Kamervoorzitter Khadija Arib krijgt Aletta Jacobsprijs
Kamervoorzitter Arib krijgt Aletta Jacobsprijs
‘Jonge meiden, profiteer van de kansen in het onderwijs’
Door Giulia Fabrizi
By Giulia Fabrizi
Giulia Fabrizi
Van uit de hand gelopen studentenfeestjes tot bezette universiteitsgebouwen en van kamertekorten tot dreigende bezuinigingen: Giulia houdt al het nieuws in de gaten. Ze praat graag met de mensen die het aangaat, schrijft erover en begeleidt freelancers bij het maken van nieuwsartikelen. Eerder werkte ze als stadsredacteur Groningen en gemeenteverslaggever Haren voor Dagblad van het Noorden.Arib krijgt de prijs vanwege haar tomeloze inzet voor de emancipatie en gelijkheid van (Marokkaanse) vrouwen in Nederland en haar strijd voor het behoud van democratische waarden, zo motiveert de RUG.
De Aletta Jacobsprijs wordt om de twee jaar uitgereikt aan een vrouw met een academische opleiding die zich nationaal of internationaal verdienstelijk heeft gemaakt op het terrein van emancipatie.
Aletta Jacobs was de eerste vrouwelijk student aan een Nederlandse universiteit, en wel aan de RUG. Ze promoveerde in 1879 en zette zich na haar studie in voor de verbetering van de levensomstandigheden van vrouwen.
Grote eer
Arib vindt de prijs een grote eer. Ze kent de tegenslagen die vrouwelijke migranten tegenkomen als geen ander. Als vijftienjarig meisje verhuisde ze met haar moeder van Marokko naar Nederland, waar haar vader al werkte als gastarbeider.
Ze sprak de taal niet en kende alleen de Marokkaanse cultuur. Als vreemde in een nieuw land wist ze maar een ding zeker: om iets van haar leven te maken, moest ze naar school.
Zelfscholing
Inburgeringscursussen bestonden nog niet en scholing voor kinderen van gastarbeiders stelde niet veel voor. Door zelfscholing lukte het Arib om op haar zeventiende, zonder Nederlands diploma, tot een mbo-opleiding toegelaten te worden.
Ze zette haar scholing door tot een studie sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ondertussen raakte ze betrokken bij de maatschappelijke hulpverlening en zette ze zich in voor de positie van Marokkaanse vrouwen, waarvoor ze in 1989 zelfs drie dagen opgepakt werd in Marokko.
‘Strakke hand’
Arib werd in 1998 gekozen om voor de Partij van de Arbeid in het parlement te zitten en sinds 2015 is zij Tweede Kamervoorzitter.
‘Ze leidt de kamer met strakke hand, humor en voedt de Kamer ondertussen zelfs een beetje op’, zei jurylid en hoogleraar aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde Janka Stoker. ‘De minister-president bestrijdt nu bijvoorbeeld zelf seksistische opmerkingen.’
Tegen de stroom in
De jury van de Aletta Jacobsprijs roemt Arib omdat ‘zij weet wat het is om tegen de stroom in te zwemmen en moed te tonen’. ‘Haar inzet voor de democratische waarden is belangrijk in een tijd waarin leiders democratie soms gebruiken zoals het hen uitkomt’, zei Stoker. ‘De rol van Khadija is een waar we niet alleen trots, maar vooral ook zuinig op moeten zijn.’
Een van de meest recente voorbeelden hiervan was haar besluit om het honderdjarig kiesrecht in Nederland niet in 2017, maar in 2019 te vieren. Ze wilde recht doen aan het feit dat vrouwen pas actief stemrecht kregen in 1919 en het volgens haar daarom pas in 2019 daadwerkelijk honderd jaar zou zijn dat heel Nederland mocht stemmen.
Verlegen
Arib nam de prijs dankbaar, maar verlegen in ontvangst. ‘Ja, ik ben er nog steeds verlegen over’, zei ze na de ceremonie. ‘Omdat mensen tijdens zo’n uitreiking allemaal positieve dingen over je vertellen, maar ook omdat ze zich in je verdiepen. In je geschiedenis en je achtergrond. En dat hebben ze op een hartverwarmende manier overgebracht. Daar raak ik wel verlegen van.’
Arib ziet zichzelf niet per definitie als een voorbeeld voor een nieuwe generatie, maar had toch een paar heldere woorden voor degenen die dat wel zo voelen.
‘Ik weet dat ik, of ik het wil of niet, als voorbeeld wordt gezien. Aan de mensen die mij als voorbeeld zien, vooral jonge meiden, wil ik graag meegeven: profiteer volop van de geboden kansen in het onderwijs.’
‘Wees betrokken bij wat er allemaal om je heen gebeurt. Pak je vrijheid. Sta open voor de kansen die je krijgt. En ook en vooral, heb de gotspe die soms nodig is om jezelf naar voren te schuiven. Daar worden wij in dit land alleen maar beter van.’