Die arme Mello Brunsema. Hij had toch echt verwacht de eerste hoogleraar van de Groningse universiteit te zijn. Hij was al in 1596 benoemd, toen – als voorzetje voor een echte universiteit – alvast een juridische faculteit werd opgericht. Maar ondanks het feit dat hij dapper college begon te geven, kwamen er geen studenten.

Al na twee jaar gingen er stemmen op om de beste man maar te ontslaan en hem in Appingedam op de Latijnse school neer te zetten. Maar het duurde tot 1601 voordat hij uit zijn lijden verlost werd en een baantje kreeg als controleur van de belastinginners.

En die universiteit… die liet nog dertien jaar op zich wachten.

Anecdotes

Het is een van de anecdotes uit het boek 400 jaar universiteit van Groningen van stadshistoricus Beno Hofman, dat 23 augustus gepresenteerd werd op de 400e verjaardag van de RUG. Het boekje is het vijftiende in de reeks Groningen van Alle Tijden, waarin elk jaar een ander aspect van de geschiedenis van Groningen onder de loep wordt genomen.

Het resultaat is een informatief, licht geschiedenisboek dat in 119 druk geïllustreerde pagina’s vierhonderd jaar geschiedenis afwerkt. Nee, dat is dus niet het diepgravende, veelomvattende werk van Klaas van Berkel waar iedereen eigenlijk op wacht. Dat komt nog.

Daar kan Hofman natuurlijk niets aan doen. Hij levert een boekje af binnen een bestaand format en dat doet hij adequaat. In vogelvlucht jast hij er 400 jaar doorheen. Er zijn veel jaartallen, veel ‘besluiten’ en highlights, met hier en daar een anecdote.

Tulpenhandel

Wie even wil weten wie Ubbo Emmius ook alweer was (behoorlijk anti-katholiek), kan prima in dit boek terecht. Of hoe de RUG aan zijn Hortus Botanicus kwam (de Groninger apotheker Hendrick Muntingh had zoveel geld verloren in de tulpenhandel, dat hij zijn tuin aanbood aan de Academie). Of dat de RUG al in de zeventiende eeuw bijzonder aantrekkelijk was voor internationals (vooral veel Hongaren). Niet grensverleggend, maar wel handig voor als je even wil weten hoe het zat.

Jammer is wel dat de haast ervan afdruipt. Passages over Mello Brunsema en de stichting van de juridische faculteit, zijn letterlijk overgenomen uit een artikel van emeritus hoogleraar Lokin. En ook het portretje van Frits Zernike (p.71) lijkt genoeg op de tekst van Wikipedia om de plagiaatscanner te laten afgaan. En dan zijn er nog lange passages die Hofman heeft geknipt en geplakt uit eigen, oudere publicaties. Zoals bijvoorbeeld over de vroege jaren van het Academisch Ziekenhuis (p.55)

Wat echter tegenvalt, is de vormgeving van het boek. Ten eerste is er de kleur. Over alle bladzijden is een depri  bruinbeige tint gegoten die na een tijdje behoorlijk op de zenuwen werkt.

Tweede tegenvaller zijn de illustraties. Daar zijn er veel van. Té veel. Op elke pagina staat er minstens één, maar vaak genoeg ook twee of drie.

Best handig

Gevolg is een voortdurende concurrentie met de tekst. Beter was het geweest om te kiezen voor minder, maar krachtiger beeld dat dan bovendien groter afgedrukt had kunnen worden. Dan valt er nog iets te zien op de kaart van Haubois uit 1643 bijvoorbeeld. Foto’s zijn vaak vlak en hebben weinig zeggingskracht. Een straat met een studentenflat in Selwerd bijvoobeeld. Of een deel van de portrettengalerij in het Academiegebouw.

Een boekje dus dat best handig is om te hebben en dat de geschiedenis van de RUG vlot samenvat, al voelt het een beetje plichtmatig.

400 jaar Universiteit Groningen, Beno Hofman, 119 pagina’s. Verkrijgbaar in de boekhandel voor 14 euro.

De UK verloot deze week vier exemplaren van dit boek.