Iris de Graaf Alumnus van het Jaar
Aansporing om dapper te blijven
Door Rob Siebelink
By Rob Siebelink
Iris de Graaf is correspondent voor de NOS in Moskou en doet sinds het begin van de Russische invasie van Oekraïne verslag van de gebeurtenissen in Rusland. En dat is niet eenvoudig, zei de oud-student (afgestudeerd aan de master journalistiek in 2017) die de eretitel van de RUG kreeg toebedeeld.
Werken in Rusland was al niet gemakkelijk, zei ze. Maar sinds de oorlog – die volgens de Russische president Poetin geen oorlog is – is alles veel ingewikkelder en vooral gevaarlijker geworden. Ook als Iris de Graaf in Groningen stelt zegt dat de ‘militaire actie’ gewoon een oorlog is, loopt ze risico.
Ze verliet na de Russische invasie haar standplaats Moskou, zoals veel journalisten deden omdat ze niet meer onafhankelijk verslag konden doen van de gebeurtenissen en zelf gevaar liepen. Later besloot ze toch terug te gaan. Maar het is er onvoorspelbaar, ze maakt zich zorgen of ze haar cameraploeg veilig kan houden en haar bronnen kan beschermen, vertelde ze.
Weerbaarheid
Resilience (weerbaarheid) was het centrale thema van de academische opening, 350 jaar na die andere historische weerbaarheid van Groningen, toen inwoners van Groningen en studenten in 1672 samen vochten tegen Bommen Berend. En daar is een les uit te trekken, hield rector Cisca Wijmenga de Martinikerk voor.
‘Het is makkelijker om veerkracht te tonen als je weet dat je kunt samenwerken met anderen. Gelukkig vraagt de samenleving ons niet altijd om letterlijk ons leven te riskeren, maar ze vraagt ons om samen te werken en om een aantal zeer ernstige gevaren het hoofd te bieden.’
Veerkracht is wat we nodig hebben, zei de rector. ‘De afgelopen jaren zijn we op de proef gesteld. Te midden van de pandemie worden we geconfronteerd met de verwoestende oorlog in Oekraïne, de stijgende inflatie en andere grote uitdagingen waarmee de samenleving vandaag wordt geconfronteerd.’
Tropische omstandigheden
De opening van het academisch jaar 2022 begon traditiegetrouw met het cortège, de voettocht van hoogleraren van het Academiegebouw naar de gezamenlijke bijeenkomst in de Martinikerk.
Dat was dit jaar een wandeling in een dikke toga onder tropische omstandigheden, niet eerder vertoond volgens enkele oudgedienden die de tocht al vele malen liepen. En niet iedereen bleek even weerbaar.
‘Of ik het warm heb?’ pufte dean of graduate studies Petra Rudolf, zichzelf koelte toewapperend met een waaier. ‘Voel eens hoe dik de stof van deze toga is. Fijn voor in de winter, maar niet nu.’ Rector Cisca Wijmenga hield de moed erin: ‘In de Martinikerk is het koeler.’
Coronapandemie
Tropisch of niet, alles beter dan de vorige twee edities. Die van 2020 werd door de coronapandemie vooral online gehouden, vorig jaar wandelde een uitgedund cortège en één afgevaardigde per studentenvereniging naar de Martinikerk.
‘Fijn toch dat we hier weer met z’n allen kunnen lopen?’ glimlachte het kersverse lid van de universiteitsraad Ruben Wagenvoort (van SOG, Studenten Organisatie Groningen) tevreden in het tropische zonnetje.
Ook studentspreker Yasmine Bouzoraa, winnares van de GUF-100 Prijs Rechtsgeleerdheid, memoreerde in de volle Martinikerk aan de afgelopen coronajaren.
De eerste twee jaar van haar studie bracht ze grotendeels in isolatie door en ze had nauwelijks contact met andere studenten, vertelde ze. Tot haar afgrijzen zag ze die jaren de wereld polariseren. Ze deed in de kerk een hartstochtelijke oproep om toch vooral met elkaar in gesprek te blijven.
Woningnood
Divers academisch pluimage greep de opening de afgelopen jaren aan om grieven duidelijk te maken: tegen de woningnood onder studenten bijvoorbeeld, of tegen de werkdruk onder medewerkers.
Dit jaar bleef het beperkt. Vier demonstranten van SOS (Shelter Our Students, tegen de woningnood) sloten zich met een spandoek vrolijk aan bij het cortège, maar werden al snel uit de stoet verwijderd. En om 12 uur hield Extinction Rebellion, op het moment dat de sirenes zich op de eerste maandag van de maand lieten horen, een ‘die-in’ voor het Academiegebouw in Groningen.
‘De tijd dringt, er is geen planeet B. Maar er is wel genoeg wetenschappelijke kennis om de klimaatcrisis nu aan te pakken’, was de boodschap aan de RUG.
1. Zo’n honderd hoogleraren verzamelden zich vooraf op de trappen in het Academiegebouw. Foto Reyer Boxem
2. Het cortège verlaat het Academiegebouw, op weg naar de Martinikerk voor de opening van het academisch jaar 2022. Foto Reyer Boxem
3. Vier demonstranten tegen de woningnood in Groningen onder studenten sloten zich aan bij het cortège, maar werden al snel gemaand ergens anders te staan. Foto Reyer Boxem
4. Studentenverenigingen passeren de oude bieb. Foto Reyer Boxem
5. Een afgevaardigde van een van de studentenverenigingen kijkt toe terwijl het cortège de Martinitoren passeert. Foto Reyer Boxem
6. Het cortège gaat de Martinikerk binnen, onder toeziend oog van studentenverenigingen. Foto Reyer Boxem
7. De Groningse burgemeester Koen Schuiling, ‘troubleshooter’ Johan Remkes en staatssecretaris Maarten van Ooijen (ChristenUnie) van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Foto Reyer Boxem
8. René Veenstra, hoogleraar sociologie, gaf een presentatie over pesten onder kinderen. Foto Reyer Boxem
9. Oud-student Iris de Graaf, correspondent voor de NOS in Moskou, is alumnus van het jaar 2022. Foto Reyer Boxem
10. Studentenorkest en -koor Bragi verzorgde de muzikale omlijsting met onder meer een lied over een varkensboer. Foto Reyer Boxem
