Volgens Pieter Duisenberg van de VVD moeten studies worden beoordeeld op zaken als ‘nut en noodzaak’. Hij diende daartoe in de Tweede Kamer een motie in en noemde journalistiek en psychologie als voorbeelden van opleidingen die naar zijn mening tekortschieten.

Hoe het ze bij de opleiding journalistiek vergaat, weet ik niet, maar onder psychologen was het even schrikken. In de gangen van het Heymansinstituut is de spanning voelbaar en zie je collega’s beschuldigend naar elkaar loeren. Iedereen denkt dat hij best wel met iets nuttigs bezig is, maar dat het vooral anderen zijn die het laten afweten.

Zelf vind ik het nogal een ondoordachte opmerking, die ik als beoogd staatssecretaris van Nutteloze Zaken natuurlijk niet over mijn kant kan laten gaan.

Om te beginnen, wat is nutteloos?

Nou, als iets nutteloos is, dan wel de VVD, een partij die keihard opkomt voor wat iedereen toch al wil: geen belasting betalen, meer asfalt, harder rijden, copieus lunchen en dat dan werken noemen en ’s avonds brallend aan de bar ‘biertje’ roepen. Prima, maar daar hoef je toch geen politieke partij voor op te richten? Dan kun je net zo goed een Mooi Weer Partij beginnen: ‘Mooi weer en zonnige vakanties staan als speerpunten in ons verkiezingsprogramma.’ Daar zou ik best lijsttrekker van willen worden. Wij van de MWP vinden dat…

Maar ik dwaal af.

Politieke partijen zijn er nu juist voor om dat te regelen wat mensen niet uit zichzelf doen. Daarom is het politieke werk ook zwaar en zelden aangenaam. Politici lijken al gauw vervelende mensen en als zich maar even iets leukers aandient, zijn ze weg.

Duisenberg heeft trouwens een wat beperkte opvatting over ‘nutteloos’; hij bedoelt dat afgestudeerde psychologen moeite hebben werk te vinden. Tja, vind je het gek: eerst flink bezuinigen op de Geestelijke Gezondheidszorg (dankjewel VVD) en dan verbaasd opkijken dat er voor psychologen steeds minder emplooi is. Er zijn opleidingen waar werkloosheid is en toch zijn ze nog heel populair, aldus het kamerlid. En dat moet veranderen! Tja, er zijn gebieden waar het regelmatig slecht weer is en dat moet veranderen, vinden wij van de MWP.

Maar dat er werkeloosheid is onder psychologen, wil niet nog zeggen dat er geen vraag is naar hun diensten. Kijk maar naar de wachtlijsten (wij van de MWP zijn tegen depressies).

Bij de VVD denken ze kennelijk dat als je bezuinigt op de politie, en agenten dus zonder werk komen te zitten, dat er dan plotseling ook geen boeven meer zijn.

Misschien dat de verwachtingen ten aanzien van de psychologie wel eens wat te hooggespannen zijn. De grondlegger van de Nederlandse psychologie, Gerard Heymans, meende in zijn beroemde rede uit 1909 – De toekomstige eeuw der psychologie – dat de psychologie bij uitstek in staat was maatschappelijke en persoonlijke problemen, van intermenselijke conflicten en echtscheidingsproblemen tot een wankelende levensbeschouwelijke oriëntatie, op te lossen. De psychologie, zo meende hij, zal ons helpen ons leven naar tevredenheid in te richten.

Dat was wellicht iets te optimistisch. Psychologische problemen zat, maar met het oplossen daarvan wil het niet altijd lukken.

O ja, meneer Duisenberg, nog één dingetje. Als slechts 32 procent van de stemgerechtigde bevolking de moeite neemt om te stemmen voor een associatieverdrag dat onder aanvoering van een minister-president van de VVD is gesloten en vervolgens de meerderheid van die bescheiden opkomst ook nog tegen dat verdrag stemt, hoe nutteloos kun je dan zijn voor je aan jezelf gaat twijfelen?

Maar goed, Duisenberg heeft een motie op zijn naam en daarmee zijn nut als kamerlid weer voor even bewezen.