Jay Khalil, 27 jaar en aankomend RUG-student, komt uit Bagdad. Hij begrijpt wel dat de aanslagen in Parijs zoveel aandacht krijgen van de media. Hij is stellig: ‘Deze gebeurtenis moet door iedereen veroordeeld worden.’ Het is echter wel frappant dat er zo’n groot verschil bestaat in de aandacht die de media besteden aan deze agressieve daden, gaat hij verder. ‘Het is jammer dat er verschil schijnt te zijn tussen mensen, godsdienst, en huidskleur.’

‘Ik begrijp het wel, maar ik vind het niet eerlijk’, zegt de 29-jarige Habib Rahmeh. Hij studeert aan de Hanzehogeschool en komt uit Libanon. ‘Als er doden vallen moet daarover geschreven worden, ongeacht waar die mensen vandaan komen.’ Rahmeh heeft twintig jaar in Beiroet gewoond. Hij zegt dat de westerse media waarschijnlijk denken dat zelfmoordaanslagen aan de orde van de dag zijn in de stad. ‘In Parijs komt geweld niet vaak voor. Maar in het Midden-Oosten wordt het als normaal gezien.’ Maar in Beiroet zijn dit soort aanslagen helemaal niet gewoon, legt hij uit.

‘Niet verrast’

Noor Lekkerkerker is 25 jaar oud en behaalde haar bachelordiploma aan de RUG. Zij onderschrijft dat aanslagen geen schering en inslag zijn in Beiroet, waar ze op dit moment studeert. Toen de aanslagen plaatsvonden, zat ze te eten met collega’s. ‘Ik woon niet in die buurt, maar kom er wel eens langs als ik richting het zuiden ga’, zegt ze.

‘Zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar’
De reguliere media hebben wel aandacht gehad voor de aanslagen in Bagdad en Beiroet, maar lang niet zoveel als voor de gebeurtenissen in Parijs. Ook de nasleep van de aanslagen in de Franse hoofdstad wordt veel uitgebreider beschreven dan het andere geweld. Het verschil verrast haar niet. ‘Zo zit de wereld nu eenmaal in elkaar, zo zitten mensen in elkaar. Al helemaal mensen die niet zoveel weten over de situatie in het Midden-Oosten.’

Veel Nederlanders vragen haar hoe het is om in Libanon te studeren. Ze willen weten of het veilig is en gaan ervan uit dat dit soort dingen daar voortdurend gebeuren. ‘En natuurlijk is het risico op wraak groot, want Hezbollah is openlijk verwikkeld in een oorlog met Syrië.’ Wel reageert ze kritisch als de media het getroffen gebied een Hezbollah-bolwerk noemen. ‘Het ergste is nog dat er alleen maar onschuldige burgers zijn omgekomen bij de aanslagen.’

Facebook

Tijdens de aanslagen in Parijs werd de veiligheidscheck van Facebook ineens beschikbaar gesteld voor mensen in de Franse hoofdstad. Anders is de Facebook-veiligheidscheck alleen actief tijdens natuurrampen. Via dit systeem konden mensen hun vrienden en familie laten weten dat ze veilig waren. Er werd veelvuldig gebruik van gemaakt: meer dan 4,1 miljoen mensen reageerden. Maar de voorziening kreeg naast positieve reacties ook flink wat kritiek te verduren, omdat ze niet was geactiveerd in Beiroet of tijdens de aanslagen in Irak.

Het wekte bij sommigen de indruk dat Arabische levens niet belangrijk werden gevonden. Facebook-oprichter Mark Zuckerberg kwam snel met een antwoord. Hij legde uit dat het systeem vóór de gruweldaden in Parijs alleen gebruikt werd voor natuurrampen. ‘We hebben dit net veranderd en we zijn van plan om de veiligheidscheck in de toekomst ook vaker te activeren voor rampen als gevolg van menselijk handelen.’ Hij benadrukte dat Facebook ‘om iedereen evenveel’ geeft. Alex Schultz, vice-president Groei bij Facebook, voegde daaraan toe: ‘Voor alles een eerste keer, ook in moeilijke en gevoelige tijden, en voor ons was dat Parijs.’

De drie studenten zijn het erover eens dat het systeem belangrijk is. Khalil noemt de veiligheidscheck ‘een prachtig gebaar’, maar benadrukt dat het mooi zou zijn als het ook voor andere landen gebruikt werd. Zijn moeder en zus wonen nog altijd in Bagdad. Veel van Rahmeh’s vrienden wonen in Beiroet. ‘Ik woon nu in Nederland, maar ik wilde kijken hoe het met ze ging.’ Lekkerkerker denkt dat het systeem van nut had kunnen zijn voor Libanon. ‘Er bestond heel veel onzekerheid in het getroffen gebied.’

Europese Unie

Terwijl de reguliere media meer aandacht besteedden aan de aanslagen in Parijs, kwamen sociale media met een gebalanceerder beeld. ‘Sociale media relativeren deze gebeurtenissen en dat helpt’, zegt Rahmeh. Hij denkt dat de Europese pers misschien meer aandacht besteedt aan Frankrijk vanwege de Europese Unie. ‘Het voelt alsof het een deel van jezelf is.’ Khalil zegt dat hij niet in grenzen gelooft; die hebben we zelf bedacht. ‘We ademen allemaal dezelfde lucht in.’

‘Het voelt alsof het een deel van jezelf is’
De gebeurtenissen hebben weliswaar het debat rondom het verschil in media-aandacht voor het Westen en het Midden-Oosten aangewakkerd, en mensen bewuster gemaakt, maar Khalil en Rahmeh hebben er nog altijd gemengde gevoelens over. ‘We zeggen wel dat we tolerant zijn, maar we kijken altijd alleen maar naar wat er dicht bij huis gebeurt’, zegt Khalil. ‘Vanuit westers perspectief zijn alleen westerse levens belangrijk’, voegt Rahmeh toe. Hij denkt dat dit onbewust gebeurt en is er ook niet rancuneus over, maar hij wil wel dat het Westen op de hoogte is van de dagelijkse belevenissen van mensen in het Midden-Oosten. ‘Een mensenleven is een mensenleven.’