Duur, slecht en beperkt
Bikken bij Beijk
‘Elke dag een vette snack als lunch, is dat waar de RUG voor staat?’
‘Zeg tegen het bedrijf dat de kantine runt dat ze het beter moeten doen of het aan een ander moeten overlaten die het wel kan.’
Vier jaar geleden wees een UKrant-peiling uit dat 40 procent van de studenten liever ergens anders zijn lunch haalt en de helft van hen de kantines helemaal vermeed. Nu blijkt uit een nieuwe enquête onder 725 studenten en medewerkers dat de academische gemeenschap nog altijd niet te spreken is over de diensten van Beijk, sinds 2018 de vaste cateraar van de universiteit.
Van de respondenten eet 30 procent slechts een paar keer per maand in de kantines. Nog eens 30 procent zelfs maar een paar keer per jaar. De reden? De prijzen zijn te hoog, er staan niet genoeg gezonde of veganistische opties op het menu en de kantines zijn nog altijd niet gericht op internationals.
Het gros van de studenten en medewerkers haalt de lunch liever in de supermarkt of neemt iets van thuis mee, hoewel lunchen wel de voornaamste reden is dat mensen überhaupt naar de kantine gaan. Bijna 90 procent komt er om te eten. Socialiseren of ontspannen is veel minder belangrijk. Slechts 13 procent gebruikt de ruimtes om er te studeren.
Hoge prijzen
Het grootste probleem zijn de hoge prijzen: zowel studenten als medewerkers beoordelen die gemiddeld met een schamele 4 als cijfer en voor 82 procent van de respondenten zijn ze de reden dat ze de kantines mijden.
‘Ik kan er gewoon niet bij dat een simpele panini die je thuis voor 50 cent kun maken hier 4 euro kost’, merkt een student op. Een ander vraagt zich af: ‘De hele reden dat je als student in een universiteitskantine eet is toch om geld te besparen?’
Dat moet anders kunnen, merken enkele respondenten op. In landen als Duitsland worden universiteitskantines gesubsideerd door de overheid en kun je voor maar een paar euro een uitgebreide lunch krijgen. Maar ook bij andere universiteiten in Nederland doen ze het beter, stelt een respondent. ‘Ter vergelijking: de Erasmus Universiteit in Rotterdam biedt uitstekende maaltijden aan voor minder dan zes euro.’
Een ander verwijst naar Leiden: ‘Daar bieden ze een hele lunch aan voor 3 of 4 euro, terwijl je bij de RUG 4 tot 5 euro neertelt voor alleen een broodje.’
Beoordeling van de prijsTe weinig keuze
Maar de prijzen zijn niet het enige bezwaar. De helft van zowel de studenten als de medewerkers vindt de keuze teleurstellend en geeft daar een 4,8 voor.
Vooral het gebrek aan veganistische en vegetarische opties wordt gelaakt. ‘Ik vind het bizar dat de kantines bijna alleen maar producten met vlees en/of kaas verkopen’, zegt een student. Allergenen staan niet genoemd en glutenvrije opties moet je ook met een lampje zoeken. ‘En ook aan andere dieetvoorkeuren is weinig aandacht besteed’, stelt een ander.
Het gebrek aan gezond eten is ook een punt van zorg. ‘De snacks die ze verkopen zijn niet meer van deze tijd, en dat op een universiteit die ‘healthy aging’ predikt.’ De respondenten missen ‘echte’ maaltijden. ‘De RUG moet zich realiseren dat niet iedereen brood wil eten tijdens de lunch en dat veel mensen fatsoenlijk eten willen’, zegt een hen. Curry’s bijvoorbeeld, of pasta met verse ingrediënten.
Bewerkt eten
Tim van Zutphen, postdoc-onderzoeker en programmamanager Health & Food bij het UMCG, vindt dat ze een punt hebben. Hij vindt dat het eten in de kantines gezonder zou moeten zijn. ‘Als je een gezonde universiteit wilt zijn, kun je dat in de kantines bewerkstelligen’, zegt hij.
Nu staan er vooral broodjes en gefrituurde snacks op het menu. Vooral het grote aanbod bewerkt eten baart hem zorgen. ‘Hoe sterker eten bewerkt is, hoe ongezonder het is. Er zit veel verzadigd vet en zout in en alle vitamines zijn eruit verdwenen.’
De RUG zou – als ‘healthy aging-universiteit’ het goede voorbeeld moeten geven, zegt hij. En dat betekent: meer verse producten, omdat die de bouwstenen voor een goede gezondheid bevatten. ‘Je moet meteen aan het begin de salades aanbieden en het gefrituurde spul helemaal achterin.’
Ook mag er wel beter gekeken worden naar de behoeftes van internationals. ‘Niet alle culturen eten op dezelfde tijden en willen dezelfde portiegrootte. Dus als je daar op wilt inspelen, moet je complete maaltijden aanbieden in de kantines.’
