Alle bouwplannen tot 2035
Zo ziet het UMCG-terrein er straks uit
Door René Hoogschagen
By René Hoogschagen
Het grootste deel van de plannen betreft het ziekenhuisgedeelte. Dat heeft vrij weinig met de RUG te maken, maar voor wie er coschappen loopt of onderzoek doet toch even een toelichting.
Het hoofdgebouw met de poli’s en verpleegafdelingen (van buiten herkenbaar aan de witte, halfronde torens en van binnen aan de balkonnetjes) wordt grondig vernieuwd. Omdat de zorg gewoon doorgaat, doen ze dat stukje bij beetje. In dit geval: toren voor toren. De verbouwing van de eerste toren start dit jaar, de oplevering van de laatste toren staat gepland voor 2030.
De afdeling psychiatrie zit nu aan de oostkant van het terrein in een aftands complex, maar verhuist volgend jaar naar een splinternieuw gebouw op steenworp afstand. De bouw daarvan is nu druk bezig, de oplevering is later dit jaar.
Het oude complex gaat daarna tegen de vlakte, behalve de fietskelder onder een van de panden, want die is nog wel handig (waarover later meer). Daardoor is er plaats voor de laboranten van het UMCG die daar ook een nieuw pand krijgen (start bouw 2025, oplevering 2028). Dat wordt een soort flexwerkplek voor labonderzoekers.
Schuifpuzzel
Nu hebben allerlei afdelingen namelijk nog eigen labs, maar samenvoegen scheelt ruimte en die kan dan weer voor iets anders gebruikt worden. Ook alle intensive care-afdelingen komen zo samen (verbouwing 2025 en 2030). En voor alle zorg rond zwangerschap en jonge kinderen komt er een ouder-kindcentrum (verbouwing 2028).
Zoals het dertien jaar geleden is bedacht, gaat het niet worden
Een enorme schuifpuzzel, dus, die in het honderd loopt als de gemeenteraad dat labgebouw afkeurt. Zoals het dertien jaar geleden is bedacht en goedgekeurd, gaat het in elk geval niet worden, zegt Evert Jan Beens, managing director van UB2035. Destijds was er een u-vorm ingetekend, maar dat is niet werkbaar voor de laboranten, volgens Beens. Dus moet die inham veel kleiner. Dat is al in een nieuw plaatje gegoten, maar zo wordt het ook niet, zegt Beens: er moet nog een trapvorm in, zodat het niet zo massief aandoet.
Maar Beens verwacht geen problemen en dus ook geen vertraging. ‘Het pand van psychiatrie is ook anders geworden, dat kon ook.’
Anda Kerkhoven Centre
De noordkant dan, waar de faculteit huist. Daar wordt nog meer gebouwd. Eriba en het protonencentrum staan er al een tijdje, maar er verrijst een groot nieuw onderwijsgebouw: het Anda Kerkhoven Centre (AKC). Dat is een toren met lokalen, een paar grote collegezalen en daartussen een grote overkapping met ontmoetingsplekken, eeterij en de nieuwe entree (start bouw 2022, oplevering 2023).
Tip van voorlichter Jeroen de Lezenne Coulander als het AKC eenmaal klaar is: chillen in het trappenhuis. Het wordt namelijk extra breed gemaakt om zitplekken te herbergen, met op de bovenste etage prachtig uitzicht over de stad.
Op het oude dak van Bloemsingel 1 komt een terras
Aan de overkant van het nu doodlopende weggetje tussen de W.A. Scholtenstraat en het bouwterrein van het nieuwe onderwijsgebouw staat het statige Bloemsingel 1, dat ene pand met die schattige luifeltjes en een boel ornamenten. Daar krijgen straks de elitepaardjes van het University College Groningen les (start bouw 2024, oplevering 2025).
Het pand krijgt een heel stuk nieuwbouw met veel glas, wat deels over het oude pand heen komt te staan. Dat is overigens geen monument, volgens De Lezenne Coulander, ‘alleen de gevel. Maar we behandelen het wel als monument.’ Nog een tip van hem: op de bovenste verdieping van dat nieuwe deel heb je rondom uitzicht over de stad. En op het oude dak komt een terras.
