Het multiculti-probleem van de RUG
Getolereerd, maar niet van harte
Door Yuling Chang
By Yuling Chang
Yuling Chang
Teleurstelling. Dat is wat tweedejaars student international relations and international organization Lara Sasmaz (20) voelde in de dagen na de verwoestende aardbeving in haar vaderland Turkije die aan minstens vijftigduizend mensen het leven kostte en talloze anderen dakloos maakte.
Ze was teleurgesteld in haar vrienden, omdat de meeste van hen niet kwamen opdagen toen ze hulpgoederen aan het inzamelen was. En ze was teleurgesteld in haar faculteit en de RUG als geheel, omdat zij geen contact zochten met hun Turkse en Syrische studenten. ‘Ja, ze deden wel iets, maar niet veel’, zegt ze.
Oké, zegt ze, vanwege privacyregels kan de RUG geen mails versturen naar mensen op basis van hun nationaliteit. Maar waarom stuurde haar faculteit dan niet een bericht naar iedereen waarin ze de getroffenen hun steun aanboden, zoals ze wel deden toen de oorlog in Oekraïne uitbrak?
Emblematisch
Pelin Gül, universitair docent toegepaste sociale psychologie, heeft een vergelijkbaar verhaal. Vorig jaar vroeg haar faculteit aan iedereen uit Oekraïne en Rusland of ze geestelijke ondersteuning nodig hadden. Maar hoewel de aardbeving volop in het nieuws was, bleef de faculteit dit keer stil. ‘Mensen waren gewoon lang niet zo actief.’
Ze accepteren andere culturen passief, maar ze houden er niet van
En hoewel RUG-voorzitter Jouke de Vries later toegaf dat de universiteit ‘niet genoeg’ had gedaan en er een taskforce werd opgezet, is de inadequate reactie van de RUG volgens Turkse studenten en medewerkers emblematisch voor haar problematische relatie met multiculturalisme.
Hakan Çakmak, een PhD’er aan de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, kreeg twee jaar geleden een Turkse beurs om te promoveren die hij mee kon nemen naar elke universiteit. Hij koos voor de RUG omdat die bekend stond als internationale universiteit en hij had een werkomgeving verwacht waarin de diverse culturen als gelijkwaardig werden gezien.
Maar dat was niet zijn ervaring.
Geen reactie
‘De RUG zegt mooie dingen over culturele diversiteit, inclusie en gelijkheid, maar als het op de praktijk aankomt is het een andere zaak. Het is slechts een PR-strategie’, zegt hij.
Hij zag zijn beeld weer bevestigd na de aardbeving. Een van zijn Duitse collega’s mailde de medewerkers van de faculteit om ze eraan te herinneren om een beetje goed voor de Turkse en Syrische collega’s te zorgen en te letten op wat zij nodig hadden. Maar de enige reactie die Çakmak kreeg was van collega’s die hem vroegen of hij de mail niet betuttelend vond. ‘En daarna vroegen ze niet eens hoe het met mij ging.’
De RUG zegt internationaal te zijn, dus dan moet je je mensen ook onderwijzen
Een paar dagen later kwam er nog een collega naar hem toe om haar excuses aan te bieden dat ze niets van zich had laten horen. Ze wist niet hoe ze moest reageren, legde ze uit. ‘In Nederland moeten gesprekken altijd positief zijn’, is hem opgevallen. ‘Ze denken dat als iemand je naar negatieve dingen vraagt, dat diegene je verdrietig probeert te maken.’
Hij ziet geen universiteit die multiculturalisme viert. ‘Dan erken je de culturele verschillen tussen verschillende groepen in de gemeenschap, je waardeert die verschillen en je ondersteunt actief de behoeften van anderen met het oog op die verschillen’, legt hij uit.
Wat de RUG werkelijk doet, zegt hij, is culturen tolereren. ‘Ze accepteren andere culturen passief, maar ze houden er niet van.’ Dat vindt hij ongemakkelijk. ‘Als je mij moet tolereren betekent het dat ik volgens jou iets fout doet. Het is alsof je mij negeert, maar ik wel jouw goedkeuring nodig heb.’
