Groningse bedrijven maken zich zorgen over de plannen van minister Dijkgraaf om universitair onderwijs in het Engels aan banden te leggen. Yeelen Knegtering, CEO van Klippa en oud-student van de RUG, maakte een rondje langs enkele collega’s.
Als een actieve economische speler in regio-Noord, vind ik het zorgwekkend toen ik las over de plannen van de regering om het aantal Engelstalige universitaire programma’s te verminderen.
Als medeoprichter van Klippa, dat werkt met AI-gebaseerde documentverwerking, weet ik waarover ik het heb. Ons bedrijf is gevestigd in Groningen en wereldwijd actief. Dat zou niet mogelijk zijn geweest zonder ons multiculturele team.
Het Klippa-team bestaat uit bijna honderd getalenteerde mensen en vijftien nationaliteiten. Velen van hen zouden hier niet zijn als de enige manier om te studeren aan de Rijksuniversiteit is dat je vooraf Nederlands hebt geleerd.
We hebben internationale talenten nodig, net zoals we lokale talenten nodig hebben. In een toch al krappe arbeidsmarkt, waar een tekort aan werknemers keer op keer de productiviteit en de groei van bedrijven beperkt, lijkt het een slecht moment om beperkingen op te leggen. En dan heb ik het niet alleen over de tech-sector.
We hebben internationale talenten nodig, net zoals we lokale talenten nodig hebben
Volgens het UWV telt Nederland 166 beroepen die kampen met een tekort aan arbeidskrachten. Op dit punt is mijn vraag of het Engelstalige academisch onderwijs zou moeten worden beperkt, al half beantwoord. Het beperken van de instroom van getalenteerde mensen zal hoogstwaarschijnlijk een ongeschikte maatregel zijn voor zowel onze regio als het hele land.
Luister niet alleen naar deze CEO… Want ik ben niet de enige, zo blijkt als ik rondvraag.
Dit is wat Tjarda Polderman van Founded in Groningen (een programma voor innovatieve ondernemers, startups en scale-ups in de stad en de provincie) en bestuurslid van YES Digital zegt: ‘Door de verengelsing van opleidingen te beperken, lopen we het risico getalenteerde mensen die een belangrijke bijdrage zouden kunnen leveren, van ons te vervreemden.’
‘Door internationaal talent te ontmoedigen om in Nederland te studeren, geven we de boodschap af dat we niet openstaan voor start-ups met internationale werknemers of succesvolle buitenlandse oprichters die waardevolle kennis, ervaring en kansen op werk kunnen meebrengen.’
Lusanne Tehupuring, oprichter van Enatom (een medisch-ethische app, ontwikkeld in samenwerking met het UMCG) en finalist van de Prix Galien Medtech Award, zegt: ‘Ik ben verbaasd, bezorgd en teleurgesteld toen ik las over de plannen om Engelstalige opleidingen te beperken. Het werken met een internationaal team en het gebruik van Engels als werktaal is cruciaal voor de groei en het succes van ons bedrijf.’
We moeten niet vergeten dat internationale studenten een enorm potentieel met zich meebrengen
Alex van Ginneken, voorzitter van Noordelijke Online Ondernemers (een groep onlinebedrijven in Noord-Nederland): ‘We moeten niet vergeten dat internationale studenten een enorm potentieel met zich meebrengen. Ze maken een bewuste keuze om in het buitenland te studeren, wat getuigt van ambitie en doorzettingsvermogen. Deze studenten brengen unieke perspectieven en ervaringen mee.’
‘Ik ben ervan overtuigd dat een heroverweging van de plannen om Engelstalige cursussen te beperken op zijn plaats is. Laten we de waarde van internationalisering van ons onderwijs erkennen en deze kans niet missen om de toekomst van Nederland te versterken in een wereld die steeds mondialer wordt.’
Hoeveel van dit soort meningen had ik kunnen verzamelen als de tijd het toeliet? Onder de spelers op onze gespannen arbeidsmarkt meer dan slechts een paar. Maar vertrouw niet zomaar een CEO, vraag het zelf.