Met name internationals vinden de openingstijden dan ook veel te beperkt en onlogisch: ze willen in de kantine kunnen ontbijten en dineren. En ze willen graag contant kunnen betalen. ‘Je kunt alleen met een Nederlands bankpasje betalen of met Visa of Maestro’, zegt een student. ‘Dat vind ik van heel weinig respect getuigen voor nieuwe en internationale studenten.’
Waardering van de kwaliteitDuurzaamheid
En dan is er nog het punt van duurzaamheid. Hoewel Beijk in 2018 toezegde om duurzamer te worden, wordt er volgens de respondenten veel te veel wegwerpmateriaal gebruikt – vooral voor smoothies en sandwiches – terwijl er tien jaar geleden vooral aardewerken borden en soepkommen en metalen bestek in de kantines te vinden waren. Dat past niet bij een universiteit die een groen imago wil hebben, vinden ze.
Waarom worden mensen niet aangemoedigd hun eigen herbruikbare bakjes mee te nemen, vraagt een respondent zich af? En waarom – als de prijzen dan toch zo hoog liggen – wordt er niet meer aandacht besteed aan dierenwelzijn of biologische producten?
De kwaliteit van het gebodene is ook al niet denderend, vinden studenten en medewerkers. Ze geven er een 5,7 voor. ‘Werkelijk dramatisch’, zegt een van hen. Dat is voor 45 procent reden om de kantines links te laten liggen. ‘Slecht eten voor veel te veel geld.’
‘De broodjes zijn meestal nogal teleurstellend en te duur voor wat je krijgt’, zegt ook Carlyn, die met haar vrienden Ghazi en Nara in de kantine van het Harmoniegebouw aan het lunchen is.
De drie studenten kunst, cultuur en media kozen soep en panini’s. ‘We studeren hier, dus dat is makkelijk’, zegt Carlyn. Ghazi gaat voor broodjes liever naar de supermarkt. ‘Ik kom hier alleen voor de soepen, die zijn goed en goedkoop.’
Food Court
Maar drie kilometer verderop zijn Dominic, Hans en Selina een stuk enthousiaster. Zij eten dan ook burgers en wraps in het Food Court op Zernike, waar onafhankelijke cateraars uit de stad allemaal hun eigen toko hebben. ‘Eten van restaurantniveau voor de helft van de prijs’, juicht student wis- en natuurkunde Hans. ‘De sfeer hier is relaxter, het eten is gevarieerder en de prijs-kwaliteitverhouding is veel beter dan in de gewone kantines’, zegt student sterrenkunde Dominic terwijl hij achterover hangt op een loungebank.
En de respondenten van de UKrant-peiling beamen dat. Hoewel de prijzen op het Food Court iets hoger liggen dan die van Beijk, zijn ze er wel tevreden over. ‘Het aanbod is uitstekend en het valt op dat er op Zernike nauwelijks nog iemand eten haalt in de gewone kantines’, zegt een van hen. Een medewerker heeft een vernietigend oordeel: ‘De cateraar heeft een verschrikkelijk concept. Gelukkig zijn er externe bedrijven die eten aanbieden in het Food Court, wat de zaak redt.’ Een ander zegt: ‘Het Food Court op Zernike is een voorbeeld van hoe het ook kan zijn: smakelijk en leuk.’
Aardig personeel
Studenten en medewerkers zijn overigens niet alleen maar negatief over de kantines: de sfeer en locatie krijgen een 6,6 en over de inrichting zijn ze ook tevreden. De kantines zijn schoon en het personeel is vriendelijk en doet zijn werk goed. ‘De chefkok in onze kantine is de aardigste persoon ooit’, aldus een student.
Maar voor veel respondenten zijn de RUG-kantines toch vooral een gemiste kans: er zou zoveel meer mee gedaan kunnen worden, vinden ze. Ze verhalen over hun ervaringen elders, waar universiteitskantines de plek zijn om samen te komen. Zoals een student het verwoordt: ‘Normaal gesproken verzamelt iedereen juist in de kantine als ze aan de universiteit studeren.’
Hoe kan het beter?
- ‘Zet er studenten neer, die willen later doorwerken en zijn ook flexibeler.’
- ‘Doe themadagen. Elke maandag is vega-dag en elke dinsdag international-dag, met de ene week een Duitse schnitzel en de week erna burrito’s.’
- ‘Maak er een mensa van met een of twee menu’s per dag volgens een duidelijk schema. Eten dat goed in grote hoeveelheden te maken is, van goede kwaliteit en goedkoop voor studenten.’
- ‘Privatisering terugdraaien.’
NOOT VAN DE REDACTIE: UKrant heeft de universiteit en Beijk een dag voor publicatie om een reactie gevraagd, maar beide gaven aan dat ze daarvoor meer tijd nodig hebben.