Andere aanpak
Osman Ünal, een promovendus aan de Faculty of Science and Engineering, ziet het net zo. ‘Als jouw aanpak verschilt van de Nederlandse, willen mensen het niet accepteren. Dan hebben ze zoiets van: ik snap niet wat je bedoelt, ik wil me er niet mee bezig houden.’ Zijn Indiase, Chinese en Italiaanse collega’s is dat ook opgevallen, zegt hij.
Hij hoorde ooit een Nederlandse hoogleraar zeggen dat internationals moesten leren om op de Nederlandse manier te denken. ‘Maar zij willen niet leren hoe wij denken en hoe andere culturen werken.’
Het zorgde ervoor dat Ünal zich terugtrok. Een open gesprek met Nederlanders over dit onderwerp is voor hem geen optie meer. Het is volgens hem begrijpelijk dat ze zich meer thuis voelen bij hun eigen cultuur en dat ze gewend zijn op een bepaalde manier te denken. ‘Maar de RUG claimt dat het een internationale universiteit is, dus dan moeten ze ook hun medewerkers leren over culturele sensitiviteit.’
Aan de Universiteit van Arkansas in de VS, waar hij studeerde, was de sfeer heel anders: mensen stonden daar open voor andere culturen. ‘Ze boden internationale studenten een workshop aan om zich te oriënteren en ze waren bereid om met andere culturen om te gaan en ervan te leren. Het was tweerichtingsverkeer.’
Respect
Er wonen al Turkse mensen in Nederland sinds de jaren zestig van de vorige eeuw, toen ze als gastarbeider hierheen kwamen. Dat maakt het volgens Saniye Gül Kaya, promovendus aan de Faculty of Science and Engineering, nog vreemder dat Nederlanders zo weinig begrip van andere culturen lijken te hebben. En nu er een personeelstekort is zou de geschiedenis zich zomaar kunnen herhalen. ‘Als je internationals verwelkomt, moet je op z’n minst een beetje respect voor ze hebben’, zegt ze.
Pelin Gül heeft aan universiteiten gewerkt in Groot-Brittannië, de VS en Canada. In vergelijking met die instituten is de RUG niet erg goed in communiceren, zegt ze. ‘Ze hebben de middelen wel, maar ze passen ze niet toe om de communicatie met hun studenten en medewerkers te verbeteren.’
Als je internationals verwelkomt, moet je op z’n minst respect voor ze hebben
Sommige mensen aan de universiteit lijken niet door te hebben dat hun collega’s andere culturele achtergronden hebben, is haar opgevallen, terwijl anderen eenzaam zijn omdat ze zich niet begrepen voelen.
Om dat te veranderen is een aanpak van bovenaf nodig, denkt ze. ‘Iedereen ziet de wereld op z’n eigen manier en soms hebben mensen een aanleiding nodig om de culturele verschillen te onderzoeken. Als de RUG en haar faculteiten culturele sensitiviteit zouden kunnen aankaarten, bijvoorbeeld door mensen eraan te herinneren betrokkenheid te tonen bij hun collega’s, of ze advies te geven over hoe je kunt praten met mensen die een andere culturele achtergrond hebben, zou dat zo’n aanleiding kunnen zijn.’
Verandering
Ook Çakmak benadrukt hoe belangrijk het is dat de RUG meer gaat doen om echt multicultureel te worden. ‘Veel literatuur in de psychologie toont aan dat getolereerd worden gelijk staat aan gediscrimineerd worden.’
Maar het kan wel eens lastig blijken om verandering teweeg te brengen, aangezien hij het idee van tolerantie niet alleen op de RUG tegenkomt, maar in de hele Nederlandse samenleving. ‘Dit land zegt tegen de meerderheid dat ze het prima doen op het gebied van multiculturalisme, en die illusie houdt minderheden zoals ik telkens voor de gek.’
Hij zou willen dat de RUG eerlijk zou zijn over dit sociale fenomeen. ‘Dan had ik geweten wat ik kon verwachten voor ik hierheen verhuisde.’
