Het begon met jeuk
Een mijt in je bed
Zoals bij veel goede studentenverhalen, begon het allemaal met een onenightstand. ‘Jorn komt nog eens ergens’, zegt Redger Barels, derdejaars student liberal arts and sciences. ‘We zijn geen speurneuzen, maar we wisten vrij zeker wie deze mijt in ons huishouden heeft geïntroduceerd’, zegt hij met een alwetende glimlach.
Schurft doet de laatste tijd de ronde in Groningen – de kleine beestjes gedijen goed in de hechte, gezellige sfeer van veel studentenhuizen in de stad. Maar aangezien artsen de ziekte niet hoeven te melden bij de GGD, is het onmogelijk te achterhalen waar het vandaan komt, zegt Peter Horinga van de GGD Groningen.
De schurftmijt laat zelf wel van zich weten – zonder twijfel. Hij nestelt zich in de huid van zijn slachtoffer, die er een ontembare jeuk aan overhoudt. De ‘schurft’ die je ziet, zijn in feite de huisjes die ze in je huid hebben graven.
Brandnetel
Jeuk kan natuurlijk van alles zijn. ‘In het begin wist ik echt niet waar ik mee te maken had’, herinnert Redger zich, ‘Ik dacht dat ik misschien een brandnetel of zoiets had aangeraakt – je weet wel, zo’n warm, prikkend gevoel.’ Redger heeft ervaring als het op schurft aankomt. Het is al de derde keer in iets meer dan een jaar dat zijn lijf onderdak biedt aan de jeukende mijten.
Ze zaten in onze banken, fauteuils en waarschijnlijk ook in al ons beddengoed
‘Voordat we doorhadden dat Jorn schurft had, had hij al op alle banken gezeten. Het was al game over voordat we ook maar konden voorkomen dat wij het zouden krijgen.’ Binnen een paar dagen na Jorns ‘escapades’ had Redger door dat zijn jeuk schurft moest zijn.
‘Ze schijnen overal te zitten waar wij zijn. Ze zaten in onze banken, fauteuils en waarschijnlijk ook in al ons beddengoed’, blikt Redger terug. ‘Als er mensen langskwamen, zeiden we dat ze niet mochten gaan zitten, uit angst dat ze het ook zouden krijgen. Het was een beetje een stoelendans in die tijd.’
Schaamte
Als alles zo vol zit met gravende, jeukende mijten, is de vraag natuurlijk hoe je ervanaf komt. ‘Dat was een heel gedoe’, zegt Jorn, die bedrijfskunde studeert. ‘Alle banken moesten uit voorzorg grondig worden gestofzuigd. Ons beddengoed moest naar een wasserette die alles op negentig graden Celsius kon wassen en onze kleren moesten worden gewassen met een speciaal wasmiddel’, legt hij uit.
Hoewel Redger en Jorn flinke jeuk hadden, leken hun huisgenoten de dans te ontspringen. ‘Frank en Niek hebben het helemaal niet gehad, of ze hebben het ons niet verteld.’ Maar ook zij moesten aan de slag: wassen, stofzuigen en naar de wasserette. Er was wel één iemand aan wie Redger het wel had doorgegeven: zijn vriendin.
‘Ik schaamde me een beetje dat ik haar had besmet,’ zegt hij ernstig. ‘Je hebt het idee dat het iets is wat je alleen kan krijgen en doorgeven als je vreemdgaat, maar ik heb al meer dan een jaar dezelfde vriendin. Ik vond het heel erg dat ik haar besmette.’ Toch was schurft ook haar niet vreemd. Zij had het hele schurftcircus al meerdere malen meegemaakt.
Naar de huisarts
Schurft uit je meubels krijgen is slechts de helft van het verhaal – je moet het ook uit je lichaam zien te krijgen. Ga naar je huisarts voor advies, als je vermoedt dat je het hebt, raadt Horinga aan. ‘Schurft is goed te behandelen met een speciale crème of met tabletten, maar bespreek dit behandelplan altijd met de arts en doe het niet op eigen initiatief’, benadrukt hij.