Usva en Aclo
Zijn we er dan? Zeker niet.
Naast het UCG, deels in het oude farmaciegebouw, komt een nieuw onderkomen voor de Usva (inclusief theater) en de Aclo (kantoren, geen sportzalen). Hoe dat eruit gaat zien en wanneer de bouw start is nog onbekend; het is nog niet eens aanbesteed. Het oude farmaciegebouw wordt in elk geval een stukje ingekort en waarschijnlijk komt er dan weer een nieuw stuk aan de zijkant – mogelijk voor het theater?
Verder noordwaarts komen we op de Vrydemalaan. En nóg weer verder vinden we het Bodenterrein. Dat is de strook met het stadsstrand, DOT, de studentencontainerflats van Nijestee, de fitboy-buitengym en een woonflat. Die laatste, Libertas genaamd, is in november opgeleverd en biedt plaats aan 270 studenten van het UCG.
Maar die containerflats moeten in 2026 weg, want dan is de vergunning na vijftien jaar verlopen. ‘Ze zijn ook aan hun eind’, volgens omgevingsmanager Eduard Ridder. Wat ervoor in de plaats komt is nog in nevelen gehuld. RUG, UMCG en de gemeente zijn daar nog over in gesprek, zegt hij. In de zomer komen ze met met een zogenaamde gebiedsvisie voor het hele terrein, vanaf de hoofdingang tot en met de containerwoningen.
Buitengebied
Het oog wil natuurlijk ook wat, dus zijn landschapsarchitecten van meerdere bureaus momenteel bezig met een plan voor het hele buitengebied rondom het UMCG. Want, wees eerlijk, dat is nu niet om aan te gluren. Het idee, volgens projectleider John de Groot: minder asfalt, meer groen en minder fietsen. De fietsenstallingen gaan in kelders of fietsflatjes, maar men moet nog steeds wel met de fiets komen, want de auto zal zich als gast moeten gaan gedragen.
Er komt een fietspad dwars over het terrein
Het hele gebied moet ook meer onderdeel worden van de stad. Oftewel: er komt een fietspad dwars over het terrein, van de Korrewegwijk langs Ingang Noord tot het centrum. Als de omwonenden niet al te veel dwars liggen, tenminste.
Voor het buitenplan ziet landschapsarchitectenbureau Felixx, dat over de grote lijnen gaat, twee ringen op het terrein: een buitenring en een binnenring. De buitenring gaat over de Vrydemalaan, langs de Oostersingel, voor de hoofdingang langs en dan tussen het water en de gebouwen weer terug. De binnenring gaat vanaf de hoofdingang binnendoor, over de Fonteinstraat en dan bij de ingang Noord rechtsom en bij het Beatrix Kinderziekenhuis weer naar binnen over de Poortweg tot je weer terug bent bij de hoofdingang.
Zonnepanelen
Groen wordt ook een deel van het dak van de psychiatrie. Dat isoleert goed en neemt water op als het hoost. Daar komt ook nog een regenwateropvang bij, zegt Marcel Cramer, projectmanager bouw. Dat stond niet in de opdracht, zegt hij, maar hij laat het toch aanleggen. ‘Als het droog is moeten die plantjes ook water hebben’, meent hij. ‘Zonde om daar kraanwater voor te gebruiken.’
Op het andere deel en op het dak van het labgebouw komen geen plantjes, maar zonnepanelen. En ook bij Roodehaan, aan de zuidoostkant van de stad. Het UMCG neemt daar vanaf komende zomer namelijk tien gigawattuur stroom af van een nieuw zonnepark, goed voor bijna dertig procent van het totale verbruik van het UMCG.
Waarom komen er eigenlijk geen panelen op de bestaande daken van het UMCG? Dat lukt haast niet, zegt Charlotte Kumm, programmamanager duurzaamheid. Op de verpleegtorens kan het niet vanwege brandweervoorschriften, bij de heli-landplaats niet omdat ze dan ofwel wegwaaien of met extra gewicht te zwaar worden, en op veel andere plekken ligt het dak al vol met allerlei installaties voor bijvoorbeeld ventilatie.