een mail van StudentArts kreeg dat er een afspraak voor hem ingepland was, bleek dat pas over twee weken te zijn. Dus besloot ook hij zijn huisarts in Ierland te bellen. ‘Na drie weken ziek zijn had ik echt iets nodig, ik moest echt beter worden.’
Hij legde de situatie uit en vroeg of een dokter hem terug kon bellen, wat diezelfde middag nog gebeurde. De dokter vertelde hem dat hij een virale luchtweginfectie had die naar zijn keel en bijholtes was overgeslagen. Chris kreeg antibiotica voorgeschreven die een week later in Groningen aankwamen.
Toen was hij inmiddels vanzelf weer beter geworden.