Tussenpersoon

Maar nu woont Yang toch in de Zernike Tower. Omdat ze geen andere mogelijkheid zag, wendde ze zich tot een tussenpersoon waar ze over had gehoord. Voor een paar honderd euro regelt een sjacheraar de kamer van je keuze voor je: met behulp van software wordt hij weggekaapt zo gauw hij online staat. ‘Het was een keuze die ik liever niet had gemaakt’, zegt ze. ‘Ik had het niet gedaan als ik op een andere manier een kamer had kunnen vinden.’    

Toen Liu, promovendus aan de Faculty of Science and Engineering, naar Groningen kwam, schakelde hij ook een Chinese tussenpersoon in om een plek in het gebouw te regelen. ‘Zodra de kamers aangeboden worden, moet je er bij zijn’, zegt hij. ‘Anders sta je met lege handen.’ 

Hij betaalde iets minder dan de standaard 400 euro voor de dienst. ‘Ik heb maar 350 betaald, omdat de bemiddelaar als een kamer had geregeld en ik de enige koper was.’  

Brievenbussen

Hoeveel Chinese studenten op deze manier een kamer in een van Xiors gebouwen hebben bemachtigd – het bedrijf heeft ook een pand aan de Eendrachtskade – is onduidelijk. Maar voor de bewoners van de Zernike Tower is het wel duidelijk dat het een soort Chinatown in het klein is geworden. ‘Op 60 procent van de brievenbussen in de hal staan Chinese namen’, zegt Yang. Het gebouw heeft ook een WeChat-groep voor Chinese studenten met zo’n driehonderd deelnemers. 

Meerdere tussenpersonen hebben zich inmiddels op de markt gestort. Niet alleen in Groningen, maar ook in andere steden met veel Chinese studenten en verhuurders die volgens het ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’-principe werken. Ze hebben accounts op Chinese sociale media en sommigen gebruiken zelfs het logo van Xior als hun avatar. Ze prijzen zichzelf aan als ‘verhuurmakelaar’, hoewel ze geen samenwerkingsverband lijken te hebben met Xior of andere verhuurders van studentenaccommodaties. 

Op 60 procent van de brievenbussen staan Chinese namen

Hoewel ze hun identiteit zorgvuldig geheim houden, lijkt ten minste een van hen in Groningen gewoond te hebben, zegt promovendus Yi. Een kennis bracht hem in contact met een sjacheraar toen hij vorig jaar op zoek was naar een onderkomen, en de man liet blijken bekend te zijn met de stad. ‘Hij wist meteen te vertellen dat er dicht bij mijn werk een studentenaccommodatie was en dat er ook een andere optie was met goedkopere kamers, maar dat die veel verder weg lag.’

Een van zijn collega’s had in 2018 dezelfde tussenpersoon gebruikt. ‘Zij vertelde me dat hij naar haar woonruimte in Groningen kwam om een en ander te bespreken’, zegt Yi.

Niet te verslaan

De software die ze gebruiken ververst de aanbodpagina doorlopend en vult formulieren automatisch in, waardoor de tussenpersonen vrijwel niet te verslaan zijn op de dagen dat er maar af en toe een kamer vrijkomt. Alleen op de eerste van de maand, als er veel kamers tegelijk vrijkomen, maken studenten die op de ouderwetse manier een kamer proberen te boeken een kansje.    

Klanten betalen ongeveer 55 euro borg om het proces in gang te zetten, maar voor nog eens 30 euro kunnen ze zelf kiezen in welk gebouw ze een kamer willen, wat voor type kamer en hoeveel ze aan huur willen betalen. Er is zelfs de mogelijkheid – voor 55 euro extra – om meerdere gebouwen aan te vinken en zelfs het gewenste formaat van de kamer aan te geven. 

Het is veel te gemakkelijk geld verdienen voor die lui

Hoewel die bedragen flink aantikken, is er ook groepskorting. Als twee studenten samen de diensten van zo’n sjacheraar inschakelen, krijgen ze elk 15 euro korting. De tussenpersonen zijn zelfs bekend met de Nederlandse huurtoeslag en regelen voor de klanten die iets extra’s betalen een kamer waar ze de toeslag voor kunnen aanvragen.  

Yang betaalde alles bij elkaar zo’n 400 euro. Maar door het kamertekort verhogen de tussenpersonen hun prijzen, ondervond masterstudent media studies Zhuang. Zij moest zo’n 465 euro betalen. ‘En de man die een plek voor me regelde liet laatst op social media weten dat hij zijn prijzen ging verdubbelen naar 6400 yuan (zo’n 930 euro), omdat een klant zich halverwege de deal terugtrok.’  

Meer dan wat ze nu maandelijks aan huur betaalt kan ze niet missen, zegt ze. ‘Anders was ik misschien eerst wel een maand in een Airbnb gaan zitten om zelf een kamer te zoeken. Maar het is op deze manier veel te gemakkelijk geld verdienen voor die lui.’

Helden

Yang is zeker niet de enige student die ongelukkig is met de situatie. Maar anderen vinden de tussenpersonen helden omdat ze hen helpen. ‘Een van de sjacheraars zei op WeChat dat hij was aangegeven en dat hij nu zijn software moest herschrijven en dat hij daarom zijn prijzen ging verdubbelen’, vertelt Yi. ‘Een paar mensen noemden de klokkenluider kwaadaardig en zeiden dat het zijn schuld was dat Chinezen geen onderdak hadden.’ 

Sommigen durven helemaal niets te zeggen over de tussenpersonen. Twee studenten die aanvankelijk hadden ingestemd met een interview voor dit artikel, trokken zich terug. Ze wilden zich erbuiten houden. ‘Een vriend zei tegen me dat ik geen vragen moest beantwoorden. Dat is veiliger, zei hij’, liet een van hen weten.  

Maar Yi blijft erbij dat het een belachelijke gang van zaken is. ‘Het is alsof je een film aan het kijken bent in de bioscoop en de mensen voor je gaan staan. Dan moet jij ook wel gaan staan.’ 

Yang, Yi en Liu zijn pseudoniemen, hun echte namen zijn bekend bij de redactie.