Reisadvies dupeert uitwisselingsstudententen
‘Ineens was m’n beurs ingetrokken’
Toen Cristina López Cabeller op 13 augustus naar Parijs verhuisde leek alles nog prima. De student kunst, cultuur en media ging met een Erasmusbeurs op uitwisseling aan de Sorbonne. Het coronavirus leek onder controle en het reisadvies voor Frankrijk was geel. Cristina had een leuke kamer gevonden en ze keek uit naar het begin van het semester.
Ze had wel gezien op het nieuws dat het coronavirus op sommige plekken in Frankrijk weer was opgelaaid en ze maakte zich dan ook een beetje zorgen. Maar ze had haar kamer al opgezegd, dus ze kon niet in Groningen blijven. ‘Maar op 28 augustus kreeg ik een e-mail van de universiteit waarin ze zeiden dat ik geen beurs zou krijgen voor mijn uitwisseling’, zegt ze. ‘Ik had dat geld echt nodig. M’n colleges stonden op het punt te beginnen. Ik moest iets vinden om mijn verblijf in een dure stad als Parijs te kunnen bekostigen.’
Ze overwoog terug te gaan naar Spanje, waar ze vandaan komt. Maar dat voelde als een nederlaag. ‘Ik was in de war en helemaal de weg kwijt. Ik wilde een baantje gaan zoeken, maar ik moest eerst mijn ouders om hulp vragen’, zegt ze.
Cristina spreekt geen vloeiend Frans. Het volgen van colleges zou veel van haar vergen en geen tijd overlaten om ook nog te werken. ‘Ik moest kiezen tussen werk en studie’, legt ze uit.
Marco Polo
Uiteindelijk besloot ze genoegen te nemen met vijftien studiepunten. Ze kan ze aanvullen met punten die ze eerder in Groningen haalde. ‘Maar dit is niet hoe ik me mijn uitwisseling had voorgesteld. Ik had meer willen doen’, zegt ze.
Ik moest iets vinden om mijn verblijf te kunnen bekostigen
Cristina is een van de 62 studenten die geregistreerd staan als uitwisselingsstudenten met een Erasmus+ or Marco Polo Beurs. Maar een aantal studenten raakte in de problemen toen het reisadvies van hun land van geel naar oranje veranderde, waarna hun beurs werd ingetrokken.
‘In juni besloot het college van bestuur in navolging van richtlijnen van het VSNU dat uitwisseling in het eerste semester van 2020/21 plaats zou vinden waar en wanneer dit veilig kon’, legt woordvoerder Jorien Bakker uit. ‘Na overleg met de faculteiten hebben we afgesproken dat het faculteitsbestuur daarover de definitieve beslissing neemt.’
Onverwachte annuleringen
Sommige faculteiten lastten alle uitwisselingen af, terwijl andere besloten ze door te laten gaan. Bakker gaat ervan uit dat toen de reisadviezen deze zomer veranderden, studenten die op uitwisselingen zouden gaan contact hadden met hun international offices en dat ze goed geïnformeerd waren over de situatie. ‘De veranderingen waren abrupt, maar ze kwamen nooit als een verrassing’, zegt ze. ‘Voor onverwachte annuleringen en de kosten die studenten al hadden gemaakt zijn voorzieningen getroffen.’
De universiteit zegt bovendien niet te weten dat beurzen zijn ingetrokken na het officiële begin van de uitwisseling. ‘Het is mogelijk dat sommige studenten op eigen risico naar een gebied met een oranje reisadvies zijn vertrokken, maar in dat geval had hun international office ze al verteld dat ze dan geen beurs kregen.’
De universiteit trok onverwacht de beurs aan het begin van het semester nog in
De uitwisseling van Cristina was inderdaad nog niet officieel begonnen toen ze de e-mail kreeg. Toch had ze verwacht dat de universiteit wat soepeler zou zijn. Zeker omdat alles vlak voor het begin van het studiejaar veranderde en ze bepaalde zaken, zoals het opzeggen van haar kamer, niet meer ongedaan kon maken. ‘Ik was me wel bewust van het beleid over landen met een oranje of rood reisadvies, maar ik had niet verwacht dat de universiteit de beurs aan het begin van het semester nog in zou trekken.’
Abrupte veranderingen
De universiteit heeft haar geen hulp aangeboden. Het enige wat ze kreeg was een e-mail waarin haar dringend werd gevraagd een verklaring te tekenen dat de Rijksuniversiteit Groningen niet verantwoordelijk is voor haar verblijf en dat het gevolgen kan hebben voor de verzekering die de RUG heeft voor uitwisselingsstudenten.
