De toga staat haaks op de doelstelling van de RUG van ‘erkennen en waarderen’, stellen hoogleraren Jessica de Bloom en Janet Fuller van de Personeelsfractie in een open brief. Het alternatief is de toma, het tenue voor ondergewaardeerde mid-level academici.
Wij als Personeelsfractie onderstrepen de punten in dit opiniestuk over de toga die ud’s en uhd’s buitensluit en ondersteunen De Jonge Academie en haar project ‘Iedereen professor’. De hiërarchie die de ‘exclusieve toga’ uitdraagt, rijmt niet met de doelstelling van de RUG om alle medewerkers te erkennen en waarderen.
Maar nog belangrijker dan een inclusieve ceremoniële outfit voor alle deelnemers van een promotieplechtigheid is het onderliggende probleem: een niet functionele hiërarchie die ud’s en uhd’s onvoldoende mogelijkheid geeft om als promotor op te treden.
De Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek legt vast dat iedereen die over ‘voldoende bekwaamheid’ beschikt als promotor op kan treden (art. 7.18). Elke universiteit en elke faculteit geeft daar echter zelf invulling aan.
Binnen de RUG heeft dit geleid tot verschillen in beleid tussen faculteiten en een aantal twijfelachtige beleidsmaatregelen. Universitair docenten worden bijvoorbeeld onterecht stelselmatig uitgesloten van de optie om promotierechten (ius promovendi) aan te vragen.
Ud’s worden onterecht uitgesloten om promotierechten aan te vragen
Soms worden promotierechten ook gekoppeld aan het verwerven van subsidies. In zulke gevallen zijn er dus andere (en mogelijk oneigenlijke) criteria voor het verkrijgen van ius promovendi dan bewezen goede begeleiding van junioronderzoekers.
Problematisch in de ius-aanvraag is ook de structurele afhankelijkheid van collega´s door een veelvoud aan benodigde aanbevelingsbrieven. In andere landen worden promotierechten via andere universiteiten aangevraagd dan waar men zelf werkt om dit soort ongewenste afhankelijkheid en belangenverstrengeling voor te zijn.
Wat je zoekt in iemand met promotierechten is wetenschappelijke bekwaamheid (blijkend uit een doctorstitel en een productieve onderzoekslijn), enige ervaring en affiniteit met het begeleiden van junioronderzoekers (bijvoorbeeld het succesvol co-begeleiden van junioronderzoekers en scholing op het gebied van begeleiding/leiderschap).
Belangrijk is ook om te beseffen dat begeleiding van junior onderzoekers een team effort is en normaliter een minder ervaren begeleider gekoppeld wordt aan een meer ervaren begeleider. Minder ervaren begeleiders staan er dus niet alleen voor.
De toma kun je over je kleding dragen en voldoet aan de kledingvoorschriften
De Personeelsfractie heeft daarom de toma gecreëerd, het tenue voor ondergewaardeerde mid-level academici, als protest tegen ongelijkheid die zichtbaar wordt in het dragen van de toga. De toma kun je over je kleding dragen en voldoet ook aan de kledingvoorschriften voor academische plechtigheden.
Maar met de geborduurde tekst ‘tenue voor ondergewaardeerde mid-level academici’ maak je toch een statement naar de academische wereld: we erkennen dat er hiërarchie bestaat in academische rangen, maar we waarderen de bijdragen van iedereen in gelijke mate.
De toma staat dus voor waardering en erkenning van ud’s en uhd’s en hun bijdrage aan een promotietraject en/of de verdediging. Tot de kledingvoorschriften gewijzigd zijn, kan de toma tijdens academische plechtigheden gedragen worden.
Een alternatief is dat de hele promotiecommissie ervoor kiest om solidair allemaal geen toga te dragen of die over de arm draagt wanneer een lid van de commissie geen toga mag dragen. Wie de toma draagt (of wie als professor de toga achterwege laat/over de arm draagt), eist de volgende veranderingen:
- Promotierechten voor iedereen die over voldoende bekwaamheid als promotor beschikt. Universitaire docenten kunnen dus ook promotierechten aanvragen.
- Iedere uhd heeft automatisch promotierechten omdat deze door bevordering tot uhd bekwaamheid heeft bewezen.
