Een liefdesverhaal
De hond die mijn leven redde
Door Veronika Bajnokova
By Veronika Bajnokova
Veronika Bajnokova
AEen wit met grijze hond ligt op de bank in het appartement van psychologiestudent Jakub. Ze heeft de ogen van een puppy en het slanke lijf van een vos. Je zou het misschien niet zeggen als je haar ziet, maar drie jaar geleden redde ze zijn leven.
Ze was er voor hem toen hij door een diep dal ging. Alles in zijn leven was misgelopen aan het begin van de coronapandemie en hij zat ook nog eens vast in Mexico, ziek en ellendig. ‘Ik zat op Iskra’s bench voor het vliegveld van Mexico City, terwijl zij aangelijnd naast me stond. Ik dacht: wat moet ik nu? Ik was ziek, ik had geen geld meer en mijn telefoon deed het niet. Maar zij gaf me de kracht om door te gaan.’
Het is nu drie jaar geleden dat de 26-jarige Slowaak Iskra op straat vond in Mexico, waar hij rondreisde. Hij kan zich hun ontmoeting nog precies herinneren. Ze was slechts een van de vele zwerfhonden die om eten aan het bedelen waren, maar hij wist dat hij haar daar niet kon achterlaten. Nu zijn ze onafscheidelijk. Het enige dat hij hoeft te vragen als hij plannen maakt: ‘Kan ik Iskra meenemen?’
Grenzen dicht
Hun verhaal begon in 2020, toen Jakub aan zijn droomreis door Amerika begon. Hij reisde in zijn eentje van Canada – waar hij na de middelbare school voor werk naartoe was verhuisd met zijn toenmalige vriendin – naar Mexico. ‘Ik had altijd al de trek van de monarchvlinder willen zien. Al die vlinders vliegen van Noord-Amerika naar de bossen van Mexico, waar ze de winter doorbrengen.’
Zij gaf me de kracht om door te gaan
Maar wat een trip van zes weken had moeten zij werd een verblijf van vijf maanden in een vreemd land. Jakub miste zijn laatste kans om naar Canada terug te keren toen de grenzen in maart dicht gingen vanwege covid. Hij had nog maar weinig geld, dus zocht hij toevlucht bij een hondenasiel in San Cristobal de las Casas, waar hij als vrijwilliger werkte in ruil voor eten en onderdak.
Hij verbleef in een stenen huisje dat tegen de berghelling aan was gebouwd, met overal om hem heen honden die rondrenden. ‘Ik leerde week na week hun namen en hun karakter beter kennen.’
Betoverende ogen
Hoewel veel van de honden zijn vrienden werden, was hij vastbesloten om in zijn eentje naar huis terug te keren. ‘Het leek me gewoon nogal dom. Waarom zou ik een hond meenemen uit Mexico, als er overal zwerfhonden zijn? Ik was er ook gewoon niet aan toe om een huisdier te nemen en ik zat al krap bij kas.’
Maar toen ging Jakub eropuit net buiten San Cristobal, en spotte hij Iskra. ‘Ik zag een klein dier in de verte. Ze leek niet eens op een hond.’ Jakub zag het niet zo zitten om een vlooienbaal achterna te zitten tussen het verkeer, maar de vriendin met wie hij op pad was, kreeg hem toch zover.
De bezwaren tegen een huisdier verdwenen als sneeuw voor de zon
‘Haar zwarte ogen waren zo betoverend: mijn hart begon te bonzen en ik kreeg gewoon het gevoel dat ik haar moest halen.’ Toen hij haar had gevangen, verdween de angst in de ogen van de hond. Ze begon meteen zijn gezicht te likken. ‘Al die bezwaren die ik had tegen een huisdier verdwenen als sneeuw voor de zon. Ik ging haar sowieso mee naar huis nemen.’
Maar Iskra had het moeilijk met de andere honden in het asiel en na een paar dagen liep ze weg. ‘Het voelde alsof ik haar dwong om te blijven, maar ik was verdrietig dat ze weg was.’
