Oud-hoofdredacteur Hans Kuné van de Universiteitskrant loodste de UK met een glimlach door woelige jaren. Dinsdag 19 oktober overleed hij, op 74 jarige leeftijd. Oud-collega en voormalig hoofdredacteur Luuk Hajema blikt terug.
Hoe lang werkte Hans Kuné voor de Universiteitskrant, die destijds de roepnaam UK (ukaa) had, en meer dan veertig jaar lang verscheen als het papieren weekblad voor personeel en studenten van de Rijsuniversiteit Groningen?
Ik weet het niet. Hij moet al veel eerder voor de UK zijn begonnen, als freelancemedewerker. Maar op 10 oktober 1979 dook zijn naam op in het colofon, als lid van de redactie. En op 4 februari 1988 stond hij daar voor het laatst – nog steeds als lid van de redactie.
Van begin jaren tachtig tot een half jaar voor zijn vertrek deed hij dat als ‘redactiecoördinator’, een door hemzelf gekozen, maar niet officieel bestaande functiebenaming. Anderen noemden hem hoofdredacteur, maar Hans vermeed die naam zorgvuldig en weerde die ook uit het colofon.
Zelfsturend
De UK-redactie, gedemocratiseerd tot het bot, had rond 1980 een paar nare ervaringen met hoofdredacteuren. Zij wilden een redactie leiden en die redactie accepteerde geen leiding. De redactie was een zelfsturend team, zou je anno 2021 zeggen, in het dieventaaltje van hedendaagse managementgoeroes.
In zijn pakweg zes jaar als redactiecoördinator heeft Hans de losgeslagen UK in rustig vaarwater gebracht en nieuwe, jonge redacteuren aangetrokken. En al die tijd heeft hij geen vijanden gemaakt. Dat wil wat zeggen, want het was soms moord en doodslag in dit vrijgevochten gezelschap van professionele journalisten en eigenzinnige liefhebbers.
Hans schreef liever dan dat hij leidinggaf.
Hij schreef een onvoorstelbare hoeveelheid nieuwsberichten, achtergrondverhalen, boekbesprekingen en beschouwingen. Elke week twee, drie, vier pagina’s, in een geheel eigen stijl. Hans Kuné, afgestudeerd filosoof, schreef wat hij dacht, en nam de lezers mee in zijn soms wijd meanderende, vaak ironische en bijna altijd milde beschouwingen en overpeinzingen.
Veelschrijver
Janny Geerts, meer dan vijftien jaar redactiesecretaris, wist het zeker: Niemand heeft zoveel in de UK geschreven als Hans Kuné. Hans onderscheidde zich daarmee in dubbel opzicht van de meesten van zijn collega’s bij andere universiteitsbladen. Zij noemden zich wél hoofdredacteur, maar zij schreven weinig tot niets. Zij gaven leiding.
Hans Kuné had een broertje dood aan leiding. Hij had een hekel aan mensen die hem vertelden wat hij moest doen en bezag autoriteiten met gepaste argwaan, zonder te vervallen in cynisme. En hij liet zijn redacteuren veel ruimte om zelf te bedenken waarover zij wilden schrijven, en op welke wijze.
Ik kan ervan getuigen. Hans Kuné heeft me aangenomen als student-lid van de redactie. Maar hij heeft nooit verteld wat ik vooral moest doen of juist moest laten. Hans Kuné gaf ruimte, binnen heel los geformuleerde kaders. Zo mocht ik al snel een column schrijven. Over sport nota bene, een terra incognita voor de UK die sterk op het bestuurlijke reilen en zeilen van de universiteit was gericht.
Mussengang
En zo werd plek ingeruimd voor een prikkelende geïllustreerde serie over het studentenleven: Mussengang. Kuné was de eerste twee jaar van Mussengang een van de schrijvers. Elders in de krant schreef hij net zo makkelijk over eerste, tweede of derde geldstromen, over nieuwe wetgeving, wetenschappelijk onderzoek of over supercomputers.
Jarenlang redactiecoördinator, veel waardering en nooit oorlog: dat is uitzonderlijk op een krantenredactie. Het was extra bijzonder omdat de UK-redactie een paar scherpe geesten kende, die hun mening niet onder stoelen of banken staken en niet vies waren van een robbertje verbaal vechten.
Wet van Pim
Pim Portuyn was een van hen. ‘Waar Pim is, is ruzie’, zo luidt de Wet van Pim. Niet bij de UK, waar Fortuyn een jaar of twee volop meedraaide. Dat was voor een belangrijk deel aan Hans Kuné te danken, die uitzonderlijk goed kon luisteren, mensen in hun waarde liet, en er bijna altijd in slaagde de gemoederen tot bedaren te brengen als die weer eens hoog waren opgelopen.
Na die twee jaar wilde Pim Fortuyn iets anders. Hij vertrok naar Rotterdam, als medewerker van professor Wil Alberda, een voormalig minister, en vestigde zich daarna als ondernemer. Minder bekend is dat Hans Kuné Fortuyns vervanger werd als docent bij de (toen nog) Faculteit Sociale Wetenschappen van de RUG.
Verjonging
En ik, op mijn beurt, volgde Hans Kuné op in zijn rol bij de UK. Eerst tijdelijk als ‘redactiecoördinator’ en daarna als hoofdredacteur. De UK was daar in 1988 weer rijp voor, na jaren van zelfsturing, en na de ingrijpende verjonging van de redactie.
Hans Kuné werkte vervolgens nog meer dan twintig jaar voor de Groninger universiteit, als medewerker bestuurlijke informatievoorziening. Dat was iets heel anders dan journalistiek, al suggereert het woordje informatievoorziening raakvlakken.
Overpeinzingen
Naast zijn gewone werk schreef Kuné veel toespraken voor rector magnificus Frans Zwarts, en werkte hij lange tijd mee aan het blad Pictogram, het ICT-magazine van de RUG. Zijn journalistieke bloed kroop waar het niet gaan kon. Na zijn pensionering stortte hij zich op de fotografie, en tot vlak voor zijn overlijden bleef hij schrijven: overpeinzingen en gedichten.
Op 16 september 2021 vierde de Universiteitskrant het 50-jarig bestaan. Hans Kuné was te ziek om daarbij aanwezig te kunnen zijn. Dat speet hem zeer. De dag ervoor was ik bij hem op bezoek. ‘Het waren de mooiste jaren uit mijn werkzame leven’, zei hij over zijn tijd bij de UK.
Hans Kuné was de mooiste leidinggevende die ik in mijn werkzame leven heb gehad.
Luuk Hajema was redacteur (1984–1987) en hoofdredacteur (1987–1989) van de Universiteitskrant