Handwerken is helemaal hip
Haken tegen de stress
Door Mai Tenhunen
By Mai Tenhunen
Mai Tenhunen
Zeynep Taylar (22) uit Turkijestudeert psychologie
Zeyneps liefde voor haken werd aangewakkerd door het internet en een ontmoeting met een aardige medewerker van een wolwinkel. ‘Ik ging met een plaatje van Pinterest naar de winkel om te vragen wat ik nodig had om dat te maken.’
De medewerker had haar gewoon op het juiste garen kunnen wijzen, maar in plaats daarvan ging ze er uitgebreid voor zitten om Zeynep te leren hoe je moet haken. ‘Ik had niks beters te doen en zij blijkbaar ook niet. Het was een mooie gedeelde ervaring, echt iets om vrolijk van te worden.’
Het is fijn om op een creatieve manier met je emoties bezig te kunnen zijn
Haar doel was aanvankelijk heel ambitieus: ze wilde haar eigen kleren maken. ‘Omdat alles zo duur is.’ Ze heeft veel mouwen gehaakt, wat shirts en mandala’s die ze aan haar muren hangt. ‘Maar kleren maken kost zoveel tijd, dat ik het meestal bij kleinere dingen houd.’
Inmiddels kent ze meer mensen die wel haken dan mensen die niet haken. De meeste mensen hebben het wel eens geprobeerd, denkt ze, ook al kunnen ze het dan niet per se goed of doen ze het nu niet meer. ‘Ik denk dat corona daar een grote rol bij speelde. Het werd een trend omdat niemand iets te doen had, dus toen zijn veel mensen maar gaan haken.’
De lol van haken zit voor Zeynep meer in het proces dan in het eindproduct. ‘Je denkt niet zo na als je ermee bezig bent. Je stopt je emoties erin – als je kwaad bent of zo, is het fijn om op een creatieve manier met je emoties bezig te kunnen zijn door iets met je handen te doen. Ik word er rustiger van.’
Aya Farhat (21) uit Oekraïnedoet een master international relations
Ook voor Aya is haken heel rustgevend. ‘Ik doe het meestal als ik iets aan het kijken ben, en het is heel goed tegen de stress. Het werkt als een soort stressbal voor mij’, legt ze uit.
Nog een voordeel: ze kan vrienden kadootjes geven waar ze iets aan hebben. ‘Ik vind het persoonlijker om iets te geven dat je zelf gemaakt hebt’, zegt ze. Aya haakt vaak zakdoeken en sjaals, en een keer heeft ze zelfs een deken gehaakt. ‘Maar meestal zijn het sleutelhangers, omdat die snel en makkelijk te maken zijn.’
Ik doe het meestal als ik iets aan het kijken ben
Het is niet haar doel om – zoals sommige anderen – geld te verdienen aan haar haakwerk, en ze hoeft ook niet zo nodig ingewikkelde patronen te leren, maar toch kijkt ze soms op YouTube voor een nieuwe techniek. ‘Als ik me gemotiveerd voel, kan ik daar zomaar uren aan besteden’, zegt ze.
Haar moeder leerde haar de basis van het haken toen ze op de middelbare school zat. ‘En zij heeft het weer van haar moeder geleerd, die veel haakte en met kralen werkte.’ Voor Aya zit er ook een cultureel aspect aan haken: ‘In het zuiden van Oekraïne, waar we vandaan komen, is iedereen heel handig. Zeker de vrouwen probeerden altijd wel iets met hun handen te doen, omdat je daarvan weer helemaal tot jezelf komt.’
Genevieve Geehan uit Australiëonderzoeker
Genevieve Geehan, gastonderzoeker aan de Faculty of Science and Engineering, haakt al sinds ze een tiener was. Haar moeder leerde haar breien en daarna was de overstap naar haken makkelijk gemaakt. ‘Ik wilde een hoed maken en dat kon beter met haken.’
Ze is eigenlijk nog altijd meer een breier dan een haker, maar haken is soms bevredigender, zegt ze. ‘Het zijn zulke kleine projecten dat je ze tenminste afmaakt.’
Ik wil kado’s maken, maar dan raak ik eraan gehecht
Daarnaast zijn de kleren die ze maakt beter dan wat je bij de grote ketens vindt. ‘Als je wol van goede kwaliteit gebruikt, is het hele kledingstuk van goede kwaliteit en gaat het lang mee. Dat voelt gewoon extra speciaal.’
Dat heeft alleen wel een nadeel: ‘Ik neem me voor om kado’s voor mensen te maken, maar dan raak ik eraan gehecht. Dus soms houd ik ze dan zelf.’
Haken vindt ze vooral leuk als sociale hobby. Ze zit bij een haakclubje en spreekt vaak af met mensen om te haken. ‘Ik probeer mijn vrienden ook zo ver te krijgen en vaak haak of brei ik samen met mijn moeder. Soms hebben we ook handwerkmiddagen met andere familieleden, wat erg leuk is.’
Als ze alleen is, haakt ze om te relaxen. ‘Als ik tv kijk of zo, dan luister ik beter als ik aan het haken ben en iets te doen heb met mijn handen.’ Het is ook een goede remedie tegen een telefoonverslaving, denkt ze. ‘Haken geeft je letterlijk iets om handen, dus je kunt niet op je telefoon scrollen.’
Cléophée Caillet (23) uit Denemarken/Frankrijkstudeert psychologie
‘Ik kan me herinneren dat ik in 2021 in tijdschriften las dat haken weer helemaal terug was’, zegt Cléophée. ‘Ik ben niet zo’n trendvolger, dus ik dacht, misschien dat ik er over een jaar of drie wel interesse in krijg, als het weer wat afgezakt is.’
Zo lang duurde het niet. Een enthousiaste vriendin leerde haar de techniek tijdens hun eerste jaar op de universiteit . ‘Ik dacht altijd dat ik er het geduld niet voor zou hebben, maar toen probeerde ik het en vond ik het geweldig. Het helpt je om je zinnen te verzetten. En ik merkte dat ik het erg gemist had om creatieve dingen te doen.’
Je kunt het altijd weer oppakken
Het is inmiddels normaal geworden om studenten tijdens colleges brei- of haaknaalden tevoorschijn te zien halen, zegt ze. Cléo kan zich nog een gesprek met haar oma herinneren, die het hilarisch vond dat jonge mensen allemaal weer haken. ‘Het wordt doorgaans gezien als iets voor oude vrouwen.’
Maar Cléo vindt het juist leuk dat mensen weer meer handwerken. Het past binnen een bredere trend, denkt ze. ‘Tweedehands kopen en alles zelf maken is populairder geworden, en daarom is haken ook weer terug. Veel trends gaan over dingen zelf doen.’
Wat meehelpt, zegt ze, is dat het een hobby is waar je makkelijk mee kunt beginnen. ‘Mensen denken soms dat het ingewikkeld is, maar je kunt het leren van YouTube en je kunt met simpele steken hele leuke dingen maken.’
Laat je niet ontmoedigen door een stapel onafgemaakte projecten en ongebruikt garen, zegt Cléo: dat zie je bij veel hakers. ‘Ik begin zelf ook vaak aan iets zonder het af te maken, maar dan kun je er later weer mee bezig gaan. Dit is een activiteit die je altijd weer kunt oppakken; het hoeft niet iets te zijn dat je regelmatig doet.’