Diezelfde dag maakte zijn vriendin het uit. ‘Het was een vreemde ervaring’, weet hij nog. Hij had een gebroken hart en lag ziek in bed omdat hij vervuild water had gedronken. Daardoor kon hij niet naar Iskra zoeken. ‘Ik praatte al die tijd met Iskra in mijn hoofd. En wat ik zei kwam eigenlijk behoorlijk overeen met wat ik tegen mijn ex had willen zeggen.’
Terug naar Slowakije
Dus toen de vriendin met wie hij Iskra had gevonden haar opnieuw zwervend op straat aantrof, was hij dolblij. Inmiddels wist hij zeker dat hij niet naar Slowakije terug zou gaan zonder Iskra. ‘Er wachtte niemand meer op me in Canada, ik had daar niets meer.’
Maar terugkeren was nog niet zo makkelijk. Last-minute vliegtickets voor hem en zijn hond waren moeilijk te krijgen midden in de pandemie, en ook nog eens enorm duur. De ene vlucht werd geschrapt, de volgende bleek niet te bestaan.
Toen hij uiteindelijk in Madrid aankwam en over wilde stappen op de vlucht naar huis, mocht hij niet instappen. Iskra’s bench voldeed niet aan de standaardmaten en dus moest Jakub wachten op de volgende vlucht, die pas drie dagen later ging.
Hij had gedacht zestien uur onderweg te zullen zijn, maar moest uiteindelijk zeven dagen op vliegvelden doorbrengen, zonder te weten of hij überhaupt wel thuis zou komen. En ondertussen werd hij steeds zieker. ‘Iskra hield me op de been. Ik was meer bezorgd om haar dan om mezelf.’
Quarantaine
Eenmaal in Slowakije was de nachtmerrie nog niet voorbij: hij moest in quarantaine. ‘Ik had nog steeds mijn familie niet gezien en ik voelde me eenzaam.’ Hij kwam er ook achter dat hij risico liep op nierfalen. Een maand lang zat hij in isolatie en zijn geestelijke gezondheid ging snel achteruit. Hij werd behandeld door een psycholoog, maar zonder Iskra was hij er niet doorheen gekomen, zegt hij. ‘Dat was de zwaarste periode van mijn leven. Zij heeft me gered, zo voel ik dat.’
Ik heb een mentale breakdown, maak me niet aan het lachen!
De hond hielp Jakub zijn leven weer op de rails te krijgen. ‘Als ik een paniekaanval krijg en moet huilen, gaat ze als een gek mijn gezicht likken’, zegt hij. Als ze haar tong in zijn neus steekt tot hij geen adem meer krijgt, moet hij steevast lachen. ‘Dan barst ik uit in gegiechel, grijp ik haar vast en zeg: “Ik heb een mentale breakdown, maak me niet aan het lachen!”’
Dus uiteraard ging Iskra ook mee toen Jakub in 2021 naar Groningen verhuisde om psychologie te studeren. Een vriend hielp hem een huis te vinden waar honden waren toegestaan. Hij realiseert zich nu pas hoeveel geluk hij daarmee had: ‘Als dat niet gebeurd was, weet ik niet of ik wel iets gevonden had.’
Iskra is nog altijd een steunpilaar, zegt hij. Het zou makkelijker moeten zijn om een woning te vinden waar zoiets belangrijks als een huisdier is toegestaan, vindt hij. ‘Honden zijn geen luxe; sommige mensen hebben ze nodig om geestelijk gezond te blijven.’
Elvina
Iskra hielp Jakub zelfs de liefde van zijn leven te ontmoeten. Toen Elvina, een Litouws meisje, in zijn huis trok, sneakte Iskra vaak haar kamer in. ‘Ach verdorie, zit mijn hond weer in jouw kamer? Ja hoor, ik ga wel even zitten’, lacht Jakub.
Al gauw ging Elvina mee als Iskra uitgelaten werd. Jakub zag dat ze een bijzondere band hadden. ‘Iskra kiest zelf haar favoriete mensen en ik laat me soms door haar leiden’, zegt hij. Het duurde niet lang voor Elvina en Jakub verliefd werden en na een jaar gingen ze op zoek naar een huis voor hen drieën samen.
Hij aait Iskra, die met haar hoofd in zijn schoot ligt en tevreden zucht. Dan staat hij op van de bank en lijnt haar aan. Het is eindelijk gestopt met regenen: tijd om Elvina op te halen van haar werk.