Gerrit Breeuwsma was nog maar een kind en toch kan hij kan zich de Zesdaagse Oorlog in 1967, die voor de Arabische landen slecht afliep, nog heel goed herinneren. Hij vraagt zich af: wat hebben we sindsdien geleerd?
In de reacties op de bloedige invallen in Israël door Hamas werden vergelijkingen gemaakt met 9/11. Ook de retoriek van destijds werd weer ingezet. De inval was een terroristische aanval en de militieleden van Hamas waren monsters, die beestachtig tekeer waren gegaan op onschuldige burgerslachtoffers.
Veel politici gingen mee in die retoriek. Aan hun ondubbelzinnige afkeuring van de aanval voegden ze hun volledige steun aan Israël toe. Bij zoveel gruwelijkheden paste geen weifelend ‘ja, maar’.
Dat het (bijna precies) 50 jaar na de oorlog van 1973 plaatsvond, bleef natuurlijk niet onopgemerkt en droeg op een of andere manier bij aan de impact van het historische moment. Na 9/11 is er nu een 10/7 dat we ons lang zullen heugen.
Het kan me bijna niet zijn ontgaan, maar toch heb ik geen enkele herinnering aan 1973. Ik zat op de middelbare school, maar of en hoe het ter sprake kwam? Wat mijn opvattingen waren? Geen idee.
Mijn eerste associaties gingen dan ook niet naar 1973, maar verder terug in de tijd, naar de Zesdaagse oorlog in 1967. Ik moet negen geweest zijn en meen me te herinneren dat de hoofdmeester er speciaal de klassen voor langs ging.
Na 9/11 is er nu een 10/7 dat we ons lang zullen heugen
Dat deed hij alleen als er iets bijzonders was en meestal betekende dat niet veel goeds en werden we vermanend toegesproken. Deze keer kwam hij vertellen dat het oorlog was in Israël. Daar konden wij gelukkig niets aan doen en dus mochten we dat onbekommerd erg – en ook wel een tikje spannend – vinden.
Ik zie me zo weer zitten in het klaslokaal en ik verbeeld me zelfs te weten wat voor weer het was toen het werd verteld, maar eerlijk gezegd geef ik geen cent voor de betrouwbaarheid van die herinneringen.
Waarom ik het me toch meen te herinneren, komt waarschijnlijk vooral omdat ik me bij de Zesdaagse oorlog voor het eerst realiseerde dat geschiedenis niet alleen iets is in het verleden, maar doorgaat tot het heden. Thuis en op school was ik uitvoerig ingewijd in de wederwaardigheden van het Bijbelse Israël, waarbij het Joodse volk maar al te vaak het onderdrukte volk was.
Gelukkig konden ze regelmatig beschikken over heldhaftige types als David (die de reus Goliath wist te vellen), Gideon (die met slechts 300 strijders de Midjanieten wist te verslaan) en Samson (die als een soort Bijbelse Obelix hele divisies Filistijnen in de pan hakte).
Ik zie me zo weer zitten in het klaslokaal en ik verbeeld me zelfs te weten wat voor weer het was
In de klas werden de ontwikkelingen van de oorlog op de voet gevolgd. In het Israëlische leger kwamen de moed, slimheid en kracht van David en consorten mooi samen, al was het wapenarsenaal van tanks en vliegtuigen in 1967 heel wat geavanceerder dan de slinger en het handjevol stenen waarmee David Goliath wist te vellen.
Toen na zes dagen de Israëlieten de overmacht van de Arabische strijdkrachten hadden weten te verslaan en als winnaar de oorlog uitkwamen, leek dat even terecht als wanneer je favoriete club had gewonnen. Niks geen ‘gejamaar’.
Inmiddels zijn we jaren – en vele oorlogsconflicten – verder. Het heeft lang geduurd voor ik begreep dat de Palestijnen niet één pot nat waren met de Filistijnen, maar ondertussen ontbreekt het me niet aan kennis over het conflict.
Toch is het daardoor alleen maar lastiger geworden om een kant te kiezen. In de stelligheden van politici beluister ik niet de oplossing, maar eerder het probleem. Aarzeling en terughoudendheid zouden wat mij betreft meer op hun plaats zijn. En zou niet juist in het ‘ja, maar’ het begin van een oplossing kunnen liggen?
Ik hoop dat kinderen dat op school leren, maar ik houd mijn hart vast.
GERRIT BREEUWSMA