- Iedereen met een doctorstitel kan een toga dragen tijdens alle academische plechtigheden.
Je kunt de toma lenen bij de Personeelsfractie van de universiteitsraad door een mail te sturen naar pf.ur@rug.nl.
Jessica de Bloom werkt aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde, Janet Fuller aan de Faculteit der Letteren. Ze zijn beiden hoogleraar en zitten namens de Personeelsfractie in de universiteitsraad van de RUG.
Mja, interessant. Beste collega’s, even kijken met breed inzicht naar de geschiedenis:
-in Tsaristich Rusland waren epauletten een kenmerk voor de elite [ongeveer als de toga nu zeg maar]
-Lenin/Stalin e.d. hebben die afgeschaafd want [ongeveer hetzelfde verhaal als met de toga]
-we weten, hoop ik, waar de nivellerende ideologie van Lenin/Stalin voor stond [==massamoord voor degenen die niet..]
-rond 1041 zijn de epaulettes door Stalin terug ingevoerd; hij besefte dat hij de oorlog kan verliezen als hij niet kan rekeken op de inzet van een hogere klasse [officiers]. Die klasse was onmisbaar.
Moraal: Wees voorzichtig met nivelleren. Niet iedereen is gelijk. Sommige mensen hebben zich tientallen jaren MEER ingezet dan andere mensen voor welk doel dan ook. Pas op als je die schaarse mensen wil reduceren tot hun lager niveau. Kan, maar pas op: je kan de stijd verliezen.
Men kan van alles blaffen over gelijkheid e.d. maar niet iedereen is gelijk; de tops worden door iets gemotiveerd om tops te zijn; en dat is o.a. dat ze als zodanig worden erkend.
NB: hetzelfde patroon is voor 2 millennia te zien; van de elitesoldaten van de Romeinse keizers; tot Napoleon’s garde en zijn civiele Legion d’Honneur; tot wat Frederik van Pruissen deed als onderscheidingen voor zijn (civiele) volk; tot Stalins epaulettes [en privileges voor zijn top wetenschappers]; en de privileges van alle finalisten bij de Olympiades tijdens het communisme in Oost-Europa [resultaten=enorm veel meer dan de rest van de wereld]. Je wilt excellentie hebben? Dan moet je het erkennen. In welk systeem dan ook.
Jeetje, de skandinavisering van onderwijs & wetenschap begint nu toch wel extreme vormen aan te nemen. In Zweden mag je geen onvoldoende geven want dat is kwetsend voor de tere kinderziel. Kon Nederland zich gelukkig prijzen dat de toga’s niet afgeschaft zijn bij de revolte van 1969/1969, komen er nu blijkbaar nog weer meer nivelleringsgolven aan. Dan zou ik toch aanraden om onderwijzers in het lager onderwijs ook een toLa te geven (toga lager onderwijs). De mooie ceremonie die we hebben kon je altijd goed gebruiken om bij promotieplechtigheden leden van de oppositie te lokken uit landen (Du, Fr) waar de rituelen volledig zijn platgeslagen. Ik heb er daarentegen geen enkel probleem mee als UD’s een leentoga krijgen bij promoties. (Over verschillen gesproken, in Leiden mocht je als togati van andere universiteiten nooit op de eerste rij zitten. Ook heel erg.)
De hierarchische structuur binnen onderwijsinstellinen ihbz universiteiten lijkt sterk op de militaire hierarchie. Waarom schaffen we de doctorstitel alsmede professortitel niet gewoon af alsmede de ‘onderverdeling’ in UD, UHD en prof.? Het legt m.i. een eeuwenoud machtssysteem bloot van ongelijkheid en overheersing. Blijft natuurlijk wel een dingetje wie de regels bepaalt en hoe deze worden uitgevoerd. In een wetenschappelijke omgeving lijkt competitie normaal en ‘wint’ de beste: een typische alfa maatschappij dus waar je alleen kunt overleven als je meevecht. Vind ik jammer.
