‘Studeren kan altijd nog’
Daan droomt van de Spelen
Februari 2026. Die maand staat met dikke stift omcirkeld in de agenda van Daan Kos. Dan worden namelijk in Milaan de Olympische Winterspelen gehouden, het toernooi waar hij naartoe leeft en voor traint. ‘Mijn grote doel als sporter is de Spelen halen. Dat is wat in ieders hoofd zit.’
Maar daarvoor moet hij wel wat doen. En dus bindt hij elke dag de ijzers onder in schaats-walhalla Thialf. ‘Elke ochtend staan we ongeveer twee uur op het ijs met een uur warming-up vooraf. En in de middag hebben we dan nog vaak anderhalf uur kracht- of fietstraining.’
Op dit moment is zijn leven zelfs nog hectischer dan normaal. Want Daan, die sinds 2023 deel uitmaakt van de nationale shorttrackploeg, zit middenin het shorttrackseizoen. Dat betekent de ene week een Nederlands kampioenschap in eigen land en de andere week een World Tour-wedstrijd aan de andere kant van de wereld. ‘Dit seizoen ben ik al naar Montréal, Seoul en Beijing geweest’, vertelt hij.
Niet dat hij tijdens zo’n bezoek veel tijd heeft om aan sightseeing te doen. De wedstrijd staat op de eerste plaats en hoe dichterbij die komt, hoe meer zijn wereld beperkt is tot de ijsbaan en zijn hotel. ‘Maar het is ook leuk als je een beetje kan rondkijken. Vaak zijn we er een week van tevoren en in die eerste paar dagen kan je de stad nog wel in.’
Internationale top
Sinds hij zo’n anderhalf jaar geleden startte bij de nationale selectie als shorttracker is zijn ster rijzende. Op de belangrijke Short Track World Tour-wedstrijden komt Daan steeds dichter bij de finales en met de teamaflossing doet hij met de ploeg mee om de medailles. ‘Ik merk dat ik me kan meten met de internationale top.’
Zijn hoogtepunt tot nu toe is misschien wel de bronzen medaille op de 1000 meter op het NK dat op 11 en 12 januari plaatsvond, al kijkt hij met gemengde gevoelens terug op dat toernooi. ‘De eerste dag heb ik het niet heel goed gedaan. Ik stond niet genoeg op scherp. Gelukkig ging de zondag beter en haalde ik de derde plek op de 1000 meter, wat ook mijn beste afstand is.’
Er gebeuren zoveel dingen waar je je niet op kan voorbereiden
Toch pakte de 1500 meter voor hem het beste uit op het Europees kampioenschap in Dresden dat het weekend erna, op 18 en 19 januari, verreden werd. Daan werd vijfde in de finale. Het was voor hem een revanche op het EK van twee jaar geleden, toen hij een valse start maakte. ‘Toen lag ik er direct uit. Dat was een drama-EK, dus ik hoopte revanche te kunnen nemen.’
Hij geniet ervan: de snelheid en de onvoorspelbaarheid van de sport. ‘Er gebeuren zoveel dingen waar je je niet op kan voorbereiden.’
Ook krijgt hij nuttige tips van de ervaren jongens. ‘Ze vertellen bijvoorbeeld hoe ze hun warming-up en cooling-down doen, maar ook wanneer je het beste kan eten om zo goed mogelijk voorbereid te zijn op de wedstrijd.’
Langebaanschaatsen
Shorttrack was niet zijn eerste liefde. Als jochie van zes – toen het nog echt vroor en schaatsen op natuurijs een jaarlijks terugkerend fenomeen was – stond hij op de langebaan. ‘Ik vond dat echt superleuk en stond zo’n week elke dag op het ijs’, zegt hij. ‘Mijn ouders kwamen toen met het idee dat ik maar op schaatsen moest gaan. En sindsdien ben ik eigenlijk niet meer gestopt.’
Maar na verloop van tijd begon hij dat langebaanschaatsen eentonig te vinden. ‘En dan kom je al gauw bij shorttrack uit’, vertelt hij. ‘Daar zit veel meer actie in. Bovendien is shorttrack ook meer teamgericht vergeleken met het langebaanschaatsen en dat trok mij wel.’
Shorttrack is meer teamgericht, dat trok mij wel
Hij koos daarmee ook gelijk voor de gevaarlijkste tak van de schaatssport. Mensen vallen. Vaak. ‘Mijn ploeggenoot Jens van ’t Wout heeft een keer een schaats in z’n gezicht gekregen en daar een litteken aan overgehouden. Dat is echt het laatste wat je wil.’
Sinds dat ongeluk kunnen shorttrackers een plastic vizier dragen om hun gezicht te beschermen. Toch zijn er maar een paar schaatsers die daarmee rijden. ‘Het blijft je eigen keuze’, zegt Daan. ‘Maar misschien dat ze het in de toekomst zo onveilig vinden dat het een verplichting wordt.’
Hijzelf kiest er vooralsnog voor om geen masker te dragen, maar dat zou volgend seizoen kunnen veranderen. ‘Ik denk erover na’, legt hij uit. ‘Maar ik vraag me af of je dan nog voldoende lucht binnen krijgt als je maximaal sport.’
Studeren
Hoewel shorttrack belangrijk is voor hem, wilde hij niet alles inzetten op de topsport. Dus begon Daan in 2022 aan een studie biologie. In Groningen, want die stad ligt het dichtst bij Thialf. ‘Met topsport je geld verdienen is best moeilijk’, zegt hij.
Langebaanploegen in het schaatsen zijn commercieel en verdienen prima. Maar voor shorttrack is er alleen de nationale selectie. ‘Alleen de top vijf mannen en top vijf vrouwen krijgen een salaris vanuit de schaatsbond en het NOC*NSF. Maar we zijn met twaalf mannen, dus we strijden allemaal om die top vijf.’
Met topsport je geld verdienen is best moeilijk
De rest van het team krijgt wel een kleine vergoeding, maar dat is niet voldoende om van te leven.
Het is niet altijd makkelijk om te studeren naast zijn bestaan als topsporter. ‘Je bent vaak erg moe na een lange dag trainen, dus om me dan nog te concentreren voor mijn studie is moeilijk.’
Zijn studie staat het komende jaar dan ook op een lager pitje. ‘Aan topsport zit echt een einddatum, dus daarop zit mijn volle focus’, stelt hij. ‘Studeren kan altijd nog.’
Dus eerst de Olympische droom. ‘Ik ben nog best jong. Ik moet eerst maar beginnen met individuele medailles winnen bij de World Tour-wedstrijden. Maar als de progressie doorzet die ik de laatste tijd boek, dan is plaatsing voor de Spelen in ieder geval zeker mogelijk.’