Parijs! Stad van de liefde, stad van de mode, stad van de stijl. Meestal. Behalve twee keer per jaar, wanneer een stel bètawetenschappers bijeen komt om zich twee dagen in een kelder zonder daglicht op te sluiten en te wentelen in de nieuwste ontwikkelingen op hun onderzoeksgebied.

Het onderwerp van deze keer: de geplande uitbreiding van het aantal detectoren dat signalen oppikt van de deeltjeslawines die worden veroorzaakt door hoog-energetische deeltjes uit het universum. Met zo’n onderwerp kun je je voorstellen dat de zaal gevuld is met professoren, postdocs, PhD studenten en ingenieurs. En zesennegentig procent van de aanwezigen is man.

Tweestrijd

Het is niet voor het eerst dat ik één van de weinige of zelfs de enige vrouw in de zaal ben. Toch blijft het onwennig om behandeld te worden alsof je afkomstig bent van een andere planeet. Als ik een zaal binnenkom, zie ik mannen in tweestrijd: moeten ze mij ook een hand geven? Of zouden ze weg komen met zwaaien vanaf de andere kant van de kamer?

Ook tijdens de meeting zitten mannen nog liever buiten bereik van een stopcontact dan naast een vrouw (‘dan laad ik mijn laptop gewoon in de pauze op’). Gedurende het diner wordt er standaard een dieetgrap gemaakt als je geen toetje bestelt. Maar nooit een rij voor het toilet. Dat is het enige voordeel dat ik kan bedenken.

Vrouwen in de bètawereld zijn schaars. Ik denk dat dat komt omdat we naast de kwaliteit van ons werk ook op andere dingen beoordeeld worden. Tijdens de borrel vang ik een gesprek op tussen twee Duitse professoren, beide grote namen in het onderzoeksgebied. Je zou denken dat de gedachtewisseling over wetenschap gaat, maar niets blijkt minder waar. Eén van de twee heeft namelijk vrouwelijke PhD’s in dienst: één staat op het punt te bevallen en de tweede heeft net aangekondigd drie maanden zwanger te zijn.

Geslagen hond

De tweede professor, die alleen maar mannelijke PhD’s heeft aangenomen, lacht de eerste uit. ‘Brutmaschine’ noemt hij de afdeling van zijn collega smalend. De eerste professor produceert een zuur lachje, neemt een slok van zijn bier en incasseert het commentaar als een geslagen hond. Geen woord over de academische prestaties van de dames: blijkbaar is in de academische wereld van deze bèta’s het hebben van een baarmoeder een wezenlijk onderdeel van je cv.

Ik zucht. Zolang evolutie ons dus in staat stelt ervoor te zorgen dat het menselijke ras niet uitsterft en we hierop afgerekend worden, wennen die betamannen nooit aan de omgang met vrouwen.

Wendy Docters is sterrenkundige en werkt als PhD bij het Kernfysisch Versneller Instituut van de RUG