Judoka’s geklopt door corona
En dan zit je thuis, als topsporter
Door Sara Rommes
By Sara Rommes
Tijdens de eerste lockdown rende de 26-jarige Paula Borgonje regelmatig de Kardingebult op. Leuk vond ze het niet, maar zo kon ze in ieder geval haar conditie op peil houden. Haar sport, judo, ligt namelijk sinds maart stil.
Koen Visser (21) zit in hetzelfde schuitje. Normaal gesproken staat hij zeker drie keer per week op de judomat, maar ook hij moest het nu anders aanpakken. Hij besloot om veel krachttraining te gaan doen en ging net als Paula regelmatig hardlopen.
Bij judovereniging De Mattekloppers is het afgelopen jaar – met uitzondering van de zomer – nauwelijks getraind. Judo is immers een contactsport. Dat is voor alle leden vervelend, maar helemaal als je, zoals Koen en Paula, gewend bent om op een hoog niveau te sporten.
Geen doel
‘In het begin was het wel lekker rustig, maar nu wordt het steeds vervelender’, zegt Koen. ‘De judobewegingen zijn lastig na te bootsen met andere oefeningen. Je mist dus echt dat stukje techniek.’
Het is ook moeilijk om een doel voor ogen te houden, zeggen ze allebei, want toernooien worden steeds uitgesteld of afgelast. Drie weken voor de nationale kwalificaties zouden worden gehouden, kregen ze te horen dat die wéér werden uitgesteld. Een enorme teleurstelling, omdat ze er zo hard naartoe hadden gewerkt. Zo’n doel is belangrijk, wil je het zware topsportbestaan volhouden terwijl je ook nog studeert.
De judobewegingen zijn lastig na te bootsen met andere oefeningen
Paula werd op haar vijftiende uitgenodigd voor de nationale selectie van Nederland. In 2013 werd ze Nederlands kampioen bij de junioren. Ze komt uit in de klasse tot 57 kilo en haalde talloze medailles op nationale en internationale toernooien. In 2019 werd ze met het mixteam van De Mattekloppers derde van Nederland. Ondertussen studeerde ze farmacie aan de RUG.
Koen woonde een groot deel van zijn jeugd in Nieuw-Zeeland. Toen hij achttien was verhuisde hij in zijn eentje naar Nederland om aan zijn judocarrière te werken. Twee jaar zat hij fulltime in het topsporttraject in Heerenveen. Nu studeert hij geneeskunde en komt voor Nieuw-Zeeland uit op de grootste judotoernooien, in de klasse tot 90 kilo.
Pittige combinatie
De judoka’s leiden een topsportbestaan. Dat betekent: veel trainen, gezond eten en op tijd slapen. Er is weinig tijd voor het klassieke studentenleven. Zo kan Paula al jarenlang geen taart eten op haar eigen verjaardag. ‘Ik ben jarig in september en dat is altijd vlak voor de kwalificaties voor het NK’, lacht ze.
Paula heeft inmiddels haar diploma binnen, maar toen ze nog studeerde trainde ze ook nog gewoon elke dag en ging ze naar grote wedstrijden in heel Nederland en Europa. Die combinatie was pittig, vertelt ze. ‘Je moet leren kiezen tussen judo en studeren. Ik wilde heel graag studeren, maar als je vol voor judo wilt gaan, moet je concessies doen op studiegebied.’
De studie kan niet altijd op de tweede plek komen
Maar het is een misverstand dat je als student één keuze maakt: topsport óf studeren, zegt Paula. ‘De studie kan niet bij elke keuze die je maakt op de tweede plek komen. Soms moet je hem ook op de eerste plek zetten.’
Koen volgde de eerste jaren van zijn studie een speciaal traject in Heerenveen, waar hij toen ook woonde, en moest dus veel heen en weer reizen. ‘Je denkt er op dat moment niet echt over na; het is je leven. Je doet het gewoon’, zegt Koen. ‘Maar nu ik in Groningen woon denk ik wel: hoe deed ik dat?’
Leren in de bus
De universiteit eist van sporters gewoon dat ze hun tentamens halen. Alleen de allerbesten krijgen speciale regelingen. ‘Ze gaan je echt niet allerlei uitzonderingen geven, tenzij je iemand als Epke Zonderland bent’, zegt Koen. Dus zat hij ’s avonds na grote toernooien regelmatig in de bus met een boek op schoot te leren. ‘Ik moest wel als ik de volgende dag een tentamen had.’
Uitzonderingen zijn er alleen voor mensen als Epke Zonderland
‘Er zitten weinig mensen echt aan de top’, beaamt Paula. ‘De laag daaronder, die er net tegenaan hangt, is groot.’ En dat dwingt je om bewuste keuzes te maken. ‘Je moet er heel veel voor doen en laten. Dat is het voor mij alleen waard als het allemaal lukt.’
Tijdens haar studie woonde Paula samen met huisgenoten die geen topsport bedreven. Dat was meestal juist fijn, zegt ze, want door het strenge regime en het harde leven van topsporters krijg je soms een soort tunnelvisie. ‘Je huisgenoten zetten je met beide benen op de grond. Door hen besef ik beter wat wel en niet normaal is.’
Trots
Koen ziet dat hij veel opoffert voor zijn sport, maar hij haalt er wel veel voordelen uit. ‘Mijn ouders, familie en vrienden vinden me altijd de beste’, grinnikt hij. ‘Iedereen denkt: wow, wat cool, jij hebt structuur in je leven.’ Hij is ook trots op zichzelf: ‘Het is me toch gelukt om mijn bachelor te halen terwijl ik topsport beoefende.’
De coronamaatregelen hebben niet veel effect gehad op de ambities van de judoka’s. Ze proberen zoveel mogelijk te trainen in hun eentje en doen aan kracht- en conditietraining. Al is er wel iets veranderd: hielden ze zich voorheen dagelijks bezig met hun gewicht, nu is dat opeens een stuk minder dringend. ‘Vóór corona judode ik in de klasse tot 90 kilo. Of dat nu nog zo is, weet ik niet’, zegt Koen.
Alle twee willen ze nog lang doorgaan met judo. ‘Je maakt heel veel mee. Je leert plannen en organiseren en je komt overal’, legt Paula uit. Koen is het daarmee eens. ‘Je gaat naar heel veel plekken waar je anders nooit komt en aan je mede-judoka’s heb je echt een familie.’
Nu hopen ze allebei dus maar dat het coronavirus snel gevloerd wordt en ze weer écht aan de slag kunnen op de mat.