YEELEN KNEGTERING
Yeelen Knegtering is CEO van Klippa, winnaar van de Groninger Ondernemingsprijs 2022 en studeerde Information Technology aan de RUG
Los van alle andere (wezenlijke) argumenten voor pro-Engels onderwijs:
Stel dat je dat wil beperken. Prima zeg.
-waar haal je de NL-talige docenten die als ‘vervanger’ moeten optreden? Morgen of over 3 jaar? Met (a) de krapte op de arbeidsmarkt en (b) het simpele feit dat tientallen % van de huidige univ docenten buitenlands zijn (dwz, deze baan is niet aantrekkelijk genoeg geweest in het recente verleden voor de ‘natives’).
-wat doe je met de huidige werknemers (die tientallen % buitenlandse docenten die zo-zo Nederlands kunnen spreken, laat maar daarin doceren). Er zijn contractuele afspraken – ze zullen er zijn over X jaar nog.
Dus, LOS van alle andere zaken/argumenten, deze ‘kreet’ tot doceren in het NL’s kan nu en in de komende +/- 5 jaren praktisch gewoon niet (voor het gros van de opleidingen, dat is). Wel is het een leuke slogan voor de politiek..
Nederlandse studenten die naar de universiteit gaan horen de Nederlandse taal al bij aanvang uitstekend te beheersen. De universiteit is er niet om Nederlands te leren. Daar hebben we de basisschool en het middelbaar onderwijs voor. Zoals we weten, schieten die al jarenlang tekort. De remedie is dus het basis- en middelbaar onderwijs verbeteren, niet het Engels van de universiteit verbannen. Het (beste) studiemateriaal van veel universitaire opleidingen is engelstalig. Wat voor Nederlands levert het op om hierover in het Nederlands college te geven? Universiteiten hebben heus wel goed nagedacht voordat ze besloten hun opleidingen engelstalig te maken.
“Ze maken een bewuste keuze om in het buitenland te studeren, wat getuigt van ambitie en doorzettingsvermogen.”
Dit is zeker niet altijd waar. Van de internationale studenten die ik heb gesproken is de reden veelal dat het makkelijker is om hier te studeren. Bijvoorbeeld bij psychologie is er een groot aantal Duitse studenten. In Duitsland is het lastig om psychologie te studeren wegens de numerus clausus. Velen gaan dus hier studeren, echter gaat 90% weer terug i.p.v. hier werken.
Dit laat dus niet per se zien dat ze veel ambitie of doorzettingsvermogen hebben, laat staan dat ze hier onze krappe arbeidsmarkt oplossen (de Nederlandse numerus fixus wordt gedeeld met nationale- en internationale studenten, waarvan 90% terug gaat).
Als de voertaal Nederlands is, wordt het aantal internationale studenten hoogstwaarschijnlijk lager en komen alleen studenten die ook echt Nederlands willen leren, wat de kans op hier werken vergroot.
Sommige studies die erg internationaal gefocussed zijn (AI of Computing Science) kan ik de voertaal Engels begrijpen maar dat hoeft niet voor elke studie te zijn. Als je in Nederland een psycholoog nodig hebt is de kans zeer groot dat hij of zij Nederlands moet kunnen spreken, wat je niet op een Engelstalige opleiding leert.
De lage stay-rate voor veel Engelstalige (numerus fixus) opleidingen is te laag om Engelstalig onderwijs als argument te gebruiken als oplossing voor de krappe arbeidsmarkt.
Verder hebben EU-internationale studenten ook straks recht op basisbeurs wat er voor zorgt dat de aantrekkingskracht om hier te studeren nog groter wordt voor veel buitenlandse studenten. Er zijn nu al huisvestings problemen. Meer internationale studenten maakt dit alleen maar erger.
“Als een actieve economische speler in regio-Noord, vind ik het zorgwekkend toen ik las over de plannen van de regering…” Dit soort kromme zinnen illustreren onbedoeld de noodzaak van meer onderwijs in het Nederlands.
Een genie? Hier tussen ons? Moet je kijken!
Een kromme Nederlandse zin als argument voor meer onderwijs in het Nederlands gebruiken, tegenover veel sterkere en relevante argumenten in dit stuk (kennisvergaring, kansen, arbeidstekort). Het staat niet in verhouding tot elkaar.