De tien studenten vormden het team dat Groningen mocht vertegenwoordigen op de iGem jamboree, een wedstrijd waar 280 universiteiten strijden voor de beste ‘genetically engineered machine’.

Hun idee? Bacteriën zo modificeren dat ze een biofilm maken, waarmee je vervolgens blauwe energie kunt opwekken. Blauwe energie is de energie die ontstaat wanneer zout en zoet water samenkomen. Dankzij het zout bevat zeewater positief geladen natrium en negatief geladen chloorionen. Door het water langs een membraan te laten lopen, dat maar één type ion doorlaat, ontstaat verschil in lading. En dat kun je gebruiken om stroom op te wekken.

Vieze membranen

Dat is op zichzelf niet nieuw. Aan de Afsluitdijk staat bijvoorbeeld een proefinstallatie. Maar er is een probleem met de membranen. ‘Ze worden snel vies doordat er klei op komt’, zegt Timon van der Berg, de wiskundige van het team. ‘Elders op de wereld is het probleem vaak dat er zeeleven op gaat groeien.’

Het schoonmaken is duur en ingewikkeld. En dus wilden de studenten een membraan maken van bacteriën – een biofilmlaagje dat je kunt vergelijken met tandplak. ‘Als die bacteriën dat zeeleven opeten, hoeft schoonmaken niet eens meer’, zegt scheikundestudente Hanneke Siebe.

Bacterie

Maar daarvoor moesten ze dus eerst bewijzen dat het ook echt kan. Dat het mogelijk is een bacterie genetisch zo aan te passen dat hij alleen een bepaald soort ionen doorlaat.

Dat lukte: de studenten richtten zich op een bacterie die alleen negatief geladen ionen doorliet. Maar gemakkelijk was het niet, zegt Van der Berg. Experimenten mislukten en de allerlaatste aanpassing, met een nieuwe genensequentie, kwam te laat om nog te kunnen gebruiken, waardoor het resultaat net iets minder was dan gehoopt.

Biofilm

Toch zijn de studenten dik tevreden. ‘We hebben bewezen dat het mogelijk is om een biofilm te maken die ion-selectief is’, zegt Siebe. ‘Dat was nog nooit eerder gedaan.’ Ze vielen in Boston weliswaar niet in de prijzen, maar het ging wel allemaal ‘hartstikke goed’.

En nu… nu moeten de laatste eindjes nog aan elkaar geknoopt worden. Want de studenten moesten alles zelf betalen. Ze haalden weliswaar flink wat geld op van sponsoren en donateurs, maar een crowdfundingsactie loopt nog. Tot 1 november, zegt Siebe.

En het geld is wel nodig. Er staat nog een bedrag van 600 euro open. En als dat er niet komt? ‘Tja, ik hoop niet dat we het restant straks uit eigen zak moeten betalen’, zegt Siebe.