Jelle van der Schaaf, liberal arts and sciences student aan het University College Groningen, zit in hetzelfde lastige parket als Cristina. Ja, hij was gewaarschuwd dat hij mogelijk zijn financiële steun kon verliezen, zegt hij. Maar hij had de abrupte veranderingen, vlak voor zijn vertrek naar Spanje op 5 september, niet kunnen voorzien. ‘Alle papieren voor mijn uitwisseling waren getekend en ik had alles al geregeld, dus wat mij betreft was het helemaal niet duidelijk. Ik kreeg pas vier dagen voor mijn uitwisseling te horen dat ik geen geld meer kreeg’, zegt hij.
De universiteit zei dat de maatregelen studenten ervan moesten weerhouden te vertrekken, zegt hij. Maar waarom hadden ze gewacht tot september? Hadden ze het niet beter alvast in juni kunnen doen?
Minder star
De enige hulp die hij kreeg was, net als Cristina, een e-mail. Er werden hem twee scenario’s voorgelegd. Hij kon in Spanje blijven zonder beurs, ‘aangezien de universiteit de uitwisseling ten strengste afraadt’. Hij kon ook zijn uitwisseling online doen. Als het reisadvies dan weer geel werd maakte hij mogelijk kans op een nieuwe beurs. ‘Ik ga ervan uit dat je voor het eerste scenario gaat?’ vroeg zijn uitwisselingsbegeleider.
De studenten zijn verbijsterd door de beslissingen die de universiteit heeft genomen. ‘Naar een ander land of een andere stad verhuizen kan maanden in beslag nemen’, zegt Cristina. ‘Je kan niet zomaar iedere vorm van steun intrekken vijf of tien dagen voordat colleges beginnen. Ze hadden echt minder star moeten zijn.’
Je kan niet zomaar steun intrekken vijf of tien dagen voordat colleges beginnen
Miriam Weigand, student Europese taal en cultuur, had haar kamer al onderverhuurd toen ze de e-mail kreeg waarin stond dat haar uitwisseling naar Estland was geannuleerd. De mail kwam binnen op 11 augustus; haar vlucht was op 28 augustus en ze had al een kamer in Tartu. Het exchange office vertelde haar dat haar beurs was ingetrokken en dat ze het risico liep dat haar studiepunten niet meegeteld werden als ze toch ging. ‘Ze zeiden dat ik zo snel mogelijk contact op moest nemen met mijn studieadviseur.’
Garantie
Maar haar studieadviseur was op vakantie. Eenmaal terug bleek ze onbereikbaar. Miriam mailde en belde dagenlang maar kreeg haar niet te pakken. De situatie werd steeds nijpender. Miriam had zich nog niet ingeschreven voor colleges hier en haar vlucht naar Estland was al over een paar dagen. ‘Ik had gewoon geen tijd meer. Ik moest óf hier studeren óf in Estland. Het risico dat ik een heel semester kwijt zou raken werd steeds groter’, zegt ze.
Als laatste redmiddel mailde ze de universiteit in Estland, die bevestigde dat ze ingeschreven stond voor haar studie in Tartu. Toen een vriendin zei dat ze de studieadviseur in haar kantoor had zien zitten besloot Miriam langs te gaan zonder eerst een afspraak te maken. ‘Dat gesprek haalde niet veel uit. Ze vertelde me dat ik voor een late inschrijving moest gaan en later contact op moest nemen met een andere studieadviseur’, zegt ze.
Uiteindelijk besloot ze gewoon te gaan. ‘Het duurde acht dagen voordat ik überhaupt een studieadviseur te pakken kreeg. Ik had geen tijd meer, ook omdat ik geen enkele garantie had dat de RUG me nog toe zou laten.’ Ze besloot te vertrouwen op de universiteit in Estland en vertrok zonder steun van de RUG.
We moesten het beleid van het central office van de universiteit volgen
Ironisch genoeg kreeg ze op de dag dat ze aankwam in Tartu de e-mail dat ze niet was toegelaten tot de minor aan de RUG waar ze zich op het laatste moment nog voor in had geschreven. ‘Als ik was gebleven had ik een heel semester vertraging opgelopen’, concludeert ze.
Uitwisselingscoördinator Jolanda Dijkstra van de Faculteit der Letteren vindt het jammer dat de studenten zich niet gesteund voelden door de universiteit. Maar ze zegt dat er niet veel aan te doen was. ‘We moesten het beleid van het central office van de universiteit volgen’, zegt ze. De coördinator van het UCG zegt het beleid van de universiteit te hebben gevolgd.
Miriam, Jelle en Cristina zijn het er allemaal over eens dat de universiteit een duidelijkere keuze had moeten maken over de uitwisseling. Ze hadden óf alles op tijd moeten annuleren zodat studenten zich aan konden passen, óf ze hadden minder star moeten zijn.