Josué Almansa runt een filmclub: ‘Ik wil mensen laten nadenken’
Onderzoeker Josué Almansa vult zijn dagen met het bestuderen van enorme datasets. Maar één vrijdag per maand laat hij de statistieken voor wat ze zijn om films te kijken en te bespreken met de door hem opgerichte filmclub.
Door Lotta Groenendaal
By Lotta Groenendaal
Lotta Groenendaal
‘Ik heb niet de illusie dat ik de wereld ga veranderen met mijn filmclub,’ zegt hij. Maar het maakt hem gelukkig om te merken dat mensen weken nadat hij een film heeft vertoond er nog over praten en er met elkaar over discussiëren.
Films zijn voor biostatisticus Josué Almansa meer dan alleen entertainment. Ze zijn een manier voor mensen om voorbij de oppervlakkige dialoog te komen en op een dieper niveau met elkaar in gesprek te gaan. ‘Iedereen heeft zijn eigen perceptie van de werkelijkheid, en het leven is niet zo zwart-wit als films vaak afbeelden’, zegt hij. ‘Maar via deze theatrale emoties zien we meer van de pijn van mensen en dat wekt empathie op.’
En dus nodigt Almansa iedereen uit om naar zijn club Let’s movie it te komen in de Studentenkoepel Levensbeschouwelijke Organisaties (SKLO) aan de Kraneweg. Al vijf jaar komt daar een man of dertig – een mix van studenten, onderzoekers en vrienden – eens per maand bij elkaar. ‘Ik vind het gewoon mooi om mensen bijeen te brengen, en het is altijd leuk om samen films te kijken’, zegt hij.
Leeghoofdig entertainment
Zijn eigen liefde voor cinema werd aangewakkerd door zijn filosofieleraar in zijn geboorteland Spanje. Die moedigde Almansa aan om films te zien als meer dan leeghoofdig entertainment, maar als een manier om de emoties en problemen van andere mensen te begrijpen.
En toen hij Courage under Fire zag, de film uit 1996 met Denzel Washington en Meg Ryan, was hij helemaal overtuigd. ‘Die film laat zien hoe moeilijk het is om een leugen vol te houden’, zegt hij. ‘Het leerde me om verantwoordelijkheid te nemen voor je fouten en er transparant over te zijn tegen degenen die erdoor worden getroffen.’
Ik geniet ervan om gasten bloot te stellen aan verschillende wereldbeelden
Als je met statistieken werkt, kan een kleine fout grote gevolgen hebben, zegt hij. ‘Je moet je ervan bewust zijn dat acties gevolgen hebben, dat is een les die Courage under Fire me heeft geleerd over mijn werk.’
Dus toen een vriend in Groningen hem aanmoedigde om een filmclub te beginnen die mensen aanzet tot gesprekken met inhoud, leek hem dat een uitstekend plan. Almansa vindt het geweldig om te zien dat een film iemand heeft geraakt. ‘Ik geniet ervan om gasten bloot te stellen aan verschillende wereldbeelden en meningen. Ik wil dat ze blijven nadenken over de films die ze hebben gezien.’
Inzichten
Doorgaans kiest hij voor films die tot nadenken stemmen, zoals Elephant Man van David Lynch of The Remains of the Day van James Ivory. Door onderwerpen aan te snijden als vergeving, twijfel en opoffering, hoopt Almansa zijn gasten tot nieuwe inzichten te brengen.
Ook kleine observaties kunnen volgens hem leiden tot discussies met impact. En als dat een positief effect heeft op zelfs maar één bezoeker, beschouwt hij zijn club als succesvol. ‘We kunnen onszelf nauwelijks veranderen als mensen, dus de belangrijkste veranderingen in het leven zijn klein.’
Toch was Almansa er niet altijd zo zeker van dat de filmclub de beste manier was om zijn liefde voor cinema tot uiting te brengen. Hij heeft er weleens aan gedacht om te stoppen. ‘Marketing is niet mijn ding en ik voel veel druk om mensen geïnteresseerd te krijgen. Wat als ze voor het eerst komen en de film die ik heb gekozen niet leuk vinden, of de discussie die daarop volgde? Komen ze dan nog wel terug?’
Politieke films
Het is ook best lastig om een kritische, diepgaande discussie op gang te brengen, vindt hij. Te veel diversiteit in genres en ideologieën kan conflicten veroorzaken, maar als je te weinig variatie biedt, zorg je voor een bubbel waarin mensen alleen hun eigen wereldbeeld en meningen bevestigd zien.
Ik voel veel druk om mensen geïnteresseerd te krijgen
Daarom blijft hij weg bij al te politieke films die zijn gasten uiteen kunnen drijven. Een onbewuste keuze, zegt hij. ‘Ik hou gewoon niet van confrontaties’, lacht hij.
Maar zijn concept lijkt te werken, want de mensen blijven terugkomen. ‘Er zijn vaak wel wat nieuwe gezichten, maar ook veel vaste gasten.’
De balans tussen zijn abstracte werk en de levendige discussies over film op vrijdagavonden houdt Almansa met beide benen op de grond. En als hij niet aan het werk is of filmavonden organiseert, kun je hem tegenkomen op andere plekken waar film aan bod komt. ‘Ik probeer bij elke discussie over film te zijn in Groningen, bijvoorbeeld bij de Marvellous Mind-reeks in het Forum.’
Ook film kijken? Evenementen worden aangekondigd op de Let’s movie it-Facebookpagina. De eerstvolgende vertoning is de psychologische thriller Gaslight uit 1944 op 20 oktober om 19:30 uur in het SKLO-pand, Kraneweg 33. Toegang is gratis.