Jon richtte de Psychedelic Society op
Zeg ja, mits, tegen MDMA
Door Ana Tudose
By Ana Tudose
Ana Tudose
Die allereerste keer? Hij werd van z’n sokken geblazen.
Jon Keller Munoz was pas negentien toen hij de eerste keer lsd nam. Hij en zijn vrienden zaten onder de bomen en hij kan zich nog goed herinneren hoeveel intenser van kleur het groen om hem heen opeens was, en hoe diep de gesprekken gingen.
‘Het ging in die periode niet zo goed met me’, zegt de Spaans-Duitse psychologiestudent (23). ‘Ik was verslaafd aan wiet en computerspelletjes en ik ben een paar keer bijna van school getrapt. Ik was een soort zombie en ik stopte veel weg.’
Dat veranderde allemaal toen de psychedelica hun intrede deden in zijn leven. ‘Die hebben echt mijn ogen geopend. Ik kreeg een diepere connectie met mijn vrienden door onze gesprekken; dat niveau van liefde en kwetsbaarheid was helemaal nieuw voor me.’
Obsessie
Jons ervaringen met lsd en MDMA motiveerden hem om zijn leven om te gooien: hij ging meer sporten, gezonder eten, ging in therapie en begon te mediteren. En hij ging lezen: het boek Verruim je geest over psychedelica van journalist Michael Pollan. ‘Dat was het begin van een obsessie. Ik deed drie maanden lang onderzoek naar het onderwerp, las wetenschappelijke publicaties en alles wat ik verder maar kon vinden’, zegt hij.
Dat niveau van liefde en kwetsbaarheid was helemaal nieuw voor me
Toen hij in 2020 naar Groningen kwam om te studeren, vond hij dat hij zijn kennis over de geestverruimende werking van psychedelische middelen moest delen met anderen. Hij wilde dat niet zomaar doen door ze aan willekeurige mensen aan te raden, dus besloot hij samen met drie anderen een vereniging op te richten: de Psychedelic Society Groningen. Hun missie: evenementen organiseren – zoals een lezing over psychedelica en de wetenschap – en mensen te informeren over de mogelijke gevaren van de drugs en hoe je ze veilig kunt inzetten als middel voor spirituele groei en genezing.
De eerste bijeenkomst trok maar zes deelnemers, maar dat werden er met elke bijeenkomst meer, vertelt Jon. ‘Nu zijn we met driehonderd man.’ Het bestuur groeide ook: dat bestaat nu uit zes mensen.
Onderzoek
Via de Psychedelic Society hoopt Jon het stigma op het gebruik van geestverruimende middelen uit te wissen. ‘En ook het stigma op spiritualiteit in de academische wereld.’ De groep wil nauw samenwerken met wetenschappers om de mogelijke voordelen van psychedelica op allerlei gebieden te onderzoeken. Zo hebben ze een wetenschapsadviseur: Stefanie Enriquez Geppert, die zelf aan de RUG onderzoekt doet naar microdosing.
Deze hype is op wensdenken gebaseerd, er is weinig onderzoek naar gedaan
Hoogleraar Robert Schoevers, hoofd van de afdeling psychiatrie van het UMCG, doet al jaren onderzoek naar het therapeutisch gebruik van psychedelica. Ook hem is het opgevallen dat de interesse in de middelen de afgelopen jaren is toegenomen. De gunstige effecten die eraan worden toegedicht zijn legio: ze zouden helpen om geestesziekten zoals depressie en angststoornissen te bestrijden, werkzaam zijn tegen verslaving aan roken en alcohol, en de pijn van kankerpatiënten verlichten. Maar Schoevers is sceptisch over dat soort claims.
‘Deze hype is naïef en alleen op wensdenken gebaseerd. Er is heel weinig onderzoek naar gedaan’, zegt hij. ‘Er zijn bepaalde aspecten van psychedelica die relevant zouden kunnen zijn, maar alleen in aanvulling op de bestaande behandelingen.’