Goed punt! Hoe “goed” het beleid van de hooggeleerde collega’s deugt zie je wanneer ze dat na twee, drie jaar alweer moeten wijzigen! 😂 We hebben toch ook Universiteits- en Faculteitsraden waar beslissingen kunnen worden genomen – en dan zelfs met meer medezeggenschap.
Dat huidige systeem werkt machtsmisbruik en manipulatie in de hand.
Maar “de beste” wint? Of degene die de jury kan overtuigen “de beste” te zijn? Dat laatste kan ook met deceptie te maken hebben.
Precies, precies; de volgende stappen:
– iedereen, ongeacht niveau, aanspreken als “kameraad” [of tovarisch]
-als de resultaten [onderzoek, aantrekken van talentvolle medewerkers uit buitenland, samenwerkingen[ niet meevalt, gewoon het internationale kapitalisme o.i.d. blamen en doorgaan met stap 1
-en zeker, als iemand zich verweerd hiertegen, die persoon branden als kapitalist, neofascist, pianist, of iets dergelijks deugend
Ja, waarom niet? De nivelleringsgeschiedenis van de vorige eeuw heeft ons blijkbaar niets geleerd..
haha, ik denk dat het ‘m niet zit in communisme vs kapitalisme, maar dat 1) alle mensen gelijkwaardig zijn en dus 2) niemand recht heeft om een ander te overheersen, maar dat er 3) wel spelregels nodig zijn voor omgangsvormen indien via consensus (zelden) dan wel via consent (meestal). Dat is toch hoe één vd vele systemen waarin populaties mensen samenleven werkt nl demokratie? De rotte appels en peren in zo’n systeem, alfamannetjes (m/v/hen) zijn een continue uitdaging. Gemakkelijk zal het niet worden, alleen de zon gaat voor niets op.
Als je vindt dat je een toga aanmoet, doe er gewoon een aan. Wie houd je tegen?
Let wel dat in de VS elke professor (assistant=UD, associate=UHD, full=hoogleraar) heeft de ius promovendus. Zelf promoveerde ik bij een assistant professor, die zowel een echte geleerde was als een uitstekend begeleider. Ik kan niet zeggen dat de proefschriften daar minder zijn dan hier. Dus, iedereen promotierecht; als de selectiecommissie vindt dat iemand promovendi kan begeleiden, mag die dan ook de doctorstitel toekennen.
Bedankt dat dat eindelijk iemand zegt! Jullie zijn in de U-Raad op de juiste plek.
In Nederland dat altijd zo gelijkwaardig wil zijn dragen juist de hoogleraren ouderwetse kleding waarmee ze de hele rest van de maatschappij voor iedereen zichtbaar uitsluiten.
We zijn allemaal burgers en daar hoort ook gewoon burgerlijke kleding erbij.
P.S. In Duitsland wisten ze al in de jaren ’70: “Unter den Talaren, Muff von tausend Jahren.” (Onder de toga’s, geur/stank van duizend jaren.) Ze werden afgeschaft en ik ben daar nog niemand tegengekomen die ze mist.
Ik zou zeggen – iedereen in Toma of gewoon als op veel internationale universiteiten de Toga afschaffen en iedere uhd promotie rechten geven! Ik heb voldoende collega’s die even slim en bekwaam zijn als ik maar die van een of andere reden vast zitten in het systeem en geen ius hebben. De universiteit moet voor kennis staan en geen circus zijn.
Was toch leuk geweest als er een officiële toma was ontworpen zonder kinderachtige pasief aggresieve tekst erop geborduurd.
Onderwaardering is de beoogde boodschap maar alles wat ik hieruit haal is dat het er een paar uhd’s zijn die hun plafond hebben bereikt, die realiteit niet aankunnen en dus maar het niveau van hoogleraar omlaag proberen te trekken zodat zij zich beter kunnen voelen over zichzelf
Je hebt als rechten student na het volgen van een paar colleges natuurlijk al helemaal door hoe zo’n universiteit werkt en dat alleen maar competentie en goede samenwerking de redenen zijn waarvoor iemand tot hoogleraar wordt bevorderd (i.p.v. bijv. de goede oude vriendjespolitiek).
Ik zou zeggen: geef je naam maar op! Jij moet de volgende CvB voorzitter worden. Dan komt alles goed. In ieder geval voor jou.