De gefrustreerde hoogleraar Friese taal en cultuur Goffe Jensma moet niet langer miezeren nu zijn vakgebied teloor dreigt te gaan. Want student-columnist Bauke van der Kooij heeft een geweldige oplossing.
De kogel is door de kerk (de kûgel is troch de tsjerke). Er komt geen nieuwe hoogleraar Fries aan de RUG en daarmee gaan een stukje cultuur en een stukje geschiedenis verloren. Een taalkwestie is nu beslecht, maar er volgen nog veel prangender problemen.
Veel internationale medewerkers en studenten spreken geen woord Nederlands en Nederlandse docenten lijken het spreken van steenkolenengels tot een kunst te verheffen. Bovendien hoor je tussen al dat Engels en Nederlands genoeg andere talen; met studenten uit ruim 120 landen is het scala aan talen enorm. Zo hoor je op sommige faculteiten evenveel Duits als Nederlands en Engels.
In plaats van een universiteit die eenheid uitstraalt en waar iedereen met elkaar kan omgaan (niet voor niets heet het Strategisch Plan Making Connections), ontstaan juist eilandjes en lijkt communicatie één van de grootste uitdagingen. We hebben er zelfs een studie aan gewijd: communication and information studies.
Hoe fijn zou het zijn als er op de universiteit één taal is, die precies tussen het Nederlands, Duits en Engels zit, waardoor de hele universiteit probleemloos met elkaar kan communiceren. Net als in Lord of the Rings. Niet one ring to rule them all, maar één taal om alle andere talen te overstijgen.
Net als in Lord of the Rings. Niet ‘one ring to rule them all’, maar één taal om alle andere talen te overstijgen
Eerder is zo’n universele taal ook gemaakt: Esperanto. Die was weliswaar niet zo succesvol, maar wat Latijn in de kerk is, kan Fries prima zijn op de universiteit: geen universele taal, maar een universiteitstaal, geen lingua franca, maar een lingua frisia.
En over Latijn gesproken, we kunnen dat meteen vervangen door het Fries. Cum laude wordt dan bêst genôch. En zij die er in slagen summa cum laude af te studeren, krijgen voortaan het predicaat machtich moai.
Weliswaar hebben we dan geen hoogleraar Friese taal, maar wel hoogleraren die de Friese taal spreken. En bovendien: van meertaligheid word je slimmer. Dat betekent nog meer beurzen en nog meer prijzen voor onderzoekers, en voor studenten betekent dat hogere cijfers (of: minder moeite hoeven doen om een zesje te halen).
Je lost er dus drie problemen mee op: het Fries behoudt een volwaardige positie aan de universiteit, alle communicatieproblemen zijn in één klap opgelost en binnen de kortste keren zal de RUG zich in de ranglijsten tussen Harvard en Cambridge mengen.
It giet oan!
BAUKE VAN DER KOOIJ