Caspar David Friedrich
Afgelopen weekend bezocht ik de Sächsische Schweiz, een eigenaardig natuurgebied dat zich ongeveer tweehonderd kilometer ten zuiden van Berlijn bevindt.
De natuur in deze streek schijnt al eeuwen tot de verbeelding te spreken. Zo diende het onder andere als inspiratie voor een wereldberoemd schilderij van Caspar David Friedrich: Der Wanderer über dem Nebelmeer. Hierop is een eenzame wandelaar te zien die uitkijkt over de sublieme rotsformaties gelegen in een grillig berglandschap.
Onpeilbare kracht
‘Bij aankomst bleek dat we de enige gasten in het kasteel waren’
Het schilderij verbeeldt het idee van het nietige individu dat geconfronteerd wordt met de onpeilbare kracht van de natuur. Niet onterecht gold het werk begin 1800 als het summum van het Duits-romantische gedachtegoed. Ook Richard Wagner was niet onbekend in de Sächsische Schweiz. Hij kwam er regelmatig om de benen te strekken.
Het doel van mijn reis was dan ook om erachter te komen waarom deze plek hen dusdanig inspireerde. Zodoende hadden we na drie uur rijden de uitlaatgassen van Berlijn ruim achter ons gelaten en waren we beland in een berglandschap met diepe dalen, waar een dichte nevel tussen de dennentoppen hing.
Ik had van tevoren twee nachten geboekt in Burg Hohnstein, een enorme burcht bovenop een rots. Bij aankomst bleek dat we de enige gasten in het kasteel waren. Bovendien kwamen we erachter dat alle restaurants in het dorp om acht uur al waren gesloten. ‘Sie sind nicht mehr in Berlin’, werd ons nog op het hart gedrukt bij de receptie.
Het moment
De volgende dag trokken we er vastberaden op uit. De wandelroute voerde ons eerst door Rathen, een klein dorpje aan de Elbe. Van daaruit liepen we verder langs een mosgroen bergmeer, de Amselsee, waarna we een smal pad volgden dat ons tussen de vochtige rotswanden door leidde. Na een uur werd het pad lichter en ontvouwde de diepte zich langzaamaan tussen de bomen.
Bovenaan de berg was het daar dan eindelijk, het Caspar David Friedrich-moment.