Depressie
Schoevers’ eigen onderzoek richt zich op het gebruik van psilocybine – beter bekend als paddo’s – en ketamine om ernstig depressieve patiënten te behandelen bij wie goedgekeurde antidepressiva niet aanslaan. ‘Psychedelica kunnen helpen om bepaalde banen in het brein te ontmantelen en nieuwe synapsen – verbindingen tussen neuronen – te bouwen die voor andere perspectieven kunnen zorgen.’
Maar er is nog geen duidelijk bewijs dat dit werkt, dus vindt Schoevers het veel te vroeg om deze behandeling toe te passen in de psychiatrie. Daarnaast is het gebruik van psychedelica niet zonder risico, waarschuwt hij: als iemand al geestesziek is, kan het de problemen verergeren. ‘Maar zelfs als je gezond bent, is het enorm belangrijk dat je je eerst inleest voor je iets gebruikt, en dat je het aan je omgeving laat weten.’
Ik rende rond en werd bijna aangereden door een auto
Jon is dat met hem eens: twee cruciale zaken om rekening mee te houden, zegt hij, zijn de omgeving waarin je een middel inneemt en de dosering. Zelf nam hij in het begin, toen hij nog niet wist hoe hij daar mee om moest gaan, eens een hogere dosis. ‘Ik was buiten met vrienden en begon rond te rennen. Ik werd bijna aangereden door een auto’, herinnert hij zich.
Tegenwoordig neemt hij nauwelijks nog psychedelische middelen met vrienden erbij. Het werkt voor hem het beste als hij in zijn eentje is. ‘Ik koop een bos bloemen en zet ze in een vaas in mijn kamer, ik mediteer, ik zet een muziekje op en dan ga ik liggen met een T-shirt over mijn ogen’, legt hij uit. Hij neemt alleen lage doseringen: dat is voor hem voldoende voor introspectie. ‘Ik heb een paar keer met paddo’s geëxperimenteerd en vorig jaar nog heb ik voor het eerst ketamine geprobeerd’, zegt hij. ‘Al mijn ervaringen hebben me geholpen, zelfs als ze moeilijk waren.’
Illegaal
De meeste psychedelica zijn illegaal in Nederland, maar Jon en de andere verenigingsleden hopen dat ze in de toekomst gedecriminaliseerd worden – niet gelegaliseerd, benadrukt hij, omdat middelen als MDMA en ketamine gevaren met zich meebrengen en verslavend zijn. Ze zijn alleen wel van mening dat mensen over de middelen geïnformeerd moeten worden. ‘Maar ik ben een enorme optimist’, zegt Jon. ‘Ik denk dat de maatschappij een enorme behoefte heeft aan spiritualiteit en verbinding. We hebben spiritualiteit en therapie nodig om de wereld van zijn trauma’s af te helpen en om door onze crises heen te komen.’
Maar de Psychedelic Society begint lokaal, vanaf half februari, met een reeks evenementen en workshops over spiritualiteit, mindfulness, meditatie, de filosofie achter yoga en zelfs over koken, om mensen aan te moedigen gezonde gewoontes te ontwikkelen. ‘We proberen veel verschillende activiteiten aan te bieden zodat mensen contact kunnen leggen met elkaar en zodat ze bewuster in het dagelijks leven kunnen staan en zich niet focussen op het ego.’
Schoevers wil mensen desondanks waarschuwen dat ze de antwoorden op hun problemen niet alleen in psychedelica moeten zoeken. ‘Als je uitsluitend op paddo’s leunt, dan is dat gewoon treurig’, zegt hij. ‘Het is goed om dagelijks te bewegen, om sociale contacten te leggen en iets betekenisvols te doen, zoals werk of een hobby. En het is belangrijk dat je vaak pauzeert en rust neemt. Er zijn zoveel manieren waarop je je levensstijl kunt veranderen die niets te maken hebben met psychedelica.’