Geen mail of cijfer door ‘witte staking’
Geen mail en geen cijfer door ‘witte staking’
Door Paulien Plat
By Paulien Plat
Ik heb me momenteel aangesloten bij de zgn ‘witte staking’ van WOinActie. Dit houdt in dat ik op dit moment mijn aantal werkuren beperk tot mijn aanstellingsomvang. Het structureel overwerken heeft de afgelopen jaren geleid tot een negatief effect op mijn privéleven en mijn welzijn.
Zo luidt de auto reply van docenten die meedoen aan de ‘witte staking’. Dat betekent dat docenten ‘normale’ werkdagen van acht uur maken, niet meer en niet minder. ‘Als ik gewoon acht uur werk, alleen op de werkdagen en niet in het weekend, dan haal ik het bij lange na niet,’ vertelt Barend van Heusden, hoogleraar kunstwetenschap en geesteswetenschappen.
‘We willen duidelijk maken aan de omgeving dat de werkdruk op de universiteit te hoog is’, zegt hij. Sinds 2000 zijn er 68 procent meer studenten, terwijl de rijksbijdrage per student 25 procent lager is. Bovendien geeft Nederland veel minder uit aan wetenschappelijk onderwijs dan andere landen. Nederland staat op plek 19, net onder Turkije, Servië en Slowakije.
Yogaklasjes enzo
‘Er is iets heel erg mis binnen de universiteiten’, stelt Casper Albers, adjunct-hoogleraar toegepaste statistiek en datavisualisatie. Er wordt wel actie ondernomen tegen bijvoorbeeld stress, ‘maar dat zijn dan yogaklasjes enzo’.
Structurele oplossingen worden niet aangedragen, vindt hij. ‘Het universiteitsbestuur is het met ons eens, en dat zegt dat we naar de minister moeten gaan. Maar de minister wijst weer naar het bestuur.’
‘Veel docenten zijn een groot deel van hun tijd heel strak ingeroosterd’, zegt Maarten Goldberg, FNV-vakbondsconsulent aan de RUG. ‘Daardoor moeten ze vaak buiten de ingeroosterde uren werken.’ Hoewel Goldberg dat zelf niet ondervindt, doet hij wel mee aan de actie. ‘Ik ben solidair, ik snap namelijk precies waarom ze het doen.’
Boot afhouden
Bij Casper Albers merken de studenten weinig van de staking. ‘Het is meer richting collega’s of medewerkers die me mailen.’ Hij krijgt regelmatig mailtjes van mensen van psychologie die een analyse moeten draaien en die wat vragen hebben over de statistiek. Dan houd hij de boot af; de uren die hij heeft, wil hij stoppen in zijn eigen onderzoek.
Bij Van Heusden is dat anders: hij kijkt door de staking de tentamens niet na binnen de tien dagen die ervoor staan. ‘Studenten denken: dat doet een docent wel even, maar ze realiseren zich niet hoeveel tijd het kost. Heel veel docenten hebben hier last van.’
Goldberg ziet het ook. ‘Er wordt een bepaalde norm gebruikt in de berekeningen van onderwijsuren. En als je die norm zou inrichten op een gemiddeld college waar twintig studenten zitten, dan klopt-ie.’
Maar als een vak populair is en 25 studenten heeft, dan heeft een docent opeens veel meer werk. ‘Dan moet hij opeens vijf extra werkstukken nakijken, en van vijf extra mensen mail beantwoorden.’
Afgerekend
Dat gaat op een gegeven moment wringen met andere taken. ‘Dan krijg je de indruk dat je alleen maar aan het lesgeven bent, en je wordt dan afgerekend op het feit dat je geen publicaties meer uitbrengt.’ Dan gaan docenten in hun eigen tijd bezig met hun onderzoek. ‘Dat klopt natuurlijk niet, maar het speelt een grote rol.’
Gelukkig reageren veel studenten positief, vertelt Van Heusden. ‘Ik heb vanochtend uitgelegd waarom het langer ging duren, en de reacties waren echt geweldig,’ zegt hij. ‘Ik kan het wel in de toegestane tijd, maar dan kijk ik er heel globaal naar en zet ik er een cijfer op.’ Dan kan hij geen commentaar geven op wat de studenten hebben gedaan. ‘En daar leren de studenten echt helemaal niks van.’
Grote zak geld
Casper Albers denkt niet dat de staking het verschil zal maken. ‘Ik verwacht niet dat er opeens kwartjes bij de minister vallen. En dat ze zegt: “Hier heb je een grote zak geld en koop maar wat extra collega’s”’, zegt Albers.
Van hoogleraren gaat nu eenmaal minder dreiging uit dan van bijvoorbeeld de boeren. ‘Ministers denken dan: als zij echt boos zijn, komen ze met een keurig genuanceerd verhaal. Dat haalt het nieuws toch niet.’
‘Maar we willen een signaal afgeven en ook laten zien dat er actiebereidheid is’, zegt hij. Als er dan wel een echte staking komt, dan komt dat niet uit de lucht vallen. ‘Dan hebben we nu dus al laten zien: we willen er echt iets aan doen.’