Zoeken we het positieve of het negatieve? Overeenkomsten of verschillen?
Iedereen heeft altijd een beetje gelijk. Ik kan er niet echt vrolijk om worden.
Aangezien de gemiddelde buitenlandse collega na 5 jaar nog steeds amper Nederlands spreekt, denk ik niet dat wij ons aangesproken hoeven te voelen over culturele sensitiviteit. Een van de oorzaken is dat de gemiddelde collega/student geen noodzaak voelt om te willen integreren, omdat we allemaal toch wel Engels spreken; “het is toch een internationale omgeving?!?” roepen ze dan.
Wetende uit welke culturen sommige mensen komen, die vinden dat ze hier slechts “getolereerd” voelen, terwijl in die culturen andersdenkenden niet altijd een veilig bestaan hebben, sterkt mij des te meer in de gedachte dat een culturele mismatch de reden is van het gevoel van onbehagen. Niet omdat wij niet willen.
Je mist de grondslag van dit artikel. Wat een individu voor diens integratie doet komt hier niet ter sprake. Het gaat om de claims van een internationale werkomgeving die in vergelijking tot andere onderwijsinstellingen niet overeenkomen met de werkelijkheid in Groningen. Bedankt voor je reactie.
Dat komt hier inderdaad niet ter sprake, maar is wel onderdeel van het hele proces. Het feit dat het niet aangesneden werd in dit stuk, wil niet zeggen dat het irrelevant is. Integendeel, de “clash of cultures” en het gedrag van individuen is wel zeker van belang om te begrijpen waarom mensen de omgang met elkaar soms als onprettig beschouwen. Ik vind het nogal krom hoe vaak ik geklaag van internationals moet horen en kennelijk accepteren: het weer, het eten, de taal, etc. etc. En dan analyseer ik even alle klagers, en dan kom ik erachter dat het merendeel nog niet eens op A2 niveau zit na 5+ jaar aan deze universiteit. Hoe kun je klagen over acceptatie, als je zelf niet eens de moeite doet om de lokale taal te leren? Betreft de scope van dit artikel: dat er onvoldoende aandacht wordt besteed aan de consequenties van de vreselijke aardbeving, kan je m.i. niet zomaar koppelen aan de problematiek van acceptatie/integratie. Het wordt allemaal wel erg gemakkelijk op een bult gegooid op deze manier, zonder dat het per se met elkaar samenhangt. De RuG is een internationale universiteit in Nederland. Als je hier langdurig verblijft en graag onderdeel wil worden van onze gemeenschap, doe dan eens moeite om de lokale taal te leren kennen. Niet iedereen uit Stad en ommeland wil constant in het Engels worden aangesproken in winkels en horeca, omdat internationals niet eens basis Nederlands kunnen spreken.
Wat is een mooi Nederlands woord voor whataboutism?
Helemaal eens met dat de Nederlandse tolerantie veelal passieve neutraliteit inhoudt in plaats van actieve acceptatie. Is het verschil tussen “toleration” en “tolerance”: een zekere afstandelijke onverschilligheid vanuit de dominante meerderheid, gekenmerkt door ongelijkwaardige verhoudingen (“zolang je ons maar geen last bezorgd”), versus een gelijkwaardige en volwaardige bejegening.
In groepsdynamica (in het klein en het groot) is het nu eenmaal zo dat de interacties veranderen als de spelers veranderen. Met andere woorden: als er nieuwe leden bijkomen moeten ook de oude leden mee in verandering. Schandalig dat de RuG het laat afweten wat betreft steun(betuiging) aan haar Turkse en Syrische studenten.
Dit ga ik ook hier neerzetten. Lieve mensen, het gaat hier niet om de algemene problemen of integratie. Het gaat over de inadequaat reactie de RUG heeft gegeven tijdens zo’n grote ramp en dat zo veel medewerkers en studenten zich helemaal alleen voelden. Je kunt niet zeggen dat je een internationaal universiteit bent en dan zo blind blijven tegen de enorme pijn van mensen die vanuit een andere land komen.Het gaat niet om algemene problemen van normale tijden! Medeleven hebben met de pijn van andere mensen in een uitzonderlijke tijd, bij een grote tragedie, daar gaat het over. Leid de discussie alsjeblieft niet af.
