Ken je dat grapje van de opa met de trap? Je hoort iemand het k-woord ongepast bezigen, en dan onderbreek je diegene met: ‘Je moet geen kanker zeggen, want mijn opa is laatst van de trap gekankerd.’

In mijn geval is het niet eens een grap, want vorig jaar mieterde mijn 90-jarige grootvader van de keukentrap tijdens het snoeien van de heg. Opstaan lukte hem niet meer. Stug als ie is, sleepte hij zich als een aangespoelde zeemeerman naar binnen. Gelukkig hadden de buren hem niet gezien. Eenmaal binnen hees hij zich op een stoel, om te wachten tot hij weer kon lopen. Wat natuurlijk lang kan duren met een gebroken heup.

Inmiddels heeft de aftakeling zich onherroepelijk ingezet. De auto is verkocht. Vier keer per week komt tafeltje-dek-je. Een grote kalenderklok vertelt hem welke dag en maand het is. Z’n nieuwe gehoorapparaat weigert hij in te doen.

Zondag gingen mijn moeder en ik even bij hem langs in Roden. Onaangekondigd, want thuis is-ie toch wel. We treffen hem met z’n neus voor de tv, die zo luid staat dat hij ons niet hoort binnenkomen. Hij kijkt tennis, maar weet niet meer dat het tennis heet. De tv kan niet zachter, zegt-ie, want de afstandsbediening is al een eeuwigheid geleden achter de kast gevallen. M’n moeder hengelt de afstandsbediening tevoorschijn, en legt hem uit dat je het volume ook op de tv zelf kan aanpassen. Dat was nieuw voor hem. M’n hartbrekende vermoeden dat hij al jaren leeft met één zender op één volume stop ik snel weg.

Als een soort conversation starter zegt opa dat-ie niks snapt van ‘dat spel’. M’n moeder herkent daar een hulpvraag in, en in luid dialect probeert ze hem meermaals de puntentelling van tennis uit te leggen. En dat spelen op gras anders is dan op gravel, vanwege de manier waarop de bal weg kaatst. Hij sluit het onderwerp af met dat-ie het niet snapt.

Ze bespreken welke meubels hij kan meenemen als hij straks gaat hokken met zijn jeugdliefde in haar tehuis. M’n moeder stelt voor zo’n foeilelijke stoel te nemen waaruit hij met hulp kan opstaan. Maar dát gaat hem te ver. ‘Dan blief ik wol sitt’n.’ En zo is het maar net.