Het was een soort gezamenlijk ontschurftingsritueel. Ik smeerde zijn rug in en hij deed dat bij mij
Omdat er bij de apotheken een tekort is aan permethrinecrème, de topische zalf die wordt gebruikt om de mijten te behandelen, kan het wel even duren voordat schurft voorgoed verdwenen is. De behandeling bestaat uit een volle tube permethrine, die je goed moet inwrijven en geduld. Want het kan tot twee maanden duren voordat de jeuk voorgoed verdwijnt.
‘Ik herinner me dat ik naar de apotheek ging en vroeg om elke tube crème die ze me konden verkopen’, zegt Redger. ‘Ik nam er uiteindelijk zes mee naar huis.’ Daarna volgde een soort gemeenschappelijk ontschurftingsritueel. ‘Ik wreef zijn rug in met de crème en hij deed hetzelfde bij mij’, zegt Jorn, cirkelbewegingen makend met zijn handen.
Een band
Een schurftuitbraak is misschien de ultieme manier om een band op te bouwen met je huisgenoten: samen de grote voorjaarsschoonmaak doen, beddengoed wassen dat er waarschijnlijk allang aan toe was en elkaars ruggen van dichtbij bekijken.
Er is geen peil op te trekken wie schurft krijgt en wie niet
Maar hoewel iedereen in actie moest komen, kregen alleen Jorn en Redger de kriebels. ‘Dat is voor ons allemaal een beetje een raadsel – hoe komt het dat sommige mensen het wel krijgen en anderen niet?’ vraagt Redger zich hardop af.
Er is geen peil op te trekken wie het krijgt en wie niet, concludeert hij. ‘Hoewel het ook wel een beetje grappig is, denken mensen echt dat je een beetje vies bent. Maar dat ben ik niet.’ Hij wil dan ook heel duidelijk maken dat hij absoluut niet onhygiënisch is en dat het oplopen van schurft min of meer een kwestie van pech is. ‘Als Jorn hier niet had gewoond…’, grinnikt hij.
Seks
Horinga heeft een paar praktische adviezen voor studenten: ‘Het is vooral belangrijk om te weten dat huisgenoten en andere mensen met wie de persoon intensief huidcontact heeft, gelijktijdig behandeld moeten worden.’
En misschien wel de meest prangende vraag voor studenten als Jorn: wanneer kan ik weer naar bed met iemand? Het antwoord is vrij simpel, zegt Horinga: ‘Ongeveer twaalf uur na je schurftbehandeling ben je niet meer besmettelijk. Tot vier weken daarna kun je nog wel last hebben van jeuk. Maar na die twaalf uur is het weer veilig om seks te hebben.’
Schurft (scabiës)
Besmettelijk
Je kunt besmet raken als je langer dan een kwartier huid-op-huidcontact hebt met iemand met schurft. Of als je de kleren van diegene draagt. En dan duurt het nog twee tot zes weken voordat je klachten krijgt. Als je later opnieuw besmet raakt, jeukt het al na een paar dagen.
Klachten
- Je krijgt vooral ‘s nachts en als het warm is jeuk.
- Soms heb je blaasjes of rode bultjes, die zitten dan meestal tussen je vingers, op je polsen of op je voeten.
Ga naar je huisarts
- Je huisarts zal waarschijnlijk eerst crème voorschrijven en je wasvoorschriften geven
- Huisgenoten en bedpartners moeten op dezelfde dag meebehandelen, ook als zij geen klachten hebben
De behandeling
‘s Avonds:
- Doe de kleren die je de afgelopen drie dagen hebt gedragen in een vuilniszak en sluit goed af
- Smeer je in met de crème
De volgende ochtend:
- Trek wegwerphandschoenen aan en was de kleren, je beddengoed, schoenen, sloffen, kleedjes, knuffels op 50 graden of hoger
- Of doe alles in zakken en laat drie dagen op kamertemperatuur staan
Je bent mogelijk nog tot twaalf uur na de behandeling besmettelijk. Maar de jeuk duurt mogelijk nog vier weken. Als de crème niet werkt, zal de huisarts mogelijk tabletten voorschrijven.
Bronnen: GGD, apotheek.nl, RIVM