Het is eerder andersom dat de internationals geen respect voor Nederland hebben !
Als jouw land geen leugens aan de wereld verkoopt door te zeggen dat ze andere culturen vieren, heb je misschien gelijk. Maar ze zeggen van wel, dus daar moet je mee omgaan. Of je moet van je premier eisen dat hij aankondigt dat het land zoals gewoonlijk niet om anderen geeft.
Internationaal betekent bij RuG inderdaad Duits. Als het gebeurde met diegenen die cultureel dichter bij de Nederlanders staan, zou RuG daar eloquent op gereageerd hebben. De Oekraïne kwestie heeft dat al bewezen. Schaam je mensen, schaam je RuG!
Het gaat om het (niet) tonen van medeleven vanuit de RUG met medewerk(st)ers en studenten uit Turkije en Syrie die slachtoffer zijn geworden van een vreselijke ramp. Wiens schuld dat is en wat er in dat land verder allemaal niet deugt, daar gaat het hier niet om.
“..dat het land zoals gewoonlijk niet om anderen geeft” Sorry? Volgens mij laten talloze succesvolle inzamelingsacties en de inzet van Nederlandse individuen en NGO’s voor tal van projecten wereldwijd (van noodhulp tot armoedebestrijding en ga zo maar door) toch echt wat anders zien. Dat Nederlanders minder interesse tonen in sociale zin of misschien minder snel actief andere culturen verkennen, zegt vooral iets over de Nederlandse cultuur, niet over daadwerkelijke desinteresse. Dat sociaal geïnteresseerd doen in andere culturen als teken van betrokkenheid wordt gezien wil niet zeggen dat dit in ieder land de manier is om dat te tonen. Nederlanders staan van oorsprong bekent als pragmatisch volk. Dat er vooral pragmatisch betrokkenheid wordt getoond sluit daar bij aan, en dat niet herkennen als zodanig is m.i. net zo goed een blinde vlek vanuit een specifieke eigen culture kijk op de wereld. Kritiek daarover mag je zeker altijd uitten, maar doen alsof Nederland alleen om zichzelf geeft is aantoonbaar complete kolder.
I wonder if its because you built your country on the backs of their dead ancestors. all around the city are huge warehouses yet no dutchie will admit as to what was in them. get a grip.
Het valt mij wel heel erg op de laatste tijd dat er zo veel vingertje wordt gewezen tussen internationale en Nederlanders. Ik kan snappen dat de RUG volgens Turkse medewerkers inadequaat heeft gereageerd en dat gevoelloos kan overkomen, maar er is wel een groot verschil tussen een oorlog en een natuurramp. Het ding is gewoon dat we als wereld wel solidair willen zijn en proberen te zijn, maar dit simpelweg faalt omdat er zoveel gebeurt in de wereld. Moeten we ons steeds druk blijven maken om alles dat in de wereld gebeurt? Zelf vind ik van niet, de RUG kan immers niet duizenden mails per jasr sturen voor elk incident dat er in de wereld gebeurt om haar medewerkers een hart onder de riem te steken. Tevens kunnen we ook niet voor alle incidenten in de wereld inzamelingsacties doen, het houdt een keer op. Kanttekening daarbij is dat in Nederland door individuen en ngo’s veel geld is opgehaald, dus je kunt het niet blijven wijten aan de Nederlandse cultuur. Echter, zal ik daar volgens velen wel weer te gekleurd en niet inclusief op reageren als Nederlander.
elke incident? de ergste ramp in meer dan honderd jaar is niet elke incident. meer dan 50,000 doden is niet elke incident, 15 miljoen getroffende, meeste dakloos is niet elke incident. en deze heeft een van de grootste minderheden in jouw land getroffen. Het is een lui excuus om te zeggen “we kunnen niet op